خداحافظی مرکل با قدرت پس از ۱۶ سال
انتخابات مجلس فدرال آلمان امروز برگزار می‌شود تا مشخص شود بعد از کناره‌گیری آنگلا مرکل پس از ۱۶ سال از دنیای سیاست، چه کسی جایگزین او خواهد شد
به نقل از باشگاه خبرنگاران جوان، بیستمین دوره انتخابات مجلس فدرال آلمان یا «بوندستاگ» امروز (یکشنبه) برگزار خواهد شد. نکته‌ای که این انتخابات را از چندین دوره انتخابات پیش از آن متمایز می‌کند این است که پس از ۱۶ سال، این بار مرکل برای مسند صدراعظمی نامزد نخواهد شد.
نتیجه این انتخابات مشخص خواهد کرد پس از ۱۶ سال چه کسی جای آنگلا مرکل را خواهد گرفت.
اینکه چرا مرکل از دنیای سیاست خداحافظی کرد، جانشین او چه کسی می‌تواند باشد و صدراعظم بعدی چگونه انتخاب خواهد شد، سوالاتی است که سعی داریم در این گزارش به آن‌ها بپردازیم.
مردم آلمان چگونه صدراعظم را انتخاب می‌کنند؟
در کشور آلمان به طور کلی چهار نوع انتخابات وجود دارد: انتخابات پارلمان فدرال، انتخابات پارلمان‌های ایالتی، انتخابات محلی و انتخابات پارلمان اروپا.
در انتخابات پارلمان فدرال آلمان یا همان بوندستاگ ابتدا مردم اعضای پارلمان را انتخاب کرده و سپس اعضای پارلمان صدراعظم را برمی‌گزینند؛ بنابراین مردم به صورت غیرمستقیم در انتخاب جایگزین مرکل نقش خواهند داشت.
بر اساس قانون برلین، هر شخص با تابعیت آلمانی و بالای هجده سال می‌تواند در انتخابات پارلمانی فدرال شرکت کند. مردم آلمان یک بار به اشخاص و یک بار به احزاب رای می‌دهند. به بیان بهتر، هر شخص دو رای دارد: رای اول مربوط به انتخاب نامزد از حوزه انتخابیه خود و رای دوم مربوط به یک حزب است. با رای اول نمایندگان به درون پارلمان راه پیدا می‌کنند و با رای دوم مشخص می‌شود هر حزب چه تعداد کرسی می‌تواند داشته باشد.
رأی گیری در این کشور هم به صورت حضوری و هم از طریق پست انجام می‌گیرد، اما به طور کلی انتخابات آلمان بیشتر حالت سنتی دارد؛ به این معنا که برگه‌های رای همچنان به صورت دستی شمرده می‌شوند.
چرا مرکل کناره‌گیری کرد؟
طی دو انتخابات پی‌در‌پی ایالتی آلمان، آرای حزب دموکرات مسیحی یا همان حزب مرکل، به طور قابل توجهی ریزش داشته است. این حزب در آلمان همواره دو پایگاه نیرومند داشته است: ایالت «بادن وورتمبرگ» و ایالت «راین‌لند-فالتس». شکست در این دو ایالت معنای مشخصی برای مرکل و هم حزبی‌های او داشت.
در پی این افت آرا، ماه دسامبر سال گذشته بود که مرکل اعلام کرد پس از پایان دوره صدر اعظمی خود، برای هیچ پست سیاسی دیگری کاندیدا نخواهد شد.
گفته می‌شود علت اصلی رویگردانی مردم از این حزب که هم اکنون سکان‌دار قدرت در آلمان است، عملکرد دولت در خصوص بیماری کووید-۱۹ است.
طبق نظرسنجی شبکه «ای آر دی» آلمان که فروردین امسال برگزار شد، دولت آلمان با مشکل از دست دادن حمایت مردمی رو به رو است. به بیان بهتر، ماه آوریل امسال، تنها ۳۵ درصد از آلمانی‌ها از عملکرد دولت آلمان رضایت داشته اند. این تغییر بسیار بزرگی است چرا که نوامبر ۲۰۲۰ این عدد به ۷۰ درصد می‌رسید.
ماه آوریل امسال و هنگام تعطیلات عید پاک، آنگلا مرکل با اعلام قرنطینه ۵ روزه در آلمان از مردم خواست تا در خانه‌های خود بمانند. این قرنطینه ۵ روزه کمی بعدتر بدون هشدار قبلی تمدید شد و محدودیت‌های شدید تا هجدهم ماه آوریل ادامه داشت. در این قرنطینه شدید سوپرمارکت‌ها که تا آن زمان حتی در دوران قرنطینه نیز باز بودند، تا حد زیادی بسته شدند. آلمانی‌هایی که خواهان ورود به کشور بودند باید تست کرونا می‌دادند و مردم نمی‌توانستند برای انجام مراسم عید پاک به کلیسا بروند.
چنین مسئله‌ای واکنش شدید مردم را در پی داشت. این واکنش در حدی بود که آنگلا مرکل مجبور به عذرخواهی شد و مسئولیت این تصمیم را به عهده گرفت.
البته به جز مدیریت بحران کرونا، مسائل دیگری نیز وجود دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به مشکل تغییرات اقلیمی اشاره کرد.
تغییرات اقلیمی اخیرا در اروپا به معضلی بزرگ تبدیل شده است. آتش‌سوزی‌های گسترده و سیل عظیم ماه ژوئیه در آلمان که به مرگ بیش از ۱۸۰ نفر منجر شد، رخداد‌هایی هستند که به دلیل تغییرات اقلیمی اتفاق افتاده اند.
«رسوایی ماسک» را نیز می‌توان به این موارد افزود. ماه مارس سال جاری میلادی «نیکلاس لوبل» نماینده ۳۴ ساله وابسته به حزب دموکرات مسیحی پارلمان به فساد مالی در جریان تهیه ماسک کرونا متهم شد. به گزارش واشنگتن پست، در اولین موج پاندمی کرونا، لوبل در ازای دریافت ۲۹۷ هزار یورو بین شرکت‌های خصوصی و شرکت‌های تولید کننده ماسک کرونا دلالی کرده بود. بسیاری وی را بابت فکر کردن به منافع شخصی در میانه بحران کرونا شماتت کردند و انتقادات تا جایی بالا گرفت که لوبل مجبور به استعفا شد. این جریان در آلمان و سراسر جهان به «رسوایی ماسک» شهرت پیدا کرد و ضربه بزرگی به حزب دموکرات مسیحی زد.
بررسی حضور احزاب آلمان در پارلمان این کشور
در حال حاضر و پیش از اعلام آرای انتخابات، بزرگ‌ترین حزب آلمان که در اکثریت قرار دارد، حزب دموکرات مسیحی است. حزب دموکرات مسیحی آلمان، حزبی محافظه‌کار، اما طرفدار اقتصاد آزاد و خدمات رفاهی اجتماعی در آلمان است. البته باید به این نکته اشاره کرد که در طول ۱۶ سال صدراعظمی آنگلا مرکل، تغییرات زیادی داشته و از ماهیت محافظه‌کار خود تا حدی فاصله گرفته است.
پس از حزب دموکرات مسیحی، حزب سوسیال دموکرات در اکثریت پارلمان آلمان قرار گرفته است.افزون بر این، آلمان احزاب مهم دیگری نیز دارد. حزب دموکرات آزاد آلمان، حزب سبز آلمان، حزب چپ، حزب آلترناتیو برای آلمان که به تازگی و در سال ۲۰۱۳ تأسیس شده است، از این دسته اند.
به طور کلی، دولت آلمان متشکل از دو حزب اکثریت و اقلیت است. به این دو حزب که دولت را تشکیل می‌دهند «ائتلاف بزرگ» می‌گویند.
شعار‌های انتخاباتی مهم‌ترین احزاب آلمان
در انتخابات آلمان همچنان پوستر‌های کاغذی نقش مهمتری را نسبت به پیامک و ایمیل‌های تبلیغاتی ایفا می‌کند. شعار‌های تبلیغاتی روی پوستر‌ها در واقع خط مشی هر حزب را مشخص می‌کند.
به طور مثال، حزب سبز آلمان در پوستر‌های خود هشدار می‌دهد: «استفاده از ذغال‌سنگ را متوقف کنید وگرنه کار اقلیم تمام است.» یا «از طبیعت بیمار، غذای سالم به دست نمی‌آید.»
از سوی دیگر حزب آلترناتیو برای آلمان که به عنوان حزبی ضد مسلمان و ضد مهاجر شناخته می‌شود، در یک پوستر روی تصویر چند زن آلمانی نوشته است: «تنوع رنگ پوست؟ خودمان داریم!» یا در یک پوستر دیگر روی تصویر یک زن سفید پوست باردار نوشته شده «آلمانی‌های جدید می‌خواهید؟ خودمان به دنیا می‌آوریم.»
شعار حزب دموکرات مسیحی نیز یک جمله است: با یکدیگر آلمان را می‌سازیم. این شعار همراه با تصاویری با موضوع خانواده، امنیت، نگهداری از سالمندان و تحصیلات در حال انتشار است.
چه کسانی به هر حزب رای می‌دهند؟
حزب دموکرات مسیحی، طرفداران این حزب غالبا افراد مسن و کسانی هستند که بیشتر به کلیسا می‌روند. صاحبان کسب و‌کار‌های کوچک نیز از جمله طرفداران این حزب هستند.
حزب سوسیال دموکرات، حزب مورد علاقه طبقه کارگر و اتحادیه‌های کارگری است.
حزب سبز، این حزب بین افراد تحصیل‌کرده و مخصوصا در غرب آلمان طرفداران زیادی دارد. این حزب در سال‌های اخیر توانسته است اقشار کم‌درآمد را نیز به طرفداران خود اضافه کند. به طور کلی و با توجه به دغدغه‌های محیط‌زیستی حزب سبز، جوانان درصد اصلی رای دهندگان این حزب را تشکیل می‌دهند.
حزب چپ، رای دهندگان این حزب عموما در گذشته کمونیست و از حامیان جمهوری دموکراتیک آلمان بوده اند. افزون بر این، مخالفان و معترضان به احزاب سنتی نیز، برای نشان دادن اعتراض خود، به حزب چپ رای می‌دهند.
حزب آلترناتیو برای آلمان، اخیرا این حزب توانسته است آرای احزاب دیگر را به نفع خود مصادره کند. بیشتر رای دهندگان کنونی این حزب پیش‌تر طرفدار احزاب دیگری بوده اند.
کدام احزاب برنده انتخابات خواهند بود؟
نتیجه انتخابات آلمان تقریبا غیر قابل پیش‌بینی است چرا که طبق نظرسنجی موسسه آلنزباخ که هفته گذشته منتشر شده ۴۰ درصد از آلمانی‌ها هنوز نمی‌دانند به چه کسی می‌خواهند رای بدهند.
از سوی دیگر، نظرسنجی پولیتیکو نشان می‌دهد حزب سوسیال دموکرات با ۲۵ درصد آرای مردمی فعلا پیشتاز است و پس از آن، حزب مرکل با ۲۱ درصد از کل آرا در رتبه دوم قرار می‌گیرد. حزب سبز هم با رای ۱۵ درصدی در جایگاه سوم این نظرسنجی قرار گرفته است.
نظرسنجی موسسه تحقیقات اجتماعی و تحلیل آماری فورسا هم که روز امروز منتشر شده، نشان می‌دهد در حال حاضر حزب سوسیال دموکرات آلمان می‌تواند رقیب جدی حزب دموکرات مسیحی باشد.
به طور کلی می‌توان گفت این آمار با توجه به سیر غیرقابل پیش‌بینی هر نمودار و با توجه به اینکه یک هفته پیش از انتخابات بسیاری از افراد هنوز تصمیمی برای رای خود نگرفته اند، چندان قابل اتکا نیست. باید صبر کرد و دید مردم آلمان به کدام حزب روی خوش نشان خواهند داد
