همه موانع پیش روی رزم حسینی برای فسادزدایی از وزارت صمت؛ فشار از بیرون، مقاومت از داخل

علیرضا رزم حسینی در کمتر از چهار هفته از تکیه بر کرسی وزارت صنعت، معدن و تجارت اصلاح ساختارهای این نهاد عظیم را در دستور کار قرار داده و در پی ایجاد تحول عمده است اما تحقق این تحولات منوط به رفع موانعی است که اگر به سادگی قابل رفع بود، این تحولات را تاکنون به نظاره نشسته بودیم؛ تحولاتی پرهزینه که با وجود زمان نه چندان طولانی تا پایان دولت دوازدهم، وزیر صمت مصمم به اجرایش است.
به گزارش « عصرخبر»؛ «یکی از مسیرهای مقابله با فساد، رانت خواری و امضاهای طلایی این است که با استفاده از سامانه‌های الکترونیکی مراجعه حضوری افراد به دستگاه‌های دولتی کاهش یابد. بروکراسی اداری مخل توسعه است و اراده وزارت صمت بر این است تا بخشی از بروکراسی که مربوط به وزارت است به تدریج حذف شود. به دنبال حذف امضاهای طلایی هستیم .برای توسعه و اشتغال پایدار باید موانع پیش روی فعالان اقتصادی را برداریم.» این بخشی از ماموریتی است که علیرضا رزم حسینی برای مجموعه تحت مدیریتش مشخص کرده است.

حضور علیرضا رزم حسینی در وزارت صنعت، معدن و تجارت به یک ماه نرسیده و چنین گمان می‌رفت که وزارت صمت در این دوران کوتاه تا پایان دولت عمدتاً بر اداره امور تمرکز داشته باشد اما وزیر تازه نفس قصد ندارد این فرصت را به روزمرگی بگذراند. او به درستی به سراغ چالش‌های اصلی کسب و کار در ایران رفته، چرا که ایران رتبه 172 در سهولت کسب و کار در جهان دارد و این نشان می‌دهد تولیدکننده در ایران چه مسیر پیچیده‌ای را پیش‌رو دارد و کوتاه‌سازی این مسیر پیچیده از طریق امضاهای طلایی، بسترساز چه فسادهایی می‌تواند باشد.
با این حال اصلاحات ساختاری که رزم حسینی در پی آن است بدون مقاومت و هزینه نخواهد بود و بی‌شک بخش قابل ملاحظه‌ای از این فشارها از ناحیه اشخاص و گروه‌هایی خواهد بود که خود یا وابستگانش از این امضاهای طلایی نفع می‌برند. رزم حسینی می‌بایست با یک سد از نیروها رو در رو شود که قطعاً هزینه‌های قابل توجهی برای او ایجاد خواهند نمود اما به نظر نمی‌رسد او با پذیرش همه این هزینه‌ها درصدد تحولات ساختاری است؛ تحولاتی که می‌توان به صورت عمده در چند محور خلاصه کرد.
شفافیت یکی از مهم‌ترین بخش‌های مورد اشاره وزیر صمت بوده و چنین انتظار می‌رود این وزارتخانه بتواند به یک اتاق شیشه‌ای و الگویی برای دیگر دستگاه‌ها تبدیل شود. نفس شفافیت در فرآیندها مانع بزرگی بر سر راه فساد اداری است، چرا که در یک ساختار شفاف، هر فعال اقتصادی می‌داند پس از طیف یک فرآیند اداری الکترونیک، چه زمان نوبت او خواهد بود و با ارائه چه مدارک و احراز چه شرایطی بدون امکان مداخله انسانی مجوزهای مرسوم صادر می‌شود. بنابراین امکان تغییر اولویت‌ها در تخصیص مجوزها، امتیازات و اعتبارات که در فرآیندهای کاغذی سهل بوده، به کل رفع می‌شود و بخش قابل توجهی از فساد برطرف خواهد شد.
همچنین فرآیندهای الکترونیک که ابزار کلیدی در افزایش شفافیت است، ارتباط فعالان صنعت و معدن و تاجران را با بدنه اداری به حداقل می‌رسد و چون بدنه کارشناسی و اداری وزارت صمت مواجهه‌ای با ارباب رجوع به شکل عمده ندارند و در صورت مواجهه، به واسطه الکترونیکی بودن فرآیند، امکان مداخله موثر ندارند، بستر بالقوه شکل گیری فساد در این بخش نیز برچیده می‌شود.
قاعدتاً در اقتصاد ایران که یک مجوز می‌تواند هزاران میلیارد تومان منافع نصیب یک شخص یا گروه نماید، این امتیاز از شفافیت و حذف امکان مداخله گری، با فشارهای شدیدی به وزیر صمت همراه خواهد شد اما تنها فشارهای خارجی در پیش نخواهد بود. بی‌شک بخشی از فشارها از درون این وزارتخانه خواهد بود و مقاومت سازمانی موثری را شاهد خواهیم بود که تغییرات وسیع در بخش‌های مختلف با هدف حذف این مقاومت سازمانی را اجتناب ناپذیر می‌کند.
رزم حسینی که در سال‌های اخیر نشان داده چهره‌ای فراجناحی احتمالاً در این مقطع نیز سراغ مدیرانی خواهد رفت که ورای تعلقات سیاسی، آماده همراهی با او برای تحقق این تحول سازمانی تا پایان دولت هستند. وزیر صنعت، معدن و تجارت در روزهای اخیر موانع زدایی را آغاز کرده و پس از تغییرات در بدنه مدیریتی وزارت صمت و به میدان آمدن مدیران همسو با مبارزه با فساد، شفافیت و موافق حذف امضاهای طلایی، انتظار می‌رود در ماه‌های پیش رو، آثار این تغییرات نیز به مرور هویدا شود.