سيگاري‌ ها سبزيجات بخورند

همه ما در مورد زيان‌هاي سيگار و اثر سوئي که بر ارگان‏هاي بدن مي‏گذارد، آگاه هستيم. مي‏دانيم که مصرف دخانيات عمر را کوتاه مي‏کند اما بسياري از افراد تجربه حداقل يک‌ بار مصرف سيگار يا بدتر از آن قليان را در طول زندگي خود دارند.

به گزارش باشگاه خبرنگاران، همه ما در مورد زيان‌هاي سيگار و اثر سوئي که بر ارگان‏هاي بدن مي‏گذارد، آگاه هستيم. مي‏دانيم که مصرف دخانيات عمر را کوتاه مي‏کند اما بسياري از افراد تجربه حداقل يک‌ بار مصرف سيگار يا بدتر از آن قليان را در طول زندگي خود دارند.
 
از طرفي متخصصان تغذيه تاکيد مي‏کنند براي پيشگيري از انواع سرطان‏ها، ميوه‏ها و سبزي‏ها را در سبدغذايي خود قرار دهيد تا منابع کافي غذايي در اختيار سلول‏هاي بدن قرار بگيرد و کمتر بيمار شويد اما آيا مي‏دانيد با مصرف دخانيات بسياري از موادمغذي در بدن دود مي‏شوند و از بين مي‏روند؟ دکتر مسعود کيمياگر، متخصص تغذيه و رژيم درماني و استاد دانشگاه علوم پزشکي شهيد بهشتي در اين باره توضيح مي‌دهند.
 
استعمال دخانيات، سلول‏هاي ريوي را تخريب مي‌كند. با کشيدن هر نخ سيگار، تعداد زيادي از سلول‏هاي ريوي از بين مي‏روند و نايژک‏ها مسدود مي‏شوند و بيماري آمفيزم در اثر همين عوارض ايجاد مي‏شود. هرچه فاصله دفعات سيگار کشيدن‏ کمتر باشد، ريه فرصتي براي تجديد ساختمان پيدا نمي‏کند. به همين دليل فردي که مثلا 20 نخ سيگار در روز مي‏کشد، نسبت به کسي که مثلا 5 نخ سيگار مي‏کشد، دچار عوارض بيشتري مي‌شود. توصيه ما به افراد سيگاري اين است که به‌تدريج تعداد نخ‏هاي سيگارشان را کم و در نهايت اقدام به ترک سيگار کنند.
 
براي ترميم و تجديد سلول‏هاي ريوي، فرد سيگاري بايد رژيم غذايي حاوي پروتئين، سلنيوم، ويتامين A و E داشته باشد. توجه داشته باشيد که نياز بدن به موادمغذي در اثر مصرف سيگار افزايش پيدا مي‏کند. اگر اين مواد تامين نشود، بدن نمي‏‏تواند سلول‏هاي از دست رفته را بازسازي کند و به‌تدريج مشکلات زيادي براي فرد سيگاري ايجاد خواهد شد. به همين دليل اگر به افراد غيرسيگاري تاکيد مي‏کنيم روزي 4 تا 5 واحد ميوه استفاده کنند، افراد سيگاري بايد اين ميزان را به 7 واحد برسانند تا نيازهاي بدنشان تامين شود.
 
مصرف دخانيات که شامل سيگار و قليان است، روي جذب موادمغذي تاثير مي‏گذارد و جذب املاح و انواع ويتامين‏ها به‏خصوص ويتامين D و C را با مشکل روبرو مي‏کند. از آنجا که وجود ويتامين D در بدن براي جذب کلسيم ضروري است، افراد سيگاري علاوه بر ابتلا به تمام عوارض ناشي از استعمال دخانيات، در طولاني‏مدت به پوکي استخوان نيز مبتلا خواهند شد. از سوي ديگر، کشيدن يک نخ سيگار مقدار زيادي از ويتامين C موجود در بدن را از بين مي‏برد و نياز به اين ويتامين را در بدن افزايش مي‏دهد چه برسد به قليان که برابر با کشيدن 70 تا 100 نخ سيگار است.
 
افراد سيگاري براي آسودگي وجدانشان توجيه‌‌هايي مي‏‌كنند که به هيچ‌وجه پايه علمي ندارد و صددرصد غلط است. بيشتر دود سيگار وارد ريه مي‏شود و کمتر روي دستگاه گوارش تاثير مي‏گذارد بنابراين هيچ اثري بر هضم غذاها ندارد.
 
بيشتر اين افراد معمولا غذاي کمي مي‏خورند و مايلند هر چه سريع‌تر سيگارشان را روشن کنند. همچنين تاثيرهايي که سيگار بر بدن مي‏گذارد، باعث بيمار شدن آن مي‏شود و قطعا بدن بيمار در هضم، جذب و به‌کارگيري موادغذايي و مغذي دچار مشکل مي‏شود. توجه داشته باشيد که موادغذايي در صورتي در بدن به انرژي قابل‌استفاده تبديل مي‏شوند که پيوندهاي فسفاته پرانرژي در آنها تشکيل شود. براي اين کار هم اکسيژن لازم است بنابراين وقتي فردي سيگار مي‏کشد، به‌دليل کمبود اکسيژن، نمي‏تواند به خوبي از موادغذايي استفاده کند.
 
چاقي بعد از ترک سيگار که معمولا از حدود 2 تا 3 کيلوگرم بيشتر نيست، موقتي است و اگر فرد پرخوري نکند، بعد از مدتي به حالت قبل برمي‏گردد. اصولا لاغري ناشي از استعمال دخانيات به‌دليل کم شدن بافت چربي نيست. خيلي‌وقت‌ها کم شدن وزن مربوط به بافت عضلاني و ساير بافت‏هاي حياتي بدن است بنابراين اين باور که ترک سيگار باعث افزايش وزن مي‏شود، اشتباه است.
 
افرادي که سيگار را ترک مي‏کنند، بايد برنامه غذايي تنظيم‏شده‏اي داشته باشند تا بيشتر از نيازشان كالري مصرف نكنند. بهترين کار اين است که به جاي خوردن غذاهاي پرکالري، بشقاب خود را با انواع سبزي‏ها پر کنند. با اين کار حتي 3-2 کيلوگرم افزايش وزن هم ايجاد نخواهدشد، اما بسياري از افراد سيگاري که در مرحله ترک سيگار هستند، شنيده‏اند که در ساعت‌هايي که ميل زيادي به سيگار داري، پسته يا تنقلات بخور! در حالي که اين خوراكي‌ها کالري بالايي دارند و بهتر است به جاي خوردن بي‏رويه تنقلات، از ميوه‏ها و سبزي‏هاي مختلف و کم‏کالري مثل کرفس، کاهو، خيار، گوجه‏فرنگي و… استفاده شود تا بدن بيش از حد، کالري دريافت نكند.
 
اگر به مقدار غذاي دريافتي‏مان توجه نکنيم و بيش از نياز غذا بخوريم، قطعا چاق خواهيم شد. حتي مي‏توان در ساعت‌هايي که نياز به مصرف سيگار احساس مي‏شود، با انجام فعاليت‏هاي ورزشي يا ساير سرگرمي‏ها حواس را پرت کرد. مثلا جويدن آدامس يکي از کارهايي است که مي‏توان در اين زمان‏ها انجام داد.
 
ويتامينA و بتاکاروتن بيشتر در جگر، هويج، گوجه‏فرنگي، طالبي، خربزه و جعفري موجود است. ويتامينC را هم مي‏توان به مقادير فراوان در مرکبات، توت‏فرنگي، انواع فلفل‏ها و کلم بروکلي يافت. ويتامين E يکي ديگر از ويتامين‏هاي ضروري براي بدن و براي تجديد ساختمان سلول‏هاي ريوي از دست رفته ضروري است. اين ويتامين در روغن‏هاي گياهي، سبزي‏هاي با برگ سبز، غلات کامل يا همراه با پوست، عسل، ماهي، جوانه گندم، زرده تخم‏مرغ و… وجود دارد.
 
براي تامين کلسيم هم مي‏توان ضمن مصرف لبنيات از سبزي‏هاي با برگ سبز تيره مانند کلم بروکلي، کاهو و… هم استفاده کرد. افرادي که نمي‏توانند لبنيات بخورند، بهتر است ماهي‏هاي ريزاستخوان مثل کيلکا، ساردين و قزل‏آلا را جايگزين کنند. با پخت خوب اين ماهي‏ها، استخوان‏هاي ريزشان آب مي‏شود و کلسيمشان قابليت جذب بالايي پيدا مي‏کند. سلنيوم هم به ميزان زيادي در پياز، سير، گندم، ماهي، غلات کامل و گوشت وجود دارد.
 
افراد سيگاري يا کساني که زياد قليان مي‏کشند، معمولا ميوه و سبزي کمتري مي‏خورند و اين بسيار بد است زيرا سلامت همه انسان‏ها به مصرف ميوه و سبزي بستگي دارد. توصيه اين است كه نصف بشقاب غذا را در هر وعده غذايي ميوه و سبزي تشکيل دهد.
 
از سوي ديگر، افراد سيگاري قهوه و کافئين بيشتري مصرف مي‏کنند. مصرف بيش از اندازه قهوه يا کافئين عوارض زيادي در دستگاه گوارش و سيستم قلبي- عروقي ايجاد مي‏کند. ضمن اينکه اين افراد خواب کمتري دارند و معمولا کم‏تحرک هستند. ديده شده است دخانيات باعث افزايش بيماري‏هاي قلبي- عروقي مي‏شود و احتمال ابتلا به انواع سرطان‏ها، به‏خصوص سرطان ريه را بالا مي‏برد.