آيا اختصاص بودجه مراكز درماني ملكي سازمان تامين اجتماعي بر اساس عملكرد به سرانجام مي رسد؟

عصر خبر؛ محمد نوروزي- چند سالي است كه زنگ خطر در سازمان تامين اجتماعي به صدا در آمده است.سازماني كه 43 ميليون نفر از جمعيت كشور را تحت پوشش خدمات خود دارد و بدون دريافت بودجه از منابع دولتي خدمات بيمه اي و درماني به بيمه شدگان و جمعت تحت پوشش خود مي دهد.سازماني كه اگر زمين بخورد نيمي از جمعيت كشور زمين خواهند خورد و به طور طبيعي اين موضوع داراي تبعات اجتماعي، اقتصادي و حتي سياسي خواهد بود.
به هم خوردن تعادل در منابع و مصارف(كاهش نسبت ورودي به خروجي) ، بدهي كلان دولت (بيش از 200 هزار ميليارد تومان) به سازمان تامين اجتماعي، تصويب قوانين حمايتي در مجلس از اقشار مختلف بدون پرداخت هزينه هاي آن و در نهايت طرح تحول سلامت، ابرهاي سياهي هستند كه بر فراز آسمان سازمان تامين اجتماعي سايه افكنده اند و اگر دولت ، مجلس و حتي قوه قضائيه فكري به حال اين وضعيت نكنند بايد در آينده نه چندان دور شاهد تبعات اين موضوع در كشور باشيم.
سابقه تمامي دولتها بيانگر اين است كه نه تنها بدهي دولت به سازمان تامين اجتماعي پرداخت نخواهد شد بلكه حتي نمي توان به پرداخت بخش از اين بدهي نيز اميدوار بود.پس ظاهرا راهي جز اتكا به مديريت منابع در تامين اجتماعي در شرايط فعلي نيست ، موضوعي كه دكتر مصطفي سالاري مدير عامل جوان سازمان نيز بر آن تاكيد دارد . 
سالاری در مراسم معارفه دكتر امير عباس منوچهري به عنوان معاون درمان سازمان تأمین اجتماعی اصلاح و بهبود مدیریت حوزه درمان مستقیم را از برنامه هاي اين معاونت برشمرده و مي گويد: ‘پرداخت هزینه و اختصاص بودجه به مراکز درمانی ملکی این سازمان بایستی مبتنی بر کارکرد باشد نه هزینه‌کرد و لازم است که معاونت درمان در این زمینه سازوکار مورد نیاز را پیش‌بینی کند’.
بر اساس قانون تامین اجتماعی، سهم درمان، 9 بیست و هفتم حقوق و دستمزد کارگران است که 7 بیست و هفتم آن مربوط به هزینه‌های جاری و 2 بیست و هفتم مربوط به زمان مستمری‌بگیری است.
درمان مستقیم و درمان غیرمستقیم دو شیوه ارائه خدمات درمانی به بیمه شدگان سازمان تامین اجتماعی است. درمان مستقیم شیوه ای از درمان بیمه شدگان تامین اجتماعی است که در آن بیمه شده ای که دارای دفترچه درمانی معتبر است به یکی از بیمارستانها و یا مراکز بهداشتی درمانی متعلق به این سازمان(مراكز ملكي) مراجعه و خدمات درمانی و پزشکی مورد نیاز را به صورت رایگان دریافت می کند. سازمان تامین اجتماعی دارای 810 بیمارستان، 10 هزار و 800 تخت بیمارستانی و 290 مرکز درمانی سرپایی است، در واقع 10 درصد تخت بیمارستانی کشور به سازمان تامین اجتماعی تعلق دارد.
درمان غیرمستقیم نیز شیوه ای است که در آن بیمه شده تامین اجتماعی از خدمات درمانی بیمارستان ها و مراکز درمانی طرف قرارداد و غیرطرف قرارداد سازمان تأمین اجتماعی در بخش دولتی وخصوصی استفاده می کند. اگر بیمه شده به مراکز درمانی طرف قرارداد تأمین اجتماعی مراجعه کند، تنها فرانشیز هزینه های درمانی را می پردازد.
حدود يك سوم خدمات درماني سازمان تامين اجتماعي در بخش مستقيم و دو سوم ديگر در بخش غير مستقيم انجام مي گيرد.
بودجه 27 هزار ميليارد توماني درمان تامين اجتماعي
به گفته مسئولان سازمان تامين اجتماعي هزینه های درمانی این سازمان از 7 هزار میلیارد تومان در سال 92 به 26 هزار میلیارد تومان در سال 97 رسیده است .بودجه سازمان تامين اجتماعي براي سال جاري 124 هزار ميليارد تومان است كه حدود 27 هزار ميليارد تومان آن مربوط به بخش درمان مي باشد كه در دو بخش درمان مستقيم و غير مستقيم هزينه مي شود.مي توان با مديريت درست منابع بدون كاهش خدمات درماني، هزينه تمام شده خدمات را كاهش داد و يا با همين هزينه ها خدمات بيشتري به بيمه شدگان تامين اجتماعي ارائه نمود.
دكتر هدايت الله اديب نيا مشاور مدير عامل سازمان تامين اجتماعي در امور درماني در گفت وگو با خبرنگار عصر خبر افزود: اظهارات مديرعامل سازمان تامين اجتماعي درخصوص اين كه’ اختصاص بودجه به مراکز درمانی ملکی تامين اجتماعي مبتنی بر کارکرد باشد نه هزینه‌کرد’ كاملا درست و كارشناسي است.
وي اظهار داشت: مي توان بر اساس عملكرد و ضريب اشغال تخت، بودجه مراكز درماني ملكي سازمان تامين اجتماعي را تعيين نمود تا بودجه بر اساس تقاضاي القايي مراكز درماني تعيين نشود و بيماري بدون توجيه انديكاسيوني بستري نشود.
دكتر اديب نيا: شدني است
دكتر اديب نيا در پاسخ به اين سوال كه آيا اختصاص بودجه به مراكز درماني بر مبناي عملكرد را علاوه بر  بيمارستان هاي هيات مديره اي سازمان تامين اجتماعي مي توان در مراكز ملكي نيز اجرايي كرد، گفت: بله اين كار شدني است و اميدوارم با تاكيد مديرعامل سازمان تامين اجتماعي و انتصاب دكتر منوچهري به معاونت درمان تامين اجتماعي كه از نيروهاي سازماني بوده و در بخش درمان سازمان و كشور فرد شناخته شده و كار آزموده اي است بتوان يك حركت عمقي و واقعي را در بخش درمان سازمان تامين اجتماعي را شاهد باشيم و مديريت هزينه ها را به سرانجام برسانيم. 
وي با تاكيد بر اين كه با تعرفه دولتي نمي توان بيمارستان هاي ملكي سازمان تامين اجتماعي را اداره كرد، تصريح كرد: با توجه به اين كه سازمان تامين اجتماعي نهاد عمومي غير دولتي است بنابراين بايد در بخش هتلينگ، تعرفه نهاد عمومي غير دولتي براي مراكز ملكي آن در نظر گرفت .
معاون اسبق درمان سازمان تامين اجتماعي گفت: به نظر من kي پزشكي(تعرفه هاي پزشكي) بايد در بخش خصوصي، دولتي و نهاد عمومي غير دولتي يكي باشد چون خدمات پزشك در همه بخش ها يكسان است.

وي با اشاره به اين كه نظام هاي مختلفي براي پرداخت هزینه‌های سلامت در دنیا دارد،گفت: يكي از نظام ها DRG (پرداخت بر اساس کیفیت) است. در نظام پرداخت DRG دسته بندی مشخصی انجام می‌شود و گروه‌های همگن بیماری در کنار هم قرار می‌گیرند و قیمت تمام شده آنها استخراج شده و برای آن‌ها تعرفه مشخصی تعیین می‌شود.
دكتر اديب نيا افزود: در نتیجه وقتی بیمار مراجعه می‌کند، با سرویس مشخص در مقابل بیماری مشخص مواجه نیست، بلکه با گروه همگن بیماری مواجه است که پرداخت به ازای این گروه همگن بیماری‌ها انجام می‌شود که مبتنی بر تشخیص است.
مسئولان درماني سازمان تامين اجتماعي به خصوص دكتر منوچهري بايد بدانند كمتر از 24 ماه فرصت دارند تا بتوانند برنامه هاي درماني خود ،از جمله توجه به كاركرد مراکز درمانی ملکی سازمان در پرداخت بودجه و حتي برنامه هايي براي ارتقاي درمان غير مستقيم تامين اجتماعي را اجرايي كنند جرا كه درخرداد سال 1400 شاهد انتخابات رياست جمهوري خواهيم بود و به طور طبيعي احتمال تغيير مديران از نيمه دوم سال 1400 دور از انتظار نيست.
بنابراين لازم است كه معاون جديد درمان سازمان كه خوش نامي، پاكدستي و احترام به بيماران و كاركنان سازمان تامين اجتماعي ازخصوصيات وي است تا جايي كه حتي سالاري مدير عامل سازمان تامين اجتماعي نيز وي را فردي ‘خوش نام و پاكدست’ مي داند ، فرصت اين ايام را از دست نداده و كاري بنيادين و كارشناسي در حوزه درمان را با حمايت مدير عامل سازمان تامين اجتماعي و كمك كاركنان سازمان به سرانجام برساند.