مقايسه 4 غول خودروسازي آسيا
صنعت خودروسازي جهان فراز و نشيبهاي زيادي را پشت سر گذاشته است. تا مدتها اين صنعت در اختيار كشورهاي اروپايي و آمريكاي شمالي بود و بقيه دنيا بازار اين كشورها محسوب ميشدند. اما اندكاندك اين روند مسيري معكوس پيدا كرد و كشورهايي از شرق دور با رهبري ژاپن قدم در عرصه مونتاژ، طراحي و ساخت اتومبيل گذاشتند، موجي كه ايران نيز از آن بينصيب نماند.
اگر از بحث مونتاژ و
توليد تحت ليسانس خودرو در كشورهاي مختلف بگذريم، با تقريب مناسبي ميتوان
گفت كه خودروسازي حرفهاي در ايران، مالزي، كره و چين از حدود 20 سال پيش
به گونهاي همزمان آغاز شد. ايرانخودرو و هيونداي با سابقهاي 60 ساله،
قديميترينهاي گروه هستند اما هر دو، تا همين 20 سال پيش مشغول درجا زدن و
مونتاژ محصولاتي از رده خارج بودند؛ ايران خودرو با پيكان و هيونداي تابع
محض نمونههاي قديمي ميتسوبيشي اما هر دو در حال تحقيق و توسعه پلتفرم ملي
خود براي شكوفايي در دو دهه بعدي بودند. آغاز نسبتا همزمان طراحي و توليد
خودروهاي ملي چهار كشور مورد بحث اين نوشتار و روند شتابان رشد و توسعه سه
رقيب آسيايي خودروسازان ايراني در كنار روند كند و نامطمئن نامهاي تجاري
وطني، ما را بر آن داشت تا نگاهي گذرا به سه خودروساز پروتون مالزي، چري
چين و هيونداي كره جنوبي بيندازيم و آنها را در چند مشخصه با خودروسازان
ايراني مقايسه كنيم.
تكنولوژي فني
خودروسازان ايراني از
سال 1380 به طور جدي به فكر توليد محصول ملي و به تبع آن توسعه
تكنولوژيهاي بومي افتادند. ايرانخودرو خانواده موتور ملي را با همكاري
دانشگاه آخن آلمان سال 1381 كليد زد و از اين خانواده تاكنون دو نسخه 7/1
ليتري تنفس طبيعي و توربو معرفي شدهاند كه در مقايسه با رقبا بازده و مصرف
خوبي دارند اما موتور 4/1 ليتري هنوز در مرحله تحقيق به سر ميبرد و چنان
كه معلوم است اين پيشرانه در آينده ممكن است به جمع قواي محركه رانا
بپيوندد. گيربكس در ايران هنوز وارد مرحله بوميسازي نشده است. سايپا نيز
با تغييراتي در پيشرانه پرايد و افزايش حجم آن به 5/1 ليتر، پروژه ملي تيبا
را به سرانجام رسانده كه با حداكثر قدرت 80 اسب بخار و مصرف 1/7 ليتري
اعلام شده نشانهاي از فناوري روز دنيا را در خود ندارد و بيشتر به فناوري
ساخت موتورهاي كرهاي در حدود 25 سال پيش شبيه است.
در كشور مالزي كمپاني
خودروسازي پروتون از زمان تاسيس در سال 1983 تا سال 2004 تنها خودروسازي
بود كه با تغيير در طراحي اتاق، خودروهاي تاريخ گذشته شريك 16 درصدي اش
يعني ميتسوبيشي ژاپن را به توليد ميرساند اما اين همكاري به علت ضعف در
توسعه تكنولوژيهاي ميتسوبيشي در سال 2004 خاتمه يافت لذا پروتون به سراغ
زير مجموعه انگليسياش يعني شركت بزرگ لوتوس انگلستان رفت و با همكاري اين
شركت سري موتور Campro را طراحي كرد. موتور ملي پروتون نخستين بار روي پروتون Gen2
قرار گرفت كه از مزاياي آن ميتوان به بازده بالا و همچنين آلايندگي پايين
اشاره كرد. اين شركت همچنين در مارس 2007 از نسخههاي ميكرو هيبريد و تمام
هيبريد پيشرانههاي Campro
نيز رونمايي كرد تا بزرگترين قدم را در خودروسازي ملي مد نظر ماهاتير
محمد، رئيسجمهور سابق مالزي كه پايهگذار پروتون بوده، برداشته باشد.
پروتون همچنين با همكاري لوتوس انگلستان موفق به طراحي گيربكس CVT
شده است كه ضرايب متنوعي را براي كسب كارايي بهتر در اختيار ميگذارد.
مدتي قبل خبر آغاز همكاري بين اين شركت مالزيايي و هونداي ژاپن روي خروجي
برخي خبرگزاريها رفت. پروتون قصد دارد با گسترش مذاكرات با هوندا، از
تكنولوژيهاي اين شركت در محصولاتش بهره ببرد.
چري چين از ابتدا در زمينه پيشرانه خودكفا بوده و در اين خصوص يكي از بزرگترين و معتبرترين شركتها به نام Acteco را در اختيار دارد.
اين شركت در مواردي
سراغ پيشرانههاي 4/2 ليتري ميتسوبيشي و 5/1 ليتري تريتك (سري پيشرانهاي
طراحي شده توسط دايملر و روور) نيز رفته است. آكتكو فعاليتش را با چري در
سال 2000 ميلادي و با همكاري موسسه تحقيقات موتور AVL
از كشور اتريش آغاز كرد و هماكنون پيشرانههايي با حجم 800 سي سي تا 4
ليتر را به توليد ميرساند. اين پيشرانهها در انواع 3 تا 8 سيلندر به
توليد ميرسند و حتي كمپاني فيات نيز از پيشرانه 6/1 ليتري اين شركت
استفاده ميكند و در برنامه دارد براي خودروهاي اقتصادي خود بيشتر به اين
شركت چيني اتكا كند. گيربكسهاي توليدي كمپاني چري نيز تحت ليسانس ايزو
آلمان يعني DIN
و در هماهنگي كامل با پيشرانههاي آكتكو به توليد ميرسند. اين شركت
همچنين سال 2006 با همكاري شركت مهندسي ريكاردوي انگلستان موفق به طراحي
سيستم هيبريد شد.
در كره جنوبي بررسي
پيشرفتهاي هيونداي در زمينه تكنولوژي فني در اين بخش كوتاه نميگنجد اما
روايت حرفهاي شدن هيونداي خود گوياي تمام موضوعات است. اين شركت تا سال
2000 ميلادي و پس از عرضه سه نسل از محصولاتش كاملا به ميتسوبيشي ژاپن متكي
بود و حتي در مواردي خودروهاي اين شركت را تغيير نام ميداد (سوناتا و
آزرا) اما از سال 1998 با معرفي سري پيشرانههاي Sirious
شروعي توفاني را رقم زد و تاكنون موفق به طراحي حدود 30 مدل موتور در
حجمها و كاربريهاي مختلف شده است. اين خودروساز هماكنون در تمام بخشهاي
فني خودكفاست و در طراحي سري جديد پيشرانههايش به چنان قدرت و مصرفي دست
يافته كه اين شركت را در زمره 5 كمپاني برتر جهان قرار ميدهد. هيونداي در
سال 2004 تكنولوژي هيبريدياش را معرفي كرد و بتازگي از باتريهاي ليتيوم
پليمري در نسخههاي Hybrid Blue Drive
خود استفاده ميكند؛ تكنولوژياي كه پس از موفقيت در طراحي قواي فني بومي،
توجه اين خودروساز به هماهنگي با تكنولوژي روز و ارائه تواناييهاي مهندسي
بالايش را نشان ميدهد.
ردهبندي خودروها
محصولات بومي ايران خودرو شامل خانواده پلت فرم 405 يعني پارس، سورن، سمند، دنا و رانا ميشوند كه همگي در كلاسهاي C (كلاس خودروهاي جمع و جور شهري) يا شايد D
(خودروهاي متوسط خانوادگي) قرار ميگيرند و حق انتخاب در سبد خودروهاي
بومي را بشدت محدود ميكند. سايپا نيز فقط پرايد و تيبا را در رده
خودروهاي كوچك شهري توليد ميكند. البته اين دو خودروساز نمونههايي از
خودروهاي غيربومي در ساير كلاسها را به صورت CKD
وارد كرده و بعد از سرهم كردن ميفروشند كه در استانداردهاي جهاني آنها را
نميتوان بخشي از محصولات اين دو كمپاني بزرگ به حساب آورد.
پروتون اما همه ردهبنديها را مورد توجه قرار داده است. اين شركت Satria
را در كلاس خودروهاي هاچبك شهري متوسط توليد ميكند. مشتريان پروتون
براي انتخاب سدانهاي كوچك تا متوسط ميتوانند به سراغ پرسونا (نسخه سدان Gen2)، پريو (محصول جديد پروتون و جايگزين Gen2)،
اينسپريا، ايمپين و ساگا بروند. اين شركت همچنين در اوج كمبود پلتفرم،
خودرو پردانا را در كلاس سدانهاي متوسط در سبد محصولاتش گنجانده بود كه
البته توليد آن متوقف شد. پيكاپ آرنا و ون زيباي اگزورا نيز اعضاي ديگر سبد
محصولات پروتون مالزي را تشكيل ميدهند.
چري در كلاس خودروهاي كوچك شهري هاچ بك و صندوقدار پنج خودرو را به بازار عرضه ميكند كه از مهمترين آنها ميتوان به QQ3 و M1 اشاره كرد. رده خودروهاي جمع و جور كلاس B نيز در چري شامل پنج محصول ميشود كه نامآشناترين آنها مدل A15 است. ام وي ام 530 در رده بعدي يكي از چهار خودروي چري در كلاس خودروهاي متوسط كلاس C به حساب ميآيد كه حتما آن را در خيابانهاي شهر ديدهايد. در ادامه اين شركت سه محصول از جمله Easter را به بازار سدانهاي بزرگ ارائه ميكند. اين خودروساز چيني همچنين چهار شاسي بلند و هفت ون را نيز در سبد محصولاتش گنجانده است.
در كره جنوبي، هيونداي در تمام كلاسها از جمله كوپه، خودروهاي كلاس A، سدانها و هاچ بكهاي كوچك، متوسط و بزرگ، لوكس، شاسي بلند، وانتهاي بزرگ و كوچك، ون و MPV
حدود 20 محصول را به بازار عرضه ميكند تا توانايي رقابت جهاني با
خودروسازان ديگر را داشته باشد. تنوع پيشرانهها و امكانات رفاهي اين شركت
شرايط را به گونهاي فراهم كرده است كه مشتريان هيونداي ميتوانند از تنوع
انتخاب مطمئن باشند و حتي در مقايسه با خودروسازان بزرگي همچون فولكس واگن
يا تويوتا، هيونداي را هم مورد بررسي قرار دهند.
آينده از نگاه پنج خودروساز بزرگ آسيايي
ايران خودرو
در نظر دارد در آينده نزديك از نسخه ميكرو هيبريد خانواده سمند
بهرهبرداري كند و پيشرانههاي پايه گازسوزش را به توليد انبوه برساند. اين
خودروساز بومي در نظر دارد بر پايه دو پلتفرم كاملا جديد، سري جديد
محصولاتش را تا پنج سال آينده روانه بازار كند.
سايپا
نيز با اتكا به پرايد پرفروشش فعلا برنامه جديد را اعلام نكرده و مانند
ايران خودرو قصد دارد روي موتورهاي پايه گازسوز تمركز كند. نسخه هاچبك
تيبا و وانتي آن احتمالا بر پايه پلتفرم پرايد (X100) دو محصول جديد سايپا خواهند بود. هر دو شركت ايراني افزايش صادرات و توليد داخلي را به صورت جدي پيگيري ميكنند.
پروتون تا سال 2014 جايگزين سري پيشرانههاي Campro
را معرفي ميكند و در نظر دارد آيندهاي با رشد قابل توجه صادرات را در
برنامههايش بگنجاند. همكاري اين خودروساز مالزيايي با هندوستان موتورز
بزودي آغاز ميشود و سايت توليدي اين شركت در چين با سرمايهاي 20 ميليون
دلاري و با همكاري لوتوس قصد طراحي خودروهاي ارزان قيمت با كيفيت بالا را
دارد. لوتوس ممكن است به دليل تفاوت فاحش بين فعاليتهايش با پروتون از اين
كمپاني جدا شود اما پروتون با هدف ارائه خودروهاي مفهومي روي آينده تمركز
دارد.
چري هماكنون
5 خودرو هيبريدي را به توليد ميرساند اما در نظر دارد تا شش سال آينده
خودروهاي برقي را نيز به اين ليست اضافه كند و روي سوخت پاك ترمز كند.اين
خودروساز تا سال آينده چند مدل جديد را به بازار معرفي خواهد كرد و همچنين
در برنامهاي بلند مدت تمركز بيشتري روي بحث ايمني و آزمايشهاي ايمني
خواهد داشت.
هيوندا قصد
دارد تا سه سال آينده محصولاتش را به روز نگه دارد و تغييري در قيمتها
ايجاد نكند تا همچنان بحث قيمت را به عنوان برگ برنده در دست داشته باشد.
فناوري Hybrid Blue Drive
نسل آينده همه خودروهاي هيونداي را در بر خواهد گرفت. اين خودروساز تا
سال 2014 رقيبي اسپرت براي بامو سري 3 آن معرفي خواهد كرد. هيونداي
همچنين در حال تحقيق روي پنج خودروي مفهومي براي رسيدن به مرحله توليد است و
به همين منظور تا سال 2014 نسل جديد پيشرانههاي زير سه ليتر را با مصرف
سوخت كمتر و بازده بالاتر معرفي خواهد كرد.