واکنش‌ها به یک فتوا
رئیس فراکسیون روحانیون مجلس هفتم اعلام کرد که بررسی فتوای آیت‌الله بیات زنجانی بر عهده فقها و جامعه مدرسین قم است.
عصرخبر: نامه‌نیوز در ادامه نوشت: فتوای جنجالی آیت‌الله بیات زنجانی از مراجع تقلید ساکن قم، با واکنش‌های زیادی از سوی علما و چهره‌های غیر روحانی روبرو شده است.
آیت‌الله بیات‌زنجانی، چندی پیش در فتوایی، آب نوشیدن را در شرایطی خاص برای روزه‌داران جایز دانستند. در سایت وی آمده است: «با استناد به موثقه عمار و روایت مفضل ابن عمر از امام صادق(ع) که در باب ١٦ وسائل الشیعه از ابواب “من یصح منه الصوم” آمده است، کسانی که روزه می‌گیرند ولی تاب و تحمل تشنگی را ندارند، فقط به اندازه‌ای که جلوی تشنگی‌شان را بگیرد می‌توانند آب بنوشند و در این حالت روزه‌شان باطل نبوده و قضا هم ندارند.»
در این سایت اشاره شده که: «نظر فقهی معظم له در رسالۀ عملیه به این شکل نبوده و این نظر فقهی جدید ایشان است.» البته آیت‌الله بیات زنجانی در پاسخ به یک استفتا درباره اینکه «آیا فردی که در چنین شرایطی قرار گرفته، می‌تواند احتیاطاً و از روی استحباب روزۀ خود را قضا کند؟» پاسخ داده‌اند: «احتیاط همیشه امری پسندیده است و در فرض سؤال نیز احتیاط مستحب آن است که فرد روزه خود را در وقت مقتضی، قضا کند.»
این فتوا با واکنش صریح علما روبرو شده است که در آخرین مورد آن آیت‌الله مکارم شیرازی از مراجع عظام تقلید در موضع‌گیری صریح اعلام کردند که: در دهان برخی افراد انداخته‌اند که اگر روزه‌دار تشنه شد می‌تواند آب بخورد و روزه او هم باطل نمی‌شود و روایتی نیز برای این مساله ذکر کرده‌اند.
وی با تاکید بر این که نباید با دین مردم بازی کرد، یادآورشد: روایتی که این افراد به آن استدلال کرده‌اند، هم از نظر سند و هم از نظر دلالت زیر سؤال است و بر فرض وجود، احدی به این مساله که می‌توان آب خورد و روزه هم بود فتوا نداده و این خلاف فتوای فقهای اسلام است و بالاتر از این احتمال دارد خلاف ضرورت دین هم باشد.
همچنین حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمدمهدی گرجیان، عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام و معاون پژوهشی و فناوری اطلاعات دانشگاه باقرالعلوم(ع) در مورد این نظر گفت: این فتوا، خرق اجماع کل علمای عالم اسلام است. اگر قولی در میان اقوال مطرح شود که در طول تاریخ هیچ قولی با او همراهی نکند؛ مثل همین حالتی که اکنون به وجود آمد. به آن خرق اجماع مرتب می‌گویند، چون نه علمای شیعه و نه علمای سنی تاکنون چنین اظهار نظری نداشتند.
در کنار این واکنش‌های فقهی و علمی بعضی از سایت‌های نزدیک به جریان‌های تندرو در واکنش به این فتوا، با نگاهی سیاسی و نه علمی به آن پرداخته‌اند. به عنوان مثال سایت جهان نیوز، در اقدامی عجولانه به این مسئله فقهی از بیات زنجانی به عنوان روحانی حامی فتنه یاد می‌کند در واکنش به این فتوا با حالتی تمسخرآمیز از آن یاد می‌کند و در مورد مرجعیت بیات زنجانی می‌نویسد: بیات زنجانی چندسال پیش ادعایی مرجعیت کرد و با انتشار رساله و ایجاد یک پایگاه اینترنتی به انتشار فتاوا پرداخته است.
در همین ارتباط محمد تقی رهبر امام جمعه اصفهان در گفت‌وگو با خبرنگار نامه، با اشاره به اینکه خوردن آب از مبطلات روزه است گفت: نباید با این مسئله فقهی برخورد سیاسی کرد. باید برخوردها با این مسئله منطقی و به دور از افراطی گری باشد و نباید به کسی توهین شود.
این نماینده سابق مجلس شورای اسلامی با تاکید بر اینکه آیت‌الله بیات زنجانی باید توضیح دهد که دقیقا منظورش از بیان این مسئله فقهی چه بوده است ، تصریح کرد: جامعه مدرسین حوزه علمیه قم باید به بررسی این مسئله بپردازد و چنین مسئله فقهی در در ید صلاحیت فقهاست.
وی ادامه داد: حوزویان باید مسئله‌ای که برخلاف اجماع فقها در مورد احکام قطعی اسلام است را مورد بررسی قرار دهند تا مردم دچار شک و تردید نشوند.
با توجه به سخنان علما و روحانیون می‌شود به این معنا پی برد که داشتن نگاه سیاسی به یک مسئله فقهی یک اشتباه بزرگ است و بهتر است برخی سایت‌های خبری، اظهار نظر در مورد چنین مسائلی را به شخصیت‌های مذهبی بپردازند و با آلوده کرده فضا زمینه ایجاد تردید و شک در میان مردم را به وجود نیاورند.
