فراخوان اهدای خون در چهارشنبه‌سوری
مدیرعامل سازمان انتقال خون کشور ضمن ارایه توضیحاتی درباره افتتاح ساختمان جدید مرکز فراورده انتقال خون استان تهران که می‌تواند کار اهدای مستقیم پلاکت، پلاسما و سلول‌های بنیادی را انجام دهد، در عین حال پویش "اهدای خون از یلدا تا نوروز" را تشریح کرد.
خبرگزاری ایسنا: دکتر علی اکبر پورفتح‌الله در نشستی خبری که در حاشیه افتتاح ساختمان جدید مرکز فرآورده‌های انتقال خون تهران برگزار شد، گفت: کار امروز بازسازی و تغییرات فرآیندی بود که در انتقال خون استان تهران صورت گرفته است.
وی افزود: ما در سازمان انتقال خون باید بر اساس استانداردهای روز اروپا کار کنیم و همچنین باید توسط سازمان‌های بین‌المللی که اصول تولید محصول مناسب را پیگیری می‌کنند، مورد تایید قرار گیریم تا بتوانیم پلاسمای ایرانی را برای تولید داروهای مشتق از پلاسما به خارج از کشور برای تولید داروهای مشتق از پلاسما داشته باشیم.
کاهش 17 میلیون دلاری ارزبری با ارسال پلاسمای ایرانی برای تولید دارو
پورفتح‌الله ادامه داد: این فرآیند از بعد اقتصادی بسیار حائز اهمیت است. چرا که نزدیک به 35 درصد ارزش داروهای مشتق از پلاسما را پلاسمای اولیه تامین می‌کند؛ به طوریکه بر اساس روش محاسبه سازمان بهداشت جهانی، ارزش پلاسمای ارسالی ما در سال جاری منجر به کاهش 17 میلیون دلاری در ارزبری داروهای مشتق از پلاسما شده است. در عین حال این اقدام منجر به ارزان شدن این داروها در کشور و بهبود و افزایش دسترسی بیماران شده است.
مدیرعامل سازمان انتقال خون با بیان اینکه تولید پلاسما در خود کشورها مزایای دیگری هم دارد، گفت: امروزه تاکید می‌شود که داروهای مشتق از پلاسما از پلاسمای منطقه‌ای تامین شود، تا اگر بیماری نوظهوری در یک منطقه یا کشور اتفاق می‌افتد، منجر به گسترش بیماری‌ها از یک منطقه به منطقه دیگر نشود و بر همین اساس اخیرا سازمان بهداشت جهانی منطقه مدیترانه شرقی، کشورهای منطقه را مسوول کرده که تا سال 2020 برنامه ادغام و تولید پلاسما برای داروهای مشتق از پلاسما را توسط سازمان‌های انتقال خونشان داشته باشند.
پورفتح‌الله با بیان اینکه خوشبختانه ایران جزو کشورهای در حال توسعه پیشگام در این حوزه است، افزود: بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت، در حال حاضر به دلیل اینکه توازنی بین مصرف گلبول قرمز و پلاسما وجود ندارد و تقریبا به ازای هر پنج واحد گلبول قرمزی که در واحدهای درمانی مصرف می‌شود، باید یک واحد پلاسما مصرف شود، در نتیجه چهار – پنجم پلاسمایی که از سوی اهداکنندگان دریافت می‌شود، مورد مصرف قرار نمی‌گیرد و جزو ضایعات تلقی می‌شود که طبق برآورد سازمان بهداشت جهانی، حجم این پلاسماهای مصرف نشده حدود 9.5 میلیون لیتر است.
وی ادامه داد: یعنی اگر کشورهای در حال توسعه پلاسمای مازادشان را به داروهای مشتق از پلاسما تبدیل کنند، 9.5 میلیون لیتر پلاسما صرفه جویی شده و دسترسی بیماران به این داروها بهتر می‌شود. در عین حال باید توجه کرد که در بین کشورهای در حال توسعه، دو کشور ایران و برزیل موفق به اجرای این برنامه شده‌اند و توانستند پلاسمای مازاد بر مصرف‌شان را برای تبدیل به داروهای مشتق از پلاسما به خارج از کشور ارسال کنند.
ارسال 200 هزار واحد پلاسما برای تولید داروهای مشتق از پلاسما تا پایان سال
پور فتح الله با بیان اینکه در شش ماهه ابتدای امسال، 100 هزار لیتر پلاسما را برای تولید داروهای مشتق از پلاسما به خارج از کشور ارسال کردیم، گفت: امیدواریم میزان پلاسمای ارسالی تا پایان سال به 200 هزار واحد برسد. بر این اساس پلاسمای یک میلیون از اهدا کنندگان‌مان را که مورد مصرف نبوده است، به صورتی جداگانه فراوری و تبدیل به دارو می‌کنیم که دستاورد بزرگی برای کشور است.
وی همچنین اظهار کرد: در جهت ادغام مراکز جمع آوری پلاسما در انتقال خون، از ابتدای سال برنامه ایجاد مراکز جامع اهدا در دستور کار قرار گرفت که اولین مرکز جامع در استان تهران از ماه مبارک رمضان امسال شروع به کار کرد. در مراکز جامع اهدای خون علاوه بر اهدای خون کامل، اهدا کنندگان می‌توانند به طور مستقیم به اهدای پلاکت، پلاسما و سلول‌های بنیادی بپردازند. خوشبختانه در این راستا در تمامی مراکز استانی سازمان انتقال خون در سراسر کشور امکانات دستگاه‌های جداسازی پلاکت فراهم شده و به تدریج در زمینه اهدای مستقیم پلاکت که دستاورد بزرگی برای بیماران دارد، فرهنگ‌سازی می‌کنیم.
پذیره نویسی 31 هزار مورد برای اهدای سلول‌های بنیادی
رئیس سازمان انتقال خون ادامه داد: در عین حال در سازمان انتقال خون با تشکیل شورای پذیره‌نویسی سلول‌های بنیادی، میزان داوطلبان اهدای سلول‌های بنیادین که آزمایش‌های سازگاری نسجی را انجام داده‌اند به 31 هزار مورد رسید. این در حالیست که در سال گذشته میزان این افراد کمتر از 7000 مورد بود. همچنین در حال حاضر 9000 مورد خون بند ناف استاندارد ذخیره شده و در مجموع داوطلبان اهدای سلول‌های بنیادی و خون بند ناف به 40 هزار مورد رسیده‌اند که این موضوع بستر مناسب را برای پیوند مغز استخوان در کشور فراهم می‌کند.
پور فتح الله با بیان اینکه البته برای عضویت در بانک جهانی سلول‌های بنیادی باید مراکزی را برای انجام آزمایش‌های HLA داشته باشیم، گفت: در روزهای آینده مناقصه‌ای برای تاسیس آزمایشگاه HLA در سازمان انتقال خون انجام می‌شود و روش کارمان هم به این صورت است که شرکتی که در مناقصه برنده شود، کار خرید دستگاه، تجهیزات و آموزش پرسنل را انجام داده و در ازای آن سازمان انتقال خون 70 هزار مورد آزمایش HLA را خرید خدمت خواهد کرد و بعد از آن آزمایشگاه در اختیار سازمان انتقال خون قرار می‌گیرد. بنابراین با این کار می‌توانیم اهدا کنندگان سلول‌های بنیادین را در سال آینده به 100 هزار نفر برسانیم.
وی در ادامه صحبت‌هایش از افتتاح مرکز اسناد جدید انتقال خون تهران خبر داد و گفت: یکی از مسائل مهم در تولید داروهای مشتق از پلاسما و خون، وجود مستندات مناسب از آزمایش‌ها و فرآیندهای انجام شده است تا اگر بیماری نوظهوری اتفاق افتاد، بتوانیم آن را ردیابی و پایش کنیم که خوشبختانه امروز این مرکز افتتاح شد.
پور فتح الله افزود: طبق پروتکل‌های جهانی ما باید اسناد مرتبط با اهدای خون از رگ دهنده تا رگ گیرنده، انجام آزمایشات و … را به مدت 30 سال نگهداری کنیم. بنابراین این مرکز ایجاد شده تا بتوانیم این اسناد را برای این مدت نگهداری کرده و علاوه بر حفظ اصل اسناد، آنها را به صورت الکترونیکی در می‌آوریم.
فعالیت مراکز جامع اهدا در 15 استان کشور تا پایان سال
وی در پاسخ به سوال ایسنا مبنی بر اینکه در کشور چند مرکز جامع اهدا ایجاد خواهد شد، گفت: تا پایان سال در 15 استان کشور مراکز جامع اهدای خون فعال می‌شوند که تمامی آنها استانداردهای لازم در زمینه اهدای پلاکت، پلاسما و سلول‌های بنیادی را خواهند داشت. البته در حال حاضر 9 مرکز جامع در 9 استان کشور فعالند و تا پایان سال شش مرکز دیگر هم فعال می‌شوند.
وی، درباره سرانجام ساخت پنج مرکز جامع اهدای خون در تهران با کمک مجمع خیرین سلامت گفت: خیرین قول داده‌اند که این پنج مرکز را تا پایان شهریورماه به سازمان انتقال خون تحویل دهند. از نظر پیشرفت فیزیکی به طور میانگین تا کنون این ساخت و سازها 50 درصد پیشرفت داشته است.
کمترین میزان اهدای خون در اسفندماه
مدیرعامل سازمان انتقال خون در پاسخ به سوال دیگر ایسنا درباره کمپین این سازمان مبنی بر “پویش اهدای خون از یلدا تا نوروز” گفت: یکی از چالش‌هایی که همه مراکز اهدای خون به دلیل وابستگی‌شان به اهدا کنندگان با آن مواجه‌اند، مسئله تغییرات فصلی است. فصل زمستان هم یکی از فاکتورهای تاثیرگذار در اهدای خون است؛ به طوریکه معمولا در فصل سرما دچار کمبود اهدای خون می‌شویم و کمترین میزان اهدای خون را هم در اسفندماه تجربه می‌کنیم. البته دلیل این موضوع نزدیک شدن به ایام نوروز، افزایش ترافیک و سرمای هواست که باعث می‌شود با کمبود خون مواجه شویم.
پور فتح الله افزود: بنابراین پویش زمستانی اهدای خون از یلدا تا نوروز طراحی شد. فاز اول این پویش در شب یلدا آغاز و بخش دوم آن هم در دهه فجر انجام شد. بخش سوم آن هم در چهارشنبه آخر سال برگزار می‌شود و به هموطنان توصیه می‌کنیم تا با شعار «سرخی تو از من» در مراکز اهدای خون حضور یابند و با پویش «نه به ترقه» حرکت مثبتی را در کشور انجام دهند.
وی ادامه داد: بر این اساس همه مراکز انتقال خون در چهارشنبه آخر سال فعال خواهند بود و از مردم دعوت می‌کنیم تا به صورت خانوادگی به مراکز اهدا مراجعه کنند تا اهدای خون به فرهنگی خانوادگی تبدیل شود. بنابراین مراکز اهدای خون تا زمانی که مراجعه کننده‌ای باشد، فعال هستند. مرکز وصال هم تا ساعت 10 شب فعال است و اگر بعد از آن هم مراجعه کنندگان حضور داشتند تا پایان مراجعات، فعال خواهد بود.
به کارگیری گروه خونی O در اورژانس‌های بیمارستانی زنجان
مدیرعامل سازمان انتقال خون همچنین از ادغام برنامه تامین گروه خونی O و به کارگیری این گروه خونی در اورژانس‌های بیمارستانی خبر داد و گفت: امروزه بر اساس ادبیات علمی شکل گرفته اگر مجروحین حوادث ترومایی که خونریزی شدید دارند بلافاصله با استفاده از گروه خونی O که نیاز به سازگاری ندارد، جریان خونشان تداوم دارد می‌توان کمک زیادی در نجات جان هموطنانمان داشته باشیم. بر این اساس به زودی شاهدیم که در عید امسال این کار در استان زنجان به صورت پایلوت انجام می‌شود.
