تنوع قومی و مذهبی، تهدید نیست

عصر خبر به نقل از شبكه مجازي آستان: ایران از جمله کشورهایی است که تنوع قومیتی در آن بطور گسترده‌ای محسوس است بطوریکه تقریبا هر کدام از استان‌ها قومی خاص را در دل خود جا داده است. این تنوع قومیتی گاه تا جایی مشهود است که در برخی استان‌ها نه یک قوم بلکه چند قوم، بومیان آن استان را تشکیل داده‌اند.جدا از برخی اختلافات قومیتی که در مقاطعی بروز یافته یا تبدیل به درگیری‌هایی خانوادگی و خاندانی شده است، در مجموع خود قومیت‌ها توانسته‌اند زندگی کم و بیش مسالمت‌آمیزی را در کنار یکدیگر و در درون مرزهای کشوری واحد داشته باشند؛ اما آیا حکومت‌های دوره‌های مختلف تاریخ معاصر این کشور نیز توانسته‌اند چنین دیدگاهی را درباره اقوام ایران داشته باشند؟البته برخی کارشناسان معتقدند که مفهومی تحت عنوان اقلیت قومی، غلط است و باید به همه به عنوان پاره‌ای از یک تن نگاه شود. بر اساس این اعتقاد، باید به اقلیت‌های دینی و حقوق شهروندی آنها بیشتر پرداخته شود. بکارگیری در پست‌ها و سمت‌های مدیریتی، سپردن مدیریت استان‌ها به نیروهای بومی، امکان آموزش و اجرای آداب و رسوم و ارتقاء دیدگاه فرهنگی جامعه، از مهمترین نیازها و دغدغه‌های اقوام و نیز پیروان ادیان و مذاهب غیرشیعی در کشور ماست.
رسول خضریدکتری/ پوست ، مو و زیباییقومیت‌ها فرصتی استثنایی و طلایی هستنداقوام همانند رنگین کمانی در هر کشور هستند و باید به آنها به چشم یک فرصت نگاه و از آنها استفاده شود. نمونه این مسأله را در کشوری مانند سوئیس شاهد هستیم که از چندین ملیت مختلف تشکیل شده است ولی از امن‌ترین و پیشرفته‌ترین کشورهای دنیاست چراکه فرصت‌ها را به صورت مساوی به همه اقوام اختصاص می‌دهد.نباید به چشم تهدید به قومیت‌ها نگاه شود و چنین نگرشی باید اصلاح شود تا از دریچه نگرش تهدید به آنها نگاه نشود بلکه با نگرش فرصت، قومیت‌ها را ببینیم زیرا قومیت‌ها یک فرصت استثنایی و طلایی هستند.
هدایت‌‌الله میرمرادزهیفوق لیسانس / نماینده سراوان در مجلساقلیت‌ها خود را جزئی از ایران می‌داننداقلیت‌های قومی خود را جزئی از ایران می‌دانند و اگر نگاه کنیم، می‌بینیم مثلاً اهالی سیستان خودشان را ایرنی‌هایی با تمدن و تاریخ می‌دانند و در واقع همین‌گونه هم هست. این مردم را باید باور کرد و به آنها اعتماد داشت زیرا کسی که خودش را ایرانی می‌داند، خود را مدافع خاک مقدس جمهوری اسلامی ایران نیز می‌داند و هیچ موقع تن به ذلت نمی‌دهد.قومیت‌ها انتظار دارند در همه امورات کاری که در کشور پیش می‌آید نظیر بهره‌گیری در کابینه دولت یا سفرا تا وزرا و سایر پست‌های دولتی از آنها استفاده شود. مگر می‌شود در یک خانواده فرزندی را دوست داشت و فرزند دیگر را دوست نداشت یا به یکی امکانات داد ولی به دیگری امکانات نداد؟ این موضوع باعث ایجاد تبعیض می‌شود و تبعیض و ضرورت رفع تبعیض، مهمترین مشکل اقلیت‌هاست که باید حل شود.
حسین مهرپوردکتری/ حقوقدان و عضو هيأت پيگيري و نظارت بر اجراي قانون اساسيدید قانون اساسی مثبت است اما گاه اجرا مشکل دارداقلیت قومی نداریم و آنچه هست، اقلیت دینی است. غير از سه اقليت ديني زرتشتیان، مسیحیان و کلیمیان که به رسميت شناخته شده‌اند و مي‌توان نظر قانون اساسي را در زمينه عدم اعمال تبعيض (با در نظر گرفتن برخي ملاحظات) و حفظ هويت و موجوديت و بقاي آنها مثبت و مساعد دانست، بقيه گرايش‌هاي ديني و اعتقادي را قانون اساسي به عنوان دين نمي‌شناسد و ترتيبي هم براي حفظ هويت آنها پيش‌بيني نكرده است. پيروان اين نوع اعتقادات جزو اتباع و شهروندان دولت ايران محسوب می‌شوند و تابع احكام و قوانين عمومي حكومت هستند ولی دولت تعهدي بر شناسايي و اجراي قواعد و مقررات مذهبي آنها ندارد و حتي آزادي انجام مراسم مذهبي جمعي و علني آنها را تضمين نكرده است؛ هرچند بطور معمول مخالفتي با آن ندارد و به ديده اغماض مي‌نگرد.در مورد اين دسته از شهروندان، ديد كلي قانون اساسي اين است كه بايد از حقوق و آزادي‌هاي اساسي انساني برخوردار باشند و در اجرا و اعمال حق مورد تبعيض واقع نشوند، اما در عمل طبق برخي قوانين عادي، مقررات، آئين‌نامه‌ها و رويه‌هاي اجرايي در زمينه اشتغال، استخدام و آموزش مشكلاتي و تبعيضاتي وجود دارد كه باید دستگاه‌هاي تصميم‌گيرنده، براي حل آنها چاره‌اي بينديشند.
جعفر افقهيدکتری/ جامعه‌شناس و آسیب‌شناس اجتماعیدیدگاه تهدید محور، مهمترین مشکل اقلیت‌هاستدر واقع اقلیت‌ها چون اقلیت هستند لذا نگاه اکثریت به آنها نگاه غیرخودی است و همین مبنای تهدید و دلیلی می‌شود تا آنها در مناسبات اجتماعی و سیاسی و فرهنگی دست پایین گرفته شوند و مهمترین مشکل اقلیت‌ها نیز همین موضوع است که به آنها به دید یک تهدید – و نه فرصت – در جامعه نگاه می‌شود.
جعفر بایدکتری/ جامعه‌شناس و آسیب‌شناس اجتماعیعدم امکان اجرای برخی رسوم، از مشکلات اقلیت‌هاستاقلیت‌های قومی در کشور ما برای فعالیت‌ها و سمت‌های دولتی جدی گرفته نمی‌شوند. از مهمترین مشکلات اقلیت‌های قومی در کشور، عدم تحقق مناسک فرهنگی آنها در جامعه است؛ مثلاً آنها اداب و رسومی در جامعه دارند ولی چون هنجارهای حاکم بر جامعه گاه این موضوع را نمی‌پذیرند، لذا امکان اجرای این مناسبات برای آنها وجود ندارد و این مشکل آنها به صورت گروهی است.