‏۵ نکته درباره خیز جبهه پایداری برای استیضاح ظریف و لاریجانی / هدف تندرو‌ها چیست؟ قدرتنمایی، ایجاد دست‌انداز در ‏روابط با دنیا یا مانور سیاسی برای انتخابات؟

تحرکات اخیر نمایندگان جبهه پایداری در مجلس برای کنار زدن برخی وزرای تاثیرگذار دولت قابل تامل است. آن‌ها اخیرا در ‏اقدامی غیراقل پیش بینی برای کنار زدن علی لاریجانی، رییس مجلس نیز خیز برداشته اند. ‏

به گزارش «انتخاب»، این دسته از نمایندگان، اخیرا طرح استیضاح وزیر امور خارجه را به هیات رئیسه تحویل داده اند. به گفته ‏علی اصغر یوسف نژاد، عضو هیئت رئیسه، این استیضاح ۲۴ امضا ۱۱ محور دارد و برای بررسی به کمیسیون امنیت ملی ‏ارجاع خواهد شد‎. ‎

ماجرای استیضاح به اظهارات محمدجواد ظریف در ۲۰ آبان ۹۷ بازمی‌گردد. او گفته بود: پولشویی در کشور یک واقعیت است و ‏هشدار داده بود که دلیل فضاسازی‌هایی که علیه مصوبه‌های ضدپولشویی می‌شود «منافع اقتصادی» افراد است‎. ‎‏ ظریف تصریح ‏کرد: «بالاخره پولشویی یک واقعیت در کشور ماست و خیلی‌ها از پولشویی منفعت می‌برند. من نمی‌خواهم این پولشویی را به جایی ‏نسبت دهم؛ اما جا‌هایی که هزاران میلیارد پولشویی می‌کنند حتما آنقدر توان مالی دارند که ده‌ها و صد‌ها میلیارد هزینه تبلیغات و ‏فضاسازی کنند… با این وضعیت ما نمی‌توانیم با فضاسازی‌ها مقابله کنیم. کسانی که یک قلم معامله‌شان ممکن است ۳۰ هزار ‏میلیارد باشد فضاسازی کرده‌اند. آن‌ها می‌توانند بودجه وزارت خارجه را هزینه یک قلم فضاسازی‌شان کنند.» ‏

این اظهارات با حملات تند و کم سابقه اصولگرایان تندرو مواجه شد. دامنه این حملات، از کیهان و رسانه‌های اصولگرا تا جبهه ‏پایداری و نمایندگان تندروتر در مجلس را در بر می‌گرفت. ‏

ظریف روز ۲۸ آبان در گفت و گویی دیگر در واکنش به اظهارات منتقدان و درخواست مستندات از وی گفت: کسانی که به من ‏ایراد گرفتند، به نظام اتهام زدند و مستندات سخنانم در دسترس عموم است‎. ‎‏ او گفت: من کاملا مشخص صحبت کردم، اما برخی ‏دوستان برای اهداف سیاسی خود همه چیز را فدا می‌کنند‎. ‎‏ وی تصریح کرد: نوار اظهاراتم در این خصوص وجود دارد؛ درخواست ‏می‌کنم افرادی که نسبت به اظهارات بنده اعلام نظر کردند در مورد محتوا صحبت کنند نه محتوایی که خودشان ساخته اند‎. ‎

هجمه‌ها به ظریف سرانجام با تهدید برخی نمایندگان، به استیضاح او منتج شد. نمایندگان استیضاح کننده توانستند ۲۴ امضا برای ‏این کار جمع کنند. حسینعلی حاجی دلیگانی، عضو جبهه پایداری که پیگیر اصلی طرح استیضاح بود، علت این اقدام را عدم ارائه ‏مستندات از سوی ظریف درباره اظهاراتش پیرامون پولشویی عنوان کرده است. ‏

در گیرودار این استیضاح، ناگهان خبری عجیب از سوی نمایندگان منتشر شد که حتی ابعاد بزرگتری از استیضاح ظریف را شامل ‏می شد. بر این اساس، ۲۷ نماینده طرح استیضاح علی لاریجانی، رییس مجلس را نیز کلید زدند. دلیل این استیضاح، تخلف ‏لاریجانی از اجرای ماده ۲۰۰ آئین نامه داخلی مجلس و اصل ۱۱۲ قانونی اساسی بود. اعتراض این نمایندگان به ارسال مستقیم ‏مصوبه مورد ایراد شورای نگهبان به مجمع تشخیص مصلحت نظام، است. لاریجانی، سه هفته پیش، مصوبه لوایح مورد ایراد ‏شورای نگهبان در خصوص الحاق دولت ایران به کنوانسیون سازمان ملل متحد برای مبارزه با جرائم سازمان یافته فراملی و ‏اصلاح قانون مبارزه با پولشویی را برای بررسی و رفع اختلاف نظر پیش آمده به مجمع تشخیص مصلحت نظام ارسال کرد‎. ‎

نمایندگان درخواست کننده استیضاح لاریجانی، معتقدند که این مصوبه باید بار دیگر در مجلس بررسی می‌شد و ارسال سریع آن به ‏مجمع تشخیص مصلحت نظام فاقد وجاهت قانونی لازم بوده است. ‏

این استیضاح البته با پس گرفتن امضای برخی نمایندگان از حد نصاب افتاد، اما حاجی دلیگانی بار دیگر خبر داد که تعدادی امضای ‏دیگر به آن اضافه شده و استیضاح مجددا به حد نصاب رسیده است. ‏

درباره خیز اخیر نمایندگان جبهه پایداری برای استیضاح ظریف و لاریجانی، چند نکته قابل تامل است. ‏

اول – تعداد زیادی از اسامی استیضاح کنندگان ظریف و لاریجانی یکسان است؛ طراح اصلی و پیگیر اصلی هر دو طرح نیز یکی ‏است؛ حسینعلی حاجی دلیگانی و جواد کریمی قدوسی، نمایندگان متعلق به طیف پایداری در مجلس. از این نظر می‌توان دو اقدام ‏اخیر را برنامه پایداری‌ها در مجلس عنوان کرد. ‏

دوم – روند هجمه‌ها به که در نهایت منتج به استیضاح او شد، صرفا یک موضوع را در بر می‌گرفت و آن اظهارات وزیر ‏خارجه درباره پولشویی بود؛ از این رو می‌توان پی برد که از ۱۱ مورد طرح شده در استیضاح ظریف، صرفا همان مورد اول که ‏مربوط به موضوع پولشویی است مدنظر استیضاح کنندگان بوده و سایر موضوعات به نوعی برای موجه نشان دادن این طرح ‏است نه چیزی بیشتر. چنانکه طرح برخی مسائل در این زمان، عجیب به نظر می‌آید؛ به طور مثال، «به‌کارگیری افراد نامطمئن ‏در مذاکرات حساس و مهم»، «تهدید بنیه دفاعی کشور و از بین رفتن توانایی آن» و «عدم تأمین منافع ملت ایران در قرارداد‌های ‏منعقدشده» که همگی از محور‌های استیضاح هستند هریک یا قبلا درباره آن‌ها توضیح داده شده، یا هر عقل سلیمی را به این نتیجه ‏می رساند که از وقت طرح آن گذشته و یا به قدری مبهم هستند که اساس منظور سوال کنندگان مشخص نیست. نتیجه آنکه صرفا ‏یک موضوع استیضاح کنندگان را به استیضاح مجاب کرده و آن اظهارات ظریف درباره پولشویی است. ‏

سوم – استیضاح ظریف و لاریجانی هر دو از یک موضوع آب می‌خوردند و آن مخالفت نمایندگان جبهه پایداری با لوایح ‏FATF‏ ‏است. هم اظهارات ظریف درباره پولشویی در راستای دفاع از ‏FATF‏ بوده و هم اقدام لاریجانی در ارسال مصوبات مجلس به ‏مجمع، در خصوص لوایح مرتبط با ‏FATF‏ رخ داده. اکنون نمایندگان استیضاح کننده به هر دوی این اظهارات و اقدامات اعتراض ‏دارند. در واقع می‌توان گفت: سیبل اصلی آن‌ها به نوعی ‏FATF‏ است. ‏

چهارم – نمایندگان استیضاح کننده مدام در اظهارات خود از درد مردم و مشکلات آن‌ها می‌گویند. با این وجود همگی با لوایح ‏مربوط به ‏FATF‏ مخالفند و هیچ توضیحی نمی‌دهند که ادعای درک درد مردم با مخالفتشان با ‏FATF‏ چه نسبتی دارد. حتی توضیح ‏نداده اند که اگر با این لوایح مخالفند راه حل آن‌ها برای حل مشکل روابط بانکی و مالی کشور با دنیا که دقیقا به زندگی روزمره و ‏مشکلات اقتصادی مردم بستگی دارد، چیست؟

پنجم – تعداد نمایندگان متعلق به طیف پایداری در مجلس دهم محدود است. سایر اصولگرایان مجلس در استیضاح‌های اخیر ‏همراهی چندانی با آن‌ها ندارند. از این جهت به زحمت می‌توان تعداد موافقان این استیضاح‌ها در رای گیری نهایی مجلس را بالاتر ‏از ۴۰ یا ۵۰ تصور کرد. قطعا نمایندگان استیضاح کننده این مسائل را می‌دانند؛ بنابراین این سوال وجود دارد که هدف آن‌ها ‏چیست؟ برای پاسخ می‌توان چند فرض را در نظر گرفت. اول اینکه آن‌ها قصد دارند با جوسازی و منحرف کردن موضوع، به ‏هدف حداکثری یا حداقلی خود مثلا کنار زدن ظریف یا لاریجانی و یا مسکوت ماندن لوایح مدنظر دست یابند. دوم اینکه قضد آن‌ها ‏صرفا ایجاد دست انداز در کار دولت است که دست کم در حوزه بین الملل و سیاست خارجی کارنامه مثبتی دارد. سومین موضوع ‏هم صرفا قدرتنمایی است و یک مانور سیاسی. هدف دیگری را هم می‌توان در نظر گرفت که به انتخابات آتی بازمی گردد. در ‏واقع شاید آن‌ها قصد دارند برای انتخابانت بعدی مجلس برای خود سابقه‌ای دیگر و اندوخته‌ای متفاوت جمع آوری کنند که به زعم ‏خودشان، بیشتر مورد قبول مردم قرار گیرد. درباره انتخابات ریاست جمهوری هم بی تردید نقش و اثرگذاری ظریف و لاریجانی را ‏نمی توان دست کم گرفت؛ موضوعی که چه بسا مورد نظر استیضاح کنندگان هم باشد. ‏

عضویت در تلگرام عصر خبر

نوشته های مشابه

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

دکمه بازگشت به بالا
طراحی سایت و بهینه‌سازی: نیکان‌تک