جولان خودروهای خارجی در ایران با دلار 1226 توماني!

عصر خبر – طبق آمار گمرک ایران درنیمه نخست 1391 واردات خودرو با رشد 17 درصدی روبه‌رو بوده است. در حالی که بسیاری از صنایع و واحدهای تولیدی بعد از نوسان‌های اخیر ارزی در زمینه واردات مواد اولیه خود دچار مشکل شدند، تازه ترین آمار گمرک ایران نشان می‌دهد که واردات و صادرات خودرو همچنان روند صعودی را طی می‌کند.

بر اساس این گزارش طی 5ماهه ابتدای سال جاری 15700 خودروی خارجی به ارزش 341میلیون دلار به کشور وارد شد که 78 درصد آن با ارز دولتی بود، همچنین 50میلیارددلار ثبت سفارش واردات نیز در گمرک به ثبت رسیده است. موارد مختلفی را می‌توان در رابطه با این مسئله دخیل دانست اما یک عضو کمیسیون اقتصادی مجلس شورای اسلامی‌وجود رانت‌های اقتصادی را علت اصلی بیان کرد و گفت: در چهار ماه و نیم اول سال 17 تا 25 میلیارد دلار ارز به نرخ مرجع در اختیار کسانی قرار گرفت که رانت اقتصادی حدود 20 هزار میلیارد تومانی برایشان ایجاد شد و این مفسدان اقتصادی باید شناسایی شوند.

سیدجلال یحیی‌زاده درگفت‌وگویی با مهر با تاکید بر اینکه مفسدان اقتصادی که از این رانت اقتصادی استفاده کردند باید شناسایی شوند تصریح کرد: کالاهای وارداتی با نرخ ارز مرجع به هیچ وجه وارد بازار نشد و این مفسدان اقتصادی از دلار با نرخ مرجع برای واردات استفاده کردند اما این کالاها را با نرخ دلار بازار آزاد به فروش رساندند و از این راه سود زیادی به جیب زدند. یحیی زاده خاطرنشان کرد: در ماه‌های ابتدایی سال دولت در اختصاص ارز بدون برنامه و اولویت‌بندی ولنگاری کرده و 25 میلیارد دلار سرمایه مملکت را به مفسدان اقتصادی داده است و از سوی دیگر تعطیلی و ایجاد وقفه در توزیع ارز حتی برای واردات کالاهای اساسی به مشکلات دامن زده است.رشد 25 درصدی واردات انواع خودرو خارجی
به طور کلی از سال 89 تاکنون بالغ بر 2 میلیارددلار واردات خودرو به کشور انجام شد. سهم واردات خودروهای سواری از کل واردات کشور در نیمه نخست امسال به حدود 1.62 درصد رسیده است.براساس این گزارش ميانگين قيمت هرخودرو سواري وارداتي در این مدت 22 هزار و 136 دلار (نزديك به 3.91 برابر هر خودرو صادراتي) بوده كه نسبت به سال گذشته، با افزايش 3.46 درصدي مواجه بوده است. امارات، کره جنوبی و کویت هم اصلی‌ترین مبادی ورود خودرو به کشور در همین مدت بودند، به طوری که حدود 90 درصد از واردات خودرو مربوط به این سه کشور بود.
تعداد خودروهای وارداتی به کشور در کل سال 90 به میزان 40 هزار دستگاه بود که ارزش آن 830 میلیون دلار بوده و 86 درصد از آن نیز از ارز دولتی برای انجام واردات خودرو به داخل کشور استفاده شده بود. در این بخش آمارهای مربوط به واردات خودرو نیروی انتظامی‌حاکی از رشد 25 درصدی واردات انواع خودروی خارجی به کشور است و آمار گمرک رشد 5 درصدی را نشان می‌دهد. همچنین کل واردات گمرک در سال 90 به میزان 56 میلیارد دلار بوده است که رقم ثبت سفارش طی 5 ماهه ابتدای سال‌‌جاری به 50 میلیارد دلار رسیده است. از سویی، در سال 90 برای اولویت‌های يك و 2 به میزان 11 میلیارد دلار واردات انجام شد.

بررسی وضعیت سفرهای خارجی نیز نشان می‌دهد که حدود 15 میلیون نفر در سال 89 در کشور مسافرت خارجی انجام داده بودند که از این تعداد 5 میلیون سفر زیارتی و 10میلیون دیگر نیز تفریحی بود. یک بررسی نشان می‌دهد که اگر برای هر نفر از افرادی که اقدام به مسافرت خارجی کرده‌اند 2 هزار دلار ارز در نظر گرفته شود، 20 میلیارد دلار در این بخش هزینه شده است. آمار گمرک ایران همچنین نشان می‌دهد که صادرات خودرو کشور در شش ماه نخست امسال با رشد 296 درصدی به 27 هزار و 914 دستگاه رسید. ارزش صادرات خودرو کشور هم با افزایش 338 درصدی به 158 میلیون دلار رسید. ميانگين قيمت هر خودرو سواري صادراتي طي نيمه نخست امسال مبلغ 5664 دلار بود كه نسبت به سال گذشته با افزايش 10.73 درصدي مواجه شده است. عراق با سهم نزدیک به 99 درصدی بزرگ‌ترین بازار خودروهای صادراتی ایران در سال‌جاری بوده است.

کالاهای وارداتى با نرخ ارز مرجع مشمول قیمت‌گذاری شدند
در این راستا روزگذشته پایگاه اطلاع‌رسانی دولت اعلام کرد با مصوبه دولت، گمرک ایران مکلف شد قبل از ترخیص کالاهای مشمول دریافت ارز با نرخ مرجع، برای معرفی واردکنندگان به منظور هماهنگی درخصوص شبکه‌های توزیع و تعیین قیمت به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اقدام کند. هیات‌وزیران به استناد اصل یکصدوسی‌وهشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی‌ایران تصویب کرد؛ با توجه به شرایط خاص حاکم بر بازار، اقلامی‌که ارز با نرخ مرجع و کمتر از نرخ بازار دریافت می‌کنند، مشمول قیمت‌گذاری خواهند بود. بر این اساس، بانک مرکزی جمهوری اسلامی‌ایران و گمرک ایران مکلفند؛ اطلاعات گشایش اعتبار ارز مرجع و واردات قطعی این اقلام را در درگاه ارزی ثبت کنند. همچنین گمرک ایران مکلف است قبل از ترخیص کالاهای مشمول دریافت ارز با نرخ مرجع، برای معرفی واردکنندگان به منظور هماهنگی درخصوص شبکه‌های توزیع و تعیین قیمت به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اقدام کند. قیمت محصولات مذکور در چارچوب ضوابط قیمت‌گذاری توسط سازمان مذکور تعیـین خواهد شد. بر این اساس، گمرک مکلف است قیمت اظهارشده در گمرک برای ترخیص کالا را در اختیار سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان قرار دهد تا در فرآیند قیمت‌گذاری کالای نهایی از آن استفاده شود. بر اساس این مصوبه، آن دسـته از مواد اولیه که محصول نهایی آنها مشمول قیمت‌گذاری است و مستقیما از طرف تولید‌کننده وارد و مصـرف می‌شود، مشمول قیمت‌گذاری نخواهد بود.همچنین اقلامی‌که با ارز مرجع وارد می‌شوند، در شبکه‌های رسمی‌مورد نظر وزارت صنعت، معدن و تجارت توزیع خواهد شد. این شبکه باید به گونه‌ای طراحی شود که از مصرف کالاها و مواد اولیه مذکور توسط مصرف‌کننده نهایی یا تولیدکننده در چارچوب قیمت‌های تعیین شده اطمینان حاصل شود.بر این اساس، عرضه کالاهای دریافت‌کننده ارز با نرخ مرجع خارج از شبکه تعریف شده ممنوع و مطابق قانون تعزیرات حکومتی با متخلفین برخورد خواهد شد. صادرات این گونه کالاها یا محصولات ساخته شده از آنها با مجوز سازمان مذکور امکان‌پذیر است.

قیمت خودرو در بازارهای داخلی
با توجه به نوسانات ارزی با افزایش قیمت خودرو روبه روهستیم.اکثر کارشناسان ارتباط بین دلالان وسیستم فروش خودروسازان را باعث افزایش قیمت خودرو می‌دانند. دراین خصوص یک عضو هيات علمي دانشگاه علامه معتقد است: مردم عادي اكثرا موفق به خريد مستقيم خودرو از خودروساز نشده و ناچار به دريافت اين محصولات با قيمت‌هاي بالاتر از دلالان و نمايندگي‌هاي فروش خودروسازان هستند و در حال حاضر كوچك‌ترين تصميم خودروسازان در بخش فروش آنها به سرعت به اطلاع دلالان و واسطه‌ها مي‌رسد تا آنها بتوانند خودروهاي عرضه‌ شده را جمع‌آوري و با قيمت‌هاي بالاتر عرضه كنند. امرالله اميني درگفت‌وگویی با ایسنا افزود:متاسفانه خودروسازان داخلي به صورت كاملا انحصاري عمل مي‌كنند به‌ گونه‌اي كه هر زمان كه صلاح ديدند، توليد را افزايش و هر زمان كه لازم بود توليد را كاهش و به اين ترتيب قيمت خودرو را افزايش مي‌دهند.
اميني تصريح كرد: خودروسازان علاوه بر توليد انحصاري مورد حمايت نيز قرار مي‌گيرند در حالي‌كه سازمان‌هاي نظارتي به ويژه سازمان حمايت مصرف‌كنندگان و توليدكنندگان بايد با تشديد نظارت‌ها با خودروسازان متخلف برخورد كنند. وی معتقد است،در شرايط فعلي به هر ميزاني كه قيمت رسمي خودروها افزايش يابد به همان نسبت نيز قيمت بازار اين محصولات افزايش خواهد يافت.

افت تیراژ، دلیل اصلی افزایش قیمت خودرو
دراین خصوص یک عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس معتقد است:گرانی خودرو به‌دلیل افت تیراژ بوده است.حسین گروسی در پاسخ به چرایی افزایش قیمت خودرو اظهار داشت: علت اصلی افزایش قیمت خودرو افت تیراژ بود که در حال حاضر جبران شده است. وی با بیان اینکه هرگاه ما در تنگنا بودیم فرانسه ما را تنها گذاشته است افزود: سعی بر این است تا نیازهای صنایع خودرو از طریق کشورهای ژاپن و کره جنوبی برآورده شود و وابستگی مان به فرانسه کم شود.گروسی گفت: برای تولیدکننده خودرو هم به صرفه‌تر است تولید بیشتر با قیمت نازلتری داشته باشد تا تولیداتش محدود شود وگرانتر به دست مصرف کننده برساند.گروسی با اشاره به اینکه مشکلاتی که اخیرا در بازار ارز به وجود آمده و بحث مبادلات ارزی را با اما و اگرهایی روبه‌رو کرده بود، ‌ضرورت ایجاد این مرکز را دو چندان کرده است، افزود: این مرکز می‌تواند تاثیر بسزایی بر نرخ ارز در درازمدت داشته باشد.وی‌ فعالیت چند روزه این مرکز را برای ارزیابی این طرح کافی ندانست و گفت: برآیند کلی و بررسی تاثیر عملکردی این مرکز در دراز مدت نمایان خواهد شد اما در عین حال می‌توان ابراز امیدواری کرد با راه اندازی این مرکز تعادل میان قیمت ارز و ریال برقرار شود و به سمت کاهش قیمت ارز و افزایش ارزش پول ملی پیش رفت.

قیمت خودروهای تولید داخل تا 50 درصد افزایش یافته است
به گفته یك فعال بازار خودرو، قیمت خودرو تولید داخل نسبت به تیر ماه سال گذشته بین 20 تا 50 درصد افزایش یافته است.جلال ریخته‌گر قدیمی‌رئیس سابق اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو در گفت‌وگویی با ایلنا،افزایش قیمت خودرو را متاثر از افزایش قیمت واردات قطعات خودرو عنوان كرد و گفت: نوسان نرخ ارز وعدم مدیریت توزیع خودرو از سوي شركت‌های تولیدكننده سبب شده تا قیمت خودرو در بازار به شدت افزایش یابد.وی در پاسخ به علت افزایش 29 درصدی واردات خودرو در 4ماه گذشته نسبت به سال قبل عنوان كرد:این افزایش ناشی از تمایل خریداران به منظور سرمایه‌گذاری است. به گفته وی حدود 40 درصد متقاضیان خرید خودروهای وارداتی به دنبال افزایش نرخ ارز،اقدام به خرید خودرو می‌كنند ‏درحالی كه بازار خرید و فروش خودرو راكد است.بررسي آمارهاي گمرك نشان مي‌دهد
این گزارش در حالیست که رئیس گمرکات کشور توضیح ردباره این مسئله را به عهوه بانک مرکزی دانسته است.

واردات خودرو با ارز مرجع یا آزاد؟/گمرک: از بانک مرکزی بپرسید
رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی با اعلام اینکه در نیمه نخست سال جاری 19 هزار دستگاه خودرو وارد کشور شده است، در پاسخ به این سوال که این خودروها با چه ارزی وارد کشور شده، گفت: از بانک مرکزی بپرسید.

عباس معمارنژاد در پاسخ به این پرسش که آیا واردات خودروی سواری و لوکس با ارز مرجع وارد کشور شده است، گفت: گمرک مسئول مجوز واردات نیست بلکه هر کالایی که ثبت سفارش از سوی سازمان توسعه تجارت و وزارت صنعت، معدن و تجارت داشته باشد این برای گمرک به معنی مجوز ورود کالا به کشور است.

وی افزود: در مورد واردات خوردرو نیز گمرک مجوز نداده است بلکه براساس ثبت سفارش عمل کرده و برای همه کالاهای وارداتی کشور، نرخ ارز مرجع که از سوی بانک مرکزی اعلام می‌شود، مبنای محاسبه حقوق ورودی و عوارض است.

رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی افزود: اگر ارزش ریالی خودروهای وارد شده را تقسیم بر ارزش دلاری آن کنیم براساس آمار گمرک همه این دلارها با نرخ مرجع 1226 تومان یعنی همان نرخ مرجع بانک مرکزی خواهد بود اما اینکه خودروی وارداتی به چه نرخ ارزی وارد شده است سازمان توسعه تجارت می‌تواند جواب دهد.

وی افزود: براساس قانون از واردات هرگونه خودرو از معمولی تا لوکس فقط 90 درصد حقوق و عوارض گمرکی از وارد کننده اخذ می‌شود.

وی افزود: طبق قانون هر کالایی که ثبت سفارش شده باشد و مجوز واردات از سوی سازمان توسعه تجارت داشته باشد یعنی اینکه آن کالا مجوز ورود به کشور دارد و وقتی کالا وارد گمرک شد آن را با استاندارد و بهداشت مورد کنترل قرار می‌دهیم و خود گمرک نمی‌تواند جلوی واردات کالا را بگیرد.

رئیس کل گمرک جمهوری اسلامی در مورد اینکه گفته می‌شود مقادیر زیادی کالا در مناطق آزاد انبار شده است، گفت: مناطق آزاد و ویژه تجاری خارج از قلمرو گمرک است و سازمانهای متولی آن همان مناطق آزاد هستند اما اگر کالایی بخواهد از مناطق آزاد به سرزمین اصلی رسوخ پیدا کند در آن صورت باید حقوق ورودی و گمرکی بپردازد. 

معمارنژاد در مورد اینکه ملاک محاسبه قیمت خوردو وارداتی چیست؟ گفت: گمرک لیست قیمت کمپانی‌های خودروسازی را در اختیار دارد و یک کمیته خودرو با مشارکت گمرک و وزارت صنعت و معدن و تجارت تشکیل می‌شود که ارزش خودرو وارداتی را تعیین و براساس آن 90 درصد آن ارزش به عنوان حقوق گمرکی دریافت می‌شود.

وی گفت: قانون به طور کلی گفته است برای واردات خودرو حقوق ورودی 90 درصد گرفته شود و این تفاوتی بین خودرو لوکس و معمولی ایجاد نمی‌کند.

معمارنژاد با بیان اینکه در نیمه نخست سال جاری حدود 19 هزار خودرو وارد کشور شده است، گفت: معمولا تا آخر سال حدود 40 هزار دستگاه خودرو وارد کشور می‌شود که این رقم در مقابل تولید سالانه یک میلیون و 700 هزار دستگاه خودرو عدد قابل توجهی نیست.

وی تاکید کرد: خودروسازان باید کیفیت تولیدات خود را بالا برده تا بتوانند با خودروهای خارجی رقابت کنند.