هدف عربستان ازخرید ۱۵هزارموشک ضدتانک

عصرخبر: بدیهی است که هیچ تانکی به زودی به سرزمین عربستان هجوم نخواهد برد اما چرا این کشور سفارش خرید ۱۵ هزار موشک ضد تانک را به آمریکا داده است؟ این سوالی است که یک کارشناس آمریکایی در یادداشت خود مطرح کرده و به دنبال پاسخگویی به آن است.
دیوید کنر در نشریه الکترونیکی فارن پارلیس به دنبال یافتن چرایی خرید بیش از 15 هزار موشک ضد تانک توسط عربستان سعودی است. متن کامل این یادداشت در ادامه ارائه شده است؛
هیچ کس انتظار ندارد که به این زودی حتی یک تانک به عربستان حمله کند اما این پادشاهی سفارش بزرگی برای خرید موشک‌های ضد تانک ساخت آمریکا داده است، اقدامی که باعث تعجب ناظران شده و این سوال مطرح می‌شود که آیا این معامله به حمایت ریاض از شورشیان سوری مرتبط می‌شود؟
این معامله پیشنهاد شده که پنتاگون آن را در اوایل دسامبر به اطلاع کنگره رساند، برای ریاض بیش از 15 هزار موشک ضد تانک “رایتون” به ارزش بالای  یک میلیارد دلار فراهم می‌آورد. بر اساس گزارش “موازنه نظامی” موسسه بین‌المللی مطالعات استراتژیک کل موشک‌های ضد تانک انبار شده عربستان بالغ بر 4 هزار فروند می‌شود. در دهه گذشته پنتاگون فقط یکی از معامله‌های فروش‌ ضد تانک به عربستان سعودی_ بر اساس معامله‌ای در سال 2009 نزدیک به 5 هزار موشک به این پادشاهی منتقل شده_ را به اطلاع کنگره رسانده است.
“جفری وایت” کارشناس “موسسه واشنگتن برای سیاست‌گذاری خاور نزدیک” و تحلیلگر سابق اطلاعاتی در “آژانس اطلاعات دفاعی” گفت که این مقدار موشک از جمله نوع فوق پیشرفته  TOW خیلی زیاد است و مساله این است، تهدید چیست؟
این سوال سختی برای پاسخ دادن است،‌ یک درگیری نظامی با ایران، بیشترین تهدید احتمالی که ریاض با آن مواجه است، به صورت گسترد‌‌ه‌ای یک درگیری دریایی و هوایی در خلیج فارس خواد بود. هر چند عربستان سعودی درگیری‌های جدی مرگباری در طول سال‌های گذشته با شورشیان در شمال یمن داشته است اما این گروه‌ها فقط به تعداد انگشت شماری وسایل نقلیه زرهی دارند. عراق نیز که در دوران صدام حسین یک تهدید واقعی به شمار می‌رفت آن چنان بر اثر مشکلات داخلی و تاثیر مخرب جنگ در سوریه تحلیل رفته است که حتی نمی‌تواند به اینگونه ماجراجویی‌ها فکر کند.
اما یک متحد عربستان سعودی  به صورت جداگانه می‌تواند از تسلیحات ضد تانک استفاده کند؛ شورشیان سوریه. ریاض در گذشته از این راضی و خشنود بوده که بتواند کمکی بکند؛ عربستان پیش از این تسلیحات ضد تانک را از کرواسی می‌خرید و سپس برای شبه‌نظامیان مخالف اسد ارسال می‌کرد اما هم اکنون شورشیان سوری را در اردن آموزش و مسلح می‌کند. چارلز لیستر، تحلیلگر  مسایل تروریسم می‌گوید شورشیان همچنین 100 فروند موشک ضد تانک ساخت چین را از طریق مرز اردن دریافت کرده‌اند و ویدیوهای زیادی وجود دارد که نشان می‌دهد شورشیان سوری از این تسلیحات علیه تانک‌های بشار اسد استفاده می‌کنند.
 شورشیان سوری بیشتر تسلیحات ضد تانک خود را از تصرف زرادخانه‌های دولت سوریه به دست آورده‌اند، لیستر معتقد است که ده‌ها موشک 9M113 Konkur، یک نوع اسلحه قدیمی ساخت شوروی سابق، برای شورشیان افراطی در شمال سوریه در تابستان  گذشته فراهم شد و استفاده از این موشک‌ها در میدان جنگ باعث تا شورشیان کمربند زرهی دولت سوریه برای محافظت از مناطق استراتژیک را خنثی  کنند، شکست این خطوط دفاعی اضافی ثابت کرده است که نقش مهمی برای انجام حملات زمینی دارد.
ریاض به صورت مستقیم نمی‌تواند موشک‌های ضد تانک آمریکایی را برای شورشیان ارسال کند_ واشنگتن قوانین سختی در این زمینه اعمال می‌کند_ انتقال صلاح‌های آمریکایی برای طرف سوم بدون تصویب واضح دولت آمریکا مجاز نیست. با توجه به اینکه واشنگتن نگرانی خود را از تسلط نیروهای اسلامگرای افراطی در جنگ ابراز کرده است- که منجر به توقف ارسال کمک‌های غیرمرگبار به شورشیان سوری در تاریخ 12 دسامبر شد- بنابرین این اجازه هیچ وقت به عربستان داده نخواهد شد.  “آرام نرگویزیان” کارشناس ارشد مرکز مطالعات استراتژیک و بین‌المللی می‌گوید، اگر ریاض بخواهد به هر صورتی این تسلیحات را انتقال دهد، این  اقدام نقض جدی قوانین آمریکا محسوب خواهد شد و این می‌تواند به توقف فروش تسلیحات منجر شود. تاکنون تنها یک موشک ضد تانک آمریکایی در سوریه شناسایی شده_ یک مدل قدیمی که لستر حدس می‌زند احتمالا از تسلیحاتی بوده است که در زمان شاه به ایران فروخته شده و ایران [پس از انقلاب] آن را به سوریه انتقال داده و سپس به دست شورشیان افتاده است.
هرچند ممکن است که آخرین تسلیحات ضد تانک آمریکایی در حلب به این زودی نشان داده نشود اما به معنی این نیست که با تلاش‌های عربستان سعودی برای تسلیح شورشیان سوری این معامله به صورت کامل فسخ شود، تحلیلگران می‌گویند چیزی که ممکن است اتفاق بیافتد این است که عربستان در حال ارسال تسلیحات زرادخانه موشک‌های ضد تانک  خود از جای دیگر به سوریه است و می‌خواهد با خرید موشک‌های جدید انبارهای خود را دوباره پر کند.
“چارلز فریمن” سفیر سابق آمریکا در عربستان گفت که من حدس می‌زنم عربستان در حال ارسال موشک‌ از انبارهای خود به صورت مستقیم برای مخالفان است و با مهمات جدید جای خالی تسلیحات ارسالی را پر می‌کند.
بدون در نظر گرفتن اینکه چگونه خرید موشک‌های ضد تانک به سوریه ارتباط پیدا می‌کند، شکی نیست که این بخشی از سیاست تسلیحاتی بزرگتر عربستان سعودی است که به مدت یک دهه در جریان است. از سال 2004 تا 2011 بنا بر گزارش بخش تحقیقاتی کنگره ریاض هفتاد پنج و نیم میلیارد دلار قرارداد تسلیحاتی امضا کرده است که به مراتب بیشتر از هر کشور در حال توسعه اقدام به خرید کرده است. آمریکا نیز بزرگترین ذینفع این دست و دل بازی عربستان سعودی است چرا که در سال 2011 به خرید‌های عربستان، صدور تسلیحات آمریکا با فروش 66 میلیارد دلاری رکود زد.
ویلیام هارتیونگ مدیر پروژه تسلیحاتی و امنیتی مرکز سیاست گذاری بین‌المللی اظهار داشت، این که عربستان چگونه می‌خواهد از این تسلیحات استفاده کند یک معما است و فقط سرنوشت موشک‌های ضد تانک نیست که نامشخص است بلکه ریاض اخیرا جت‌های جنگنده پیشرفته‌ای را از آمریکا به ارزش 30 میلیارد دلار خریداری کرده است- اما فقدان خلبان و توانایی نگهداشتن جت‌ها این سوال را مطرح می‌کند که سعودی‌ها چگونه می‌خواهند از این جت‌ها استفاده کنند.
اما خرید این سلاح‌ها فارغ از هرگونه نیت برای استفاده از آنها، می‌تواند نقطه عطفی برای عربستان باشد، در این زمان که ریاض با واشنگتن به دلیل دیپلماسی دولت اوباما با ایران و عدم دخالت در سوریه در تضاد قرار دارد، خزانه این کشور پادشاهی می‌تواند این اطمینان را ایجاد کند که روابط با پنتاگون قوی‌تر از همیشه باقی بماند.
هارتیونگ در ادامه افزود، سابقا یک لابی‌گر در واشنگتن بود که می‌گفت وقتی شما تسلیحات آمریکا را می‌خرید فقط سلاح نمی‌خرید بلکه رابطه با آمریکا را نیز می‌خرید.