تهمینه باهری، مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد مبارزه با موادمخدر اظهار کرد: در راستای حمایت این ستاد از رساله های دکتری و پایان نامه های کارشناسی ارشد با موضوع اعتیاد، رساله کاربردی دکتری با موضوع «طراحی و مهارت های فرزندپروری در خصوص محافظت از نوجوانان در برابر اعتیاد برای والدین تحت درمان سوءمصرف مواد بر اساس رویکرد بازاریابی اجتماعی » به چاپ رسید.

وی در تشریح این رساله دکتری گفت: در بیان مسئله آمده است که جهان در سه دهه اخیر با آمارهای تکان‌دهنده در خصوص شیوع سوءمصرف مواد در سطح جامعه و به‌ویژه در بین جوانان و نوجوانان مواجه شده است و طبق گزارش دفتر مقابله با مواد مخدر و جرم سازمان ملل متحد، در سال ۲۰۲۰، حدود ۲۸۴ میلیون نفر مواد مخدر مصرف کردند و بیش از ۳۶ میلیون نفر از اختلالات مصرف مواد مخدر رنج بردند.

وی افزود: تغییرات جمعیتی نشان می‌‏دهد که تا سال ۲۰۳۰، تعداد افرادی که در جهان مواد مصرف می‌کنند، ۱۱ درصد افزوده می‏شود. علاوه برافزایش در میزان شیوع آن، سن شروع مصرف مواد نیز کاهش‌یافته و به نوجوانی و حتی کمتر رسیده است. ابتدای دوره نوجوانی (۱۵-۱۳ ساله) تا انتهای نوجوانی (۱۷-۱۵ ساله) یک دوره بحرانی خطر برای شروع مصرف مواد هستند و والدین معتاد مهارت‌های مناسب فرزندپروری را ندارند و فرزندان آنان در معرض خطر بالاتری نسبت به سایر نوجوانان برای اعتیاد قراردارند و اولین گام جهت تهیه برنامه‌های پیشگیری‌کننده از شروع زودرس مصرف مواد در کودکان و نوجوانان تحت آسیب می‌تواند تدوین محتوای آموزشی مناسب و استاندارد در زمینه مهارت‌های فرزندپروری توسط والدین دچار اختلالات مصرف باشد.

این مقام مسئول در ستاد بیان داشت: پژوهش این رساله، یک پژوهش کیفی است که در ۴ فاز به اجرا درآمده است و فاز اول آن ۷ مرحله نیازسنجی به شرح ذیل انجام شده است:

– نیازسنجی از والدین (پدر یا مادر) تحت درمان سوءمصرف مواد
– نیازسنجی از نوجوانان (۲۰-۱۲ سال) دارای والدین تحت درمان
– نیازسنجی از متخصصان مرتبط با حوزه اعتیاد در خصوص فرزند پروری
– نیازسنجی از سیاست‌گذاران مرتبط با مسئله اعتیاد در خصوص مهارت های فرزند پروری مورد نیاز والدین
– نیازسنجی آموزشی با روش دلفی در قالب آمیزه بازاریابی
– مطالعه مروری با هدف تعیین نیازهای آموزشی مهارت های فرزند پروری مورد نیاز والدین
– بررسی و جمع بندی نیازهای آموزشی تعیین شده در مراحل قبل در پانل خبرگان

باهری ادامه داد: همچنین در فاز دوم، نیازهای آموزشی جهت تدوین محتوای آموزشی، اولویت‌بندی و در فاز سوم، طراحی محتوای آموزشی انجام شده است. در فاز چهارم نیز، محتوای آموزشی اعتبار سنجی شده است.

وی با اشاره به نتایج این پژوهش گفت: بر اساس نتایج این رساله دکتری، سه مهارت ارتباط مؤثر، حل مساله و مدیریت هیجانات، دارای اهمیت بیشتر در فرزندپروری هستند و عدم مدیریت زمان، اولویت نبودن مساله فرزندپروری و مشکلات اقتصادی سه مانع مهم فرزندپروری والدین تحت درمان سوءمصرف مواد می باشند.

مدیرکل دفتر تحقیقات و آموزش ستاد ادامه داد: همچنین پنج مکان‌های آموزشی از جمله نزدیک به محل سکونت، محیط مدارس فرزندان، مراکز بهداشتی و درمانی، محیط‌های ناهمگن، کلینیک‌های ترک اعتیاد از اولویت مکان‌های مناسب آموزشی برای فرزندپروری والدین تحت درمان سوءمصرف مواد شناخته شد و آموزش چهره به چهره، گروه‌درمانی، بحث گروهی، کارگاه‌های آموزشی و نمایش پنج اولویت روش‌های آموزشی و ترویجی در خصوص کسب مهارت‌های فرزندپروری والدین تحت درمان سوءمصرف مواد معرفی شد.

باهری به اهم پیشنهادات مطرح شده در این رساله کتری اشاره کرد و افزود: در پایان این رساله پیشنهاد شده است که از محتوای آموزشی طراحی‌شده در خصوص مهارت‌های فرزندپروری جهت والدین دچار اعتیاد، در ارگان‌های مرتبط از جمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، وزارت رفاه، کار و امور اجتماعی و قوه قضاییه بهره‌برداری شود و یک کوریکولوم آموزشی در خصوص مهارت‌های فرزندپروری و اجرا در سطح کلینیک‌های ترک اعتیاد، زندان‌ها و …جهت توانمندسازی والدین تدوین و محتوای آموزشی مهارت‌های فرزندپروری والدین تحت درمان سوءمصرف مواد در واحدهای درسی رشته‌های تحصیلی روانشناسی، روان‌پزشکی، مطالعات اعتیاد، دکتری حرفه‌ای اضافه شود.

وی افزود: همچنین با توجه به اینکه معمولاً والدین دچار اعتیاد با مشکلات اقتصادی روبرو هستند و یکی از موانع اصلی والدین در زمینه فرزندپروری در این مطالعه مسائل اقتصادی می‌باشد؛ سیاست‌گذاران می‌توانند برنامه‌های بهتر و دقیق‌تری جهت فعالیت مراکز بهداشتی و درمانی که از چهار مزیت رایگان بودن (نزدیک به محله سکونت افراد بودن) داشتن نیروی تخصصی و داشتن مکان مناسب جهت آموزش استفاده کنند و برنامه‌ریزی مناسب صورت گیرد. همچنین در مورد پایگاه‌های بهزیستی و زندان‌ها نیز می‌توان این برنامه‌ریزی را انجام داد