کلیسای جامع تثلیث در تور گرجستان

کلیسای جامع تثلیث معروف به سامِبا در شهر تفلیس گرجستان و در منطقه اولاباری واقع است .این کلیسا ،کلیسای اصلی ارتدکس گرجی و سومین کلیسای جامع ارتدکس شرقی در جهان است که در در بین سال های 1995 تا 2004 ساخته شده که  از بزرگترین ساختمان های مذهبی جهان به شمار می آید.
این کلیسا در تور گرجستان به صورت یک صلیب و یک گنبد همراه با هشت ستون طراحی شده است که گنبدی از جنس طلا و صلیبی به ارتفاع 7.5 متر روی آن هشت ستون واقع شده است .این کلیسا در ارتفاعات تپه اِلیا ،واقع در سمت چپ رودخانه کورا واقع شده است.
کل فضای این بنا معادل ۵۰۰۰ متر مربع و حجم آن ۱۳۷ متر مکعب است. ارتفاع بناهای زیرین ۱۳ متر و ارتفاع کلیسا از سطح زمین تا نوک صلیب ۸۴ متر است.
در ساخت کف این کلیسا از سنگ مرمر و برای دکوراسیون آن از موزاییک استفاده شده‌است، نقاشی‌های  این کلیسا نیزکار گروهی به رهبری امیران گوگلیدزه است.
بنای این کلیسا ،به مناسبت دوهزارمین سال میلاد مسیح و هزار و پانصدمین سال به رسمیت شناختن ارتدکس گرجی است و از طرح آرچیل میندیاشویلی در ساخت این کلیسا استفاده شده است.ظرفیت این کلیسا ۱۵٬۰۰۰ تَن وحداکثر ارتفاع آن ۹۷ متر میباشد و در سال  ۲۰۰۴ میلادی متبرک شده است.
این کلیسای بزرگ از ۹ کلیسای کوچک تشکیل شده است و علاوه بر این، ۵ کلیسای کوچکتر دیگر نیز در طبقات زیرین این بنا قرار دارد. ریاست این کلیسا را پاتریاک کنونی گرجستان، یعنی ایلیای دوم که رهبر کلیسای ارتدکس گرجی است بر عهده دارد.
ایلیای دوم متولد ۴ ژانویهٔ ۱۹۳۳ میلادی، از ۲۵ دسامبر ۱۹۷۷ تا کنون، پاتریارک کنونی گرجستان، رهبر کلیسای ارتدکس گرجی و محبوب‌ترین فرد در گرجستان است.وی کودکان را به شیوه‌ای غیرمعمول غسل تعمید می‌دهد.
از هر نقطه ای در شهر تفلیس می توان گنبد طلایی کلیسا و صلیبش را نظاره کرد و اینگونه جلوه ای از شکوه مسیحیت ارتدکس را تماشاگر بودو این دقدقا همان چیزی است که میسیحیان گرجی به سبب روزهایی که در تاریخ گذرانده اند ،خواستار آن بودند.
گُرجِستان کشوری است در منطقهٔ قفقاز اوراسیا، این کشور که در سرحد آسیای غربی و اروپای شرقی قرار دارد، از غرب با دریای سیاه، از شمال با روسیه، از جنوب با ترکیه و ارمنستان، و از جنوب شرق با جمهوری آذربایجان هم‌مرز است. پایتخت و بزرگترین شهر آن تفلیس است.گرجی‌ها بزرگترین قوم گرجستان بوده و در تمام این کشور پراکنده‌اند و قدرت مرکزی در اختیار آنان است. آذربایجانی‌های گرجستان نیز به عنوان بزرگ‌ترین اقلیت قومی گرجستان براساس آخرین سرشماری قومی دولت گرجستان به‌شمار می‌رود. 
بر اساس آخرین شمارش قومیت که توسط دولت گرجستان در سال ۲۰۰۲ صورت پذیرفت: گرجی‌ها: ۸۳٫۸٪، آذربایجانی‌ها: ۶٫۵٪، ارمنی‌ها: ۵٫۷٪، روس‌ها: ۱٫۵٪، آسی‌ها: ۰٫۹٪ و ۱٫۸٪ نیز سایر اقوام بودند.
بر اساس آمار سال ۲۰۰۲ میلادی، اکثر مردم گرجستان، (حدوداً ۷۰٪)، مسیحی بوده و پیرو کلیسای ارتدکس گرجی هستند. بعد از ارتدکس‌های گرجی، اسلام در گرجستان به عنوان بزرگترین اقلیت دینی این کشور محسوب می‌شود. جمعیت مسلمانان را آذربایجانی‌های گرجستان و دیگر اقوام ساکن در این کشور از جمله آجاریا تشکیل می‌دهند. 
روس‌های ساکن گرجستان، از دیگر اقلیت‌های این کشور هستند که جمعیت ارتدکس روس آن را تشکیل می‌دهند؛ و همچنین هستند:ارامنه آپوستولیک و ژرمن‌های پروتستان.  بیشتر بخوانید: سفارت ایران در تفلیس: مراقب کلاهبرداران باشید
با امضای عهدنامه گرجیوسک در سال ۱۷۸۳، گرجستان تحت‌الحمایهٔ روسیه شد و حدود بیست سال بعد یعنی در سال ۱۸۰۱ میلادی، روسیه، گرجستان را به عنوان یکی از فرمانداری‌های خود اعلام نمود و رژیم تزاری در گرجستان برقرار شد. گرجستان پس از انقلاب اکتبر روسیه در سال ۱۹۱۸ اعلام استقلال کرد، اما ارتش سرخ شوروی در سال ۱۹۲۱ میلادی به گرجستان حمله کرده و به مدت ۷۰ سال، گرجستان یکی از جمهوری‌های شوروی بود تا اینکه در سال ۱۹۹۱ میلادی ، به استقلال رسمی رسید. اعلام استقلال از شوروی، تنها یکی از این مواردی به شمار می رود که از علتهای ساخت کلیسای تثلیث است .
کلیسای جامع تثلیث گرجستان  در تور گرجستان سفر باتو  ارزان و لحظه اخری علاوه بر پیروان  ارتدکس قابل توجه گردشگران و توریست های بسیاری نیز قرارگرفته که برای تماشای این کلیسا به آنجا میروند.
بیشتر هزینه های ساخت این کلیسای وسیع و زیبا توسط مردم خیر ، بازرگانانی که تقاضا داشتند نام شان مجهول بماند و عده ای از مردم عادیپرداخت شد. همگی دست به دست یکدیگر دادند تا کلیسای جامع تثلیث، شایسته جامعه مسیحیت ساخته شود و در تفلیس پایختخت گرجستان بدرخشد.
زمانی که گرجستان بخشی از شوروی شمرده می شد، در این منطقه کلیسایی وجود داشت و در اطرافش قبرستانی متعلق به مردم ارمنی به چشم می خورد؛ این کلیسا نیز مانند دیگر سازه های مذهبی در زمان شوروی تخریب شد.
کلیسای ارمنی ها در این خطه به کلی تخریب شده بود؛ اما قبرستان های اطراف همچنان باقی بودند تا اینکه تصمیم بر آن شد که سامبا را در اینجا بنا کنند. بیشتر قبرستان های این محدوده در زمان ساخت کلیسای مسیحیان ارتدکس تخریب شدند. در حال حاضر تنها بخش کوچکی از پانتئون و تعدادی از سنگ قبرها در اینجا باقی مانده اند.