روایت زنان افغانستانی از خشونت تا زندگی در خانه امن
یک فعال حوزه زنان: «خشونت جنسیتی هنوز در خانهها، خانوادهها و روستاهای افغانستان ادامه دارد. اما زنان خشونت دیده میدانند که به محض اینکه خانهشان را ترک کنند دیگر هیچکس قرار نیست از آنها مراقبت و محافظت کند. آن طور که در پناهگاهها از آنها مراقبت میشد. بنابراین هیچ زنی نمیخواهد چنین مسیری را انتخاب کند
به نقل از یورونیوز، فاطمه در هفت سالگی با مردی همسن پدربزرگش ازدواج کرد. او تجاوز، ضرب و شتم و گرسنگی را تاب آورد تا اینکه طاقتش تمام شد و دست به خودکشی زد. فاطمه این روزها ساکن
یکی از ۲۴ خانه امن افغانستان است. آن هم در کشوری که بر اساس گزارش سازمان ملل متحد، ۸۷ درصد از زنان آن به نوعی خشونت فیزیکی، جنسی یا روانی را تجربه کردهاند.
فاطمه همانطور که خاطرات خشونتهایی که بر او رفته را به یاد میآورد به صدایی بغضآلود میگوید: « ۱۰ سالم بود که چنان من را به سمت دیوار پرتاب کرد که مرگ را جلوی چشمانم دیدم.»
این زن ۲۲ ساله امروز در یکی از معدود پناهگاههای زنان خشونت دیده در افغانستان زندگی میکند. سرپناهی که از زمان روی کار آمدن طالبان در نیمه ماه اوت سال گذشته، همچنان باز است. فاطمه اما بیم آن دارد که هر لحظه این خانه امن را از دست داده به کابوسهای گذشته بازگردد.
روایت زکیه
زکیه به امید اینکه بالاخره اینجا میتواند از همسرش طلاق بگیرد و زندگی تازهای را شروع کند راهی این پناهگاه شد. اما روی کار آمدن طالبان آرزوهای او را برباد داد.
او میگوید: «از پدرم خواستند که من را به آنها بدهند و میگفتند ما این دختر را میکشیم. پدر شوهرم میخواست مرا بکشد. پدر خودم هم میگفت بیایید و او را ببرید اما به من یک کاغذ دستنوشته بدهید که من در خانه همسرم هستم و اگر اتفاقی برایم افتاد پیش پدرم نبودم. آنها اصلا به زندگی من اهمیت نمیدادند، فقط میترسیدند که اگر برای من اتفاقی بیفتد، دولت آنها را بازخواست کند.»
۲۴ سرپناه امن برای زنان در کشور ۳۸ میلیونی افغانستان
در کشور ۳۸ میلیونی افغانستان تنها ۲۴ سرپناه امن برای زنان خشونت دیده وجود دارد. سرپناههایی که تقریبا تمامی آنها توسط جامعه بینالمللی حمایت میشد و بسیاری از مردم محلی با آن مخالف بودند.
محبوبه سراج، فعال حقوق زنان و مدیر یکی از پناهگاههای زنان در کابل میگوید: «خب، طالبان آمدند و از این سرپناه هم بازدید کردند. آنها حسابی این پناهگاه و کار ما را ورانداز کردند و رفتند. آنها به ما اجازه دادند که اینجا بمانیم و به فعالیتمان ادامه دهیم.»
به گفته خانم سراج «خشونت جنسیتی هنوز در خانهها، خانوادهها و روستاهای افغانستان ادامه دارد. اما زنان خشونت دیده میدانند که به محض اینکه خانهشان را ترک کنند دیگر هیچکس قرار نیست از آنها مراقبت و محافظت کند. آن طور که در پناهگاهها از آنها مراقبت میشد. بنابراین هیچ زنی نمیخواهد چنین مسیری را انتخاب کند.»
تلاش برای انتقال زنان خشونت دیده به مراکز دیگر
مدیر یک سازمان غیر دولتی به خبرگزاری فرانسه میگوید که پیش از خروج نیروهای آمریکایی از خاک افغانستان تلاش کرد تا زنان بد سرپرست ساکن پناهگاهها را از استانهای کوچکتر به جاهای دیگری بفرستد. برخی از این زنان به این امید که از آنها در برابر انتقامجویی همسر محافظت شود، نزد خویشاوندان خود بازگردانده شدند و برخی دیگر نیز به سرپناههای دیگر در مراکز استانهای بزرگتر. حدود ۱۰۰ زن خشونتدیده به خانههای امن مستقر در کابل منتقل شدند.
مدیر یک نهاد مدنی دیگر که خواست نامش فاش نشود نیز تاکید کرد: «باید از صفر شروع کنیم».
طالبان تا به امروز هیچ اعلام نظر رسمی در مورد آینده پناهگاه زنان در افغانستان اعلام نکرده است.
بازدید طالبان از خانههای امن
البته طالبان مراقبت و بازدید از مراکز محل اقامت زنان را در دستور کار دارد. چنانچه آنها چندین بار از خانه امنی که فاطمه و ۲۰ زن دیگر در آن زندگی میکنند، بازدید کردهاند.
یکی از ساکنان این سرپناه میگوید: «روزی طالبان آمدند و اتاقها را بازرسی کردند تا اینکه مردی اینجا نباشد. آنها میگفتند اینجا جای امنی برای زنان نیست، جای آنها در خانه است.»
اکثر مدارس متوسطه افغانستان برای حضور دختران چراغ سبزی نشان ندادهاند. در همین مساله اشتغال زنان نیز با چالشهای فراوانی روبرو است. براساس دستورالعملهای جدید نیز زنان نمیتوانند سفرهای طولانی داشته باشند مگر اینکه یکی از اقوام مرد همراه آنها باشد.