بررسی چالش‌ها و راهکارهای رفع مشکلات بازنشستگان تامین اجتماعی در ایران

مقدمه: بازنشستگان تأمین اجتماعی از قشرهای ارزشمند و پرزحمت جامعه هستند که به‌واسطه سال‌ها خدمت، انتظار دارند که در دوران بازنشستگی از حمایت‌های مؤثر و مناسب بهره‌مند شوند. اما در حال حاضر این عزیزان با مشکلات گسترده‌ای در زمینه‌های معیشتی، درمانی و حقوقی مواجه‌اند. در این مقاله، علاوه بر بررسی مشکلات موجود، به راهکارهایی برای بهبود وضعیت این قشر پرداخته می‌شود و به‌ویژه تأکید می‌شود که دولت، مجلس شورای اسلامی و وزرای محترم باید برای حل این مشکلات با اراده‌ای قوی و همکاری مؤثر وارد عمل شوند.

۱. مشکلات معیشتی و اقتصادی بازنشستگان تأمین اجتماعی

یکی از بزرگ‌ترین مشکلات بازنشستگان تأمین اجتماعی، پایین بودن مستمری‌های آنان است. با توجه به شرایط اقتصادی و افزایش روزافزون هزینه‌های زندگی، مستمری‌های پرداختی به بازنشستگان به هیچ‌وجه پاسخگوی نیازهای اساسی آنان نیست. در حال حاضر، بسیاری از بازنشستگان برای تأمین حداقل‌های زندگی خود نظیر خوراک، مسکن و پوشاک با مشکل روبه‌رو هستند. این مشکلات باعث شده است که بسیاری از این عزیزان به‌ویژه در مناطق دورافتاده و محروم، با مشکلات جدی‌تری مواجه شوند.

۲. بحران‌های دارویی و درمانی

بازنشستگان تأمین اجتماعی به‌ویژه کسانی که به بیماری‌های مزمن مبتلا هستند، با مشکلات قابل توجهی در زمینه تأمین دارو و درمان مواجه‌اند. افزایش قیمت داروها، محدودیت‌های دسترسی به خدمات درمانی و نبود پوشش کامل بیمه‌ای، موجب شده است که بسیاری از این افراد نتوانند درمان‌های ضروری خود را دریافت کنند. در این شرایط، زندگی این عزیزان تحت‌الشعاع وضعیت درمانی آنان قرار گرفته است.

۳. مشکلات امنیتی و اجتماعی بازنشستگان

علاوه بر مشکلات اقتصادی و درمانی، بازنشستگان تأمین اجتماعی با مشکلات اجتماعی و روانی قابل توجهی نیز روبرو هستند. عدم امنیت مالی، فشارهای روانی ناشی از کمبود منابع مالی، و احساس بی‌پناهی موجب شده است که بازنشستگان احساس انزوا و بی‌اعتنایی نسبت به خود داشته باشند. این مشکلات اجتماعی و روانی، در کنار مشکلات اقتصادی، به تدریج سلامت روانی این قشر را تهدید می‌کند.

۴. الزامات قانونی و حقوقی: تأکید بر مواد ۵۴ و ۹۶ قانون تأمین اجتماعی

در این راستا، باید به مواد ۵۴ و ۹۶ قانون تأمین اجتماعی توجه ویژه‌ای داشته باشیم. طبق ماده ۵۴، سازمان تأمین اجتماعی موظف است خدمات درمانی و بهداشتی مناسب را به بیمه‌شدگان و بازنشستگان ارائه دهد. متأسفانه، در حال حاضر بسیاری از این خدمات به‌ویژه در مناطق محروم به‌طور کامل در دسترس نیست. همچنین، ماده ۹۶ این قانون تأکید دارد که دولت باید حداقل حقوق و مستمری‌ها را طوری تنظیم کند که بازنشستگان بتوانند زندگی خود را تأمین کنند. اگر این مواد به‌درستی اجرایی شوند، می‌تواند مشکلات معیشتی این عزیزان را کاهش دهد.

۵. نیاز به حمایت از نهادهای بالادستی: درخواست از رئیس‌جمهور، نمایندگان مجلس و وزرای محترم

برای حل این مشکلات، ضروری است که نهادهای دولتی و مقامات مسئول از جمله رئیس‌جمهور، نمایندگان محترم مجلس شورای اسلامی و وزرای محترم، با همکاری و تصمیم‌گیری‌های مشترک وارد عمل شوند. به‌ویژه در این شرایط حساس، لازم است که دولت اقدامات فوری برای افزایش مستمری‌ها، بهبود دسترسی به خدمات درمانی و دارویی و ایجاد شبکه‌های حمایتی اجتماعی برای بازنشستگان انجام دهد.

۶. پیشنهادات اجرایی برای رفع مشکلات بازنشستگان

در راستای حل مشکلات بازنشستگان، پیشنهادات اجرایی زیر به‌طور خاص مطرح می‌شود:
• افزایش مستمری‌ها: به‌منظور جبران پایین بودن حقوق بازنشستگان و تأمین حداقل‌های زندگی آنان، افزایش مستمری‌ها باید در اولویت قرار گیرد. این افزایش باید با توجه به نرخ تورم و افزایش هزینه‌های زندگی انجام شود تا بتواند به رفع مشکلات معیشتی بازنشستگان کمک کند.
• حمایت‌های دارویی و درمانی: ارائه خدمات درمانی به بازنشستگان باید در قالب طرح‌های بیمه‌ای و حمایت‌های خاص انجام شود. دولت باید با ارائه طرح‌هایی، هزینه‌های دارو و درمان این قشر را کاهش دهد و دسترسی آنها را به خدمات پزشکی تسهیل کند.
• حمایت‌های اجتماعی و روانی: ایجاد مراکز حمایتی برای بازنشستگان، به‌ویژه در مناطق کم‌برخوردار، می‌تواند به کاهش مشکلات اجتماعی و روانی آنان کمک کند. این مراکز می‌توانند خدمات مشاوره‌ای، روان‌شناسی و اجتماعی ارائه دهند.
• اعطای وام‌های کم‌بهره یا بی‌بهره: وام‌های کم‌بهره یا بدون بهره برای بازنشستگان می‌تواند در تأمین هزینه‌های درمانی، مسکن و دیگر نیازهای ضروری آنان مؤثر باشد.
• تسهیل دسترسی به خدمات زیارتی و سیاحتی: ایجاد تسهیلات ویژه برای بازنشستگان جهت بهره‌برداری از خدمات زیارتی (مانند سفر به عتبات عالیات) و سیاحتی می‌تواند موجب تقویت روحیه و رفاه اجتماعی آنان شود.

۷. نتیجه‌گیری و درخواست همکاری نهادهای دولتی

با توجه به چالش‌های موجود، ضرورت دارد که دولت، مجلس شورای اسلامی و وزرای مربوطه هر چه سریع‌تر اقدامات مؤثری برای رفع مشکلات بازنشستگان تأمین اجتماعی اتخاذ نمایند. این عزیزان که سال‌ها برای کشور خدمت کرده‌اند، شایسته دریافت حمایت‌های ویژه هستند. همچنین، حفظ و ارتقای بانک رفاه به‌عنوان یک نهاد خدماتی ویژه برای بازنشستگان، باید در دستور کار مسئولین قرار گیرد.
۸. درخواست ویژه برای پرداخت عیدی بازنشستگان تأمین اجتماعی

با توجه به اینکه در آستانه ماه مبارک رمضان و سال نو شمسی قرار داریم، این ایام فرصتی برای تجدید نظر و توجه بیشتر به وضعیت معیشتی بازنشستگان عزیز است. از آنجا که بازنشستگان تأمین اجتماعی با مشکلات اقتصادی قابل توجهی مواجه هستند، پرداخت عیدی ویژه و ملاحظه خاص در این دوران می‌تواند تاثیر مثبتی در بهبود وضعیت مالی آن‌ها داشته باشد. امیدواریم که وزارت محترم کار و سازمان تأمین اجتماعی با درک شرایط حساس این قشر از جامعه، در پرداخت عیدی و سایر حمایت‌های ویژه، ملاحظه خاصی داشته باشند تا این عزیزان بتوانند با آرامش خاطر بیشتری وارد سال جدید شوند و از برکات ماه مبارک رمضان بهره‌مند گردند.
در نهایت، پیشنهاد می‌شود که رئیس‌جمهور محترم، نمایندگان مجلس شورای اسلامی و وزرای محترم، همکاری و حمایت خود را از بازنشستگان تأمین اجتماعی اعلام کرده و در راستای اجرای مؤثر مواد ۵۴ و ۹۶ قانون تأمین اجتماعی، گام‌های مؤثری در جهت بهبود وضعیت معیشتی، درمانی واجتماعی این عزیزان بردارند.

علا مینایی وکیل پایه یک دادگستری