به نام فرهنگ به كام شكم

بسياري از كارشناسان نمايشگاه بين‌المللي كتاب تهران را بزرگ‌ترين رويداد فرهنگي كشور مي‌دانند و درست به‌همين دليل وقتي زمان تحليل و ارزيابي اين رويداد فرا‌مي‌رسد، همه نگاهي كيفي و معنوي به آن دارند و كمتر كارشناسي مثلا از جنبه مالي و مادي به نمايشگاه كتاب تهران مي‌نگرد.

با اين وجود باز هم وقتي از گردش مالي نمايشگاه سخن به ميان مي‌آيد همه نگاه‌ها به ناشران و درآمد آنها در اين 10روز متمركز مي‌شود كه البته در بعضي موارد و بخصوص در مورد ناشران آموزشي ارقام قابل اعتنايي هم هست.

اما همه آنهايي كه به نمايشگاه كتاب تهران مي‌روند قطعا متوجه كيوسك‌ها و چادرهايي شده‌اند كه مواد مختلف غذايي در آنها فروخته و عرضه مي‌شود از آب معدني و ديگر نوشيدني‌هاي خنك گرفته تا انواع غذاهاي سرد و گرم كه مورد استقبال تقريبا اكثر بازديدكنندگان قرار مي‌گيرد بازديدكنندگاني كه امسال تعداد آنها از مرز شش ميليون نفر عبور كرد.

با يك مشاهده ميداني و ضرب و تقسيم ساده درمي‌يابيم كه گردش مالي برخي از عرضه‌كنندگان مواد غذايي در روزهاي شلوغ نمايشگاه از مرز 200 ميليون تومان هم عبور مي‌كند و متوجه گردش مالي ميلياردي اين فروشندگان پاره‌وقت در طول 10 روز برپايي نمايشگاه كتاب تهران خواهيم شد؛ فروشي كه ناشران بخصوص ناشران عمومي در خواب هم آن را تصور نخواهند كرد!

البته قصد ندارم در اين يادداشت بر خريد و عرضه مواد غذايي در نمايشگاه كتاب خرده بگيرم و باز هم همان بحث كليشه‌اي را مطرح كنم كه نمايشگاه يك تفرجگاه است و… اما نكته‌اي كه در اين ميان بايد به آن توجه كرد، اين است كه اين فروشندگان مواد غذايي سودهاي ميلياردي خود را مديون و وامدار همين ناشران كوچك و بزرگي هستند كه با هزار زحمت خود را براي يك ضيافت 10 روزه آماده مي‌كنند، ضيافتي كه به نام ناشران است اما سود مالي حاصل از آن بيشتر كام عرضه‌كنندگان مواد غذايي را شيرين مي‌كند.

حال پرسش اين است كه چرا نبايد تشكل‌هاي حوزه نشر يا حتي متوليان و برگزاركنندگان نمايشگاه كتاب تهران (وزارت ارشاد) هيچ گونه منفعت و دخل و تصرفي در اجاره غرفه‌ها در محيط بيروني نمايشگاه كتاب داشته باشند؟!

وزارت ارشاد يا اتحاديه ناشران چرا در اجاره دادن اين غرفه‌ها هيچ سهمي ندارند و سود اصلي بزرگ‌ترين رويداد فرهنگي كشور در جيب افرادي مي‌رود كه كمترين ارتباط با حوزه فرهنگ را دارند.

سينا علي‌محمدي –  جام جم