پس لرزه ادعای اقتصادی بزرگ رئیسی / دست رد آمار و ارقام بر سینه شعارها و وعدهها
روزنامه اعتماد نوشت: رییسی اخیرا طی سخنانی اعلام کرده که دستیابی به رشد اقتصادی ۸ درصدی که هدفگذاری شده قابل دسترسی است. اما آیا با توجه به شرایط موجود میتوان انتظار رشد اقتصادی ۸ درصدی را داشت؟
قدرتالله اماموردی، اقتصاددان و استاد دانشگاه در این باره معتقد است حتی با وجود صادرات ۴ تا ۵ میلیون بشکه نفت در روز و درآمدهای ارزی در دهههای گذشته که بدون مشکل و محدودیت هم وارد کشور میشد (به جز سال ۱۳۹۵ که موضوع برجام مطرح شد و رشد اقتصادی تا ۱۲ درصد را تجربه کردیم) هیچ زمان دیگری رشدهای بالای اقتصادی در کشور رخ نداده است.
اماموردی با اشاره به دهه ۴۰ هجری شمسی به «اعتماد» گفت: چنین رشدهای اقتصادی بالا را در دهه طلایی اقتصاد ایران (دهه ۴۰) تجربه کردیم و پس از انقلاب به ندرت شاهد رشدهای بالای اقتصادی بودیم.
او ادامه داد: اقتصاد بر اساس یک منطق ریاضی است و براساس محاسبات دلبخواه و به صورت شعاری نیست. رشد اقتصادی طبق مدلهای رشد که در متون اقتصاد کلان وجود دارد تابع یکسری از عوامل است که در صورت رشد این عوامل رشد اقتصادی هم رخ خواهد داد که مهمترین آن شامل نیروی کار و موجودی سرمایه (نیروی انسانی و بهره وری و دانش فنی) میشود.
چه اقدامی در جهت افزایش رشد اقتصادی صورت گرفته است؟
این کارشناس اقتصادی خاطرنشان کرد: در بخش منابع انسانی سوالی که مطرح میشود این است که آیا ما توانستهایم نرخ بیکاری را کاهش دهیم؟ آیا نرخ مشارکت زنان در دنیا که حدود ۵۰ درصد است و در اقتصاد ایران حدود ۱۰ تا ۱۲ درصد است افزایش یافته است؟ و اینکه در کدام حوزهها کمیت نیروی انسانی کشور رشد داشته؟ آیا سرمایهگذاری خاصی برای افزایش کیفیت نیروی انسانی روی دانشگاهها صورت گرفته است که بتوان انتظار رشد اقتصادی ۸ درصدی را داشت.
او با اشاره به شرکتهای دانشبنیان و شعار امسال ادامه داد: متاسفانه عدهای به نام شرکتهای دانشبنیان با سوءاستفاده از این فرصت به دنبال اخذ تسهیلات هستند و نمونه اخیر آن نیز فرزند معاون رییسجمهور بود که در کانادا به نام شرکت دانشبنیان سرپرست بخشی از یک شرکت تولید فیلترشکن شده بود.
اماموردی با اشاره به افت سرمایهگذاریها طی ۵ سال گذشته تصریح کرد: سرمایهگذاریهای خارجی نه تنها رشدی نداشته افت هم داشته و امروز شاهد استهلاک در بخش زیرساختها هستیم و میبینیم کشور دچار فرسودگی تجهیزات و ماشینآلات و موجودی سرمایه شده است و سرمایهگذاری خارجی کلا منفی شده و درخصوص بهرهوری نیز اصلا رشدی نداشتهایم و بر اساس آمار سازمان بهرهوری آسیایی (APO) در طول ۲۰ سال گذشته رشد بهرهوری منفی و نزدیک به صفر بوده است و حدود ۱ دهم درصد رشد بهرهوری را تجربه کردهایم.
این اقتصاددان افزود: اینکه مسوولان مدعی رشد صادرات هستند باید گفت در این بخش هم رشد چندانی نداشتهایم و به لحاظ کمی و فیزیکی رشد اقتصادی منفی هم شده است. اما به واسطه افزایش قیمت دلار ارزش دلاری میزان صادرات رشد ناچیزی داشته است که آن هم چندان قابل ملاحظه نیست و باید از رییسجمهور پرسید مبنای انتظار رشد ۸ درصدی چیست؟
میزان سرمایهگذاری خارجی نسبت به سال گذشته به یکچهارم رسید
اماموردی در ادامه با اشاره به فرار سرمایه از کشور خاطرنشان کرد: به دلیل ناامن بودن فضای اقتصادی در کشور رقم قابل توجه ۴۵ میلیارد دلار در طول ۴ سال گذشته از کشور خارج شده است و سرمایهگذاری خارجی نیز در ۶ ماهه ابتدای سال ۱۴۰۰حدود ۲ میلیارد و ۲۰۰ میلیون دلار بوده که در ۶ ماهه امسال این رقم حدود ۳۸۰ میلیون دلار شده که این رقم نشان میدهد میزان سرمایهگذاریها نسبت به سال گذشته به کمتر از یکچهارم رسیده است که بیشترین میزان سرمایهگذاری هم از سوی افغانها در کشور صورت گرفته است