در حاشیه بازی خطرناک ساترا با مخاطب امروز تاسیان یا معاویه؛ انتخاب با شماست؟

سینا فضلی- سالهای گذشته، نفوذ فرهنگی با رشد قارچگونه شبکههای ماهوارهای و پخش سریالهای ترکیهای و کلمبیایی به اوج خود رسیده بود. این موجگسترده چنان پیش رفته بود که حتی صدای تولیدکنندگان آن سوی آبها نیز از حجم تولیدات بیدر و پیکر این محتواها بلند شده بود. فیلمها و سریالهایی که هویت ملی، فرهنگ،تاریخ و مذهب ما را نشانه گرفته بودند، در حالی که مدیران، هنرمندان و مسئولان فرهنگی در خوابی عمیق فرو رفته بودند و به تولید سالانه چند فیلم و سریال تلویزیونیدل خوش کرده بودند. مقابله با چنین هجمه پرنفوذی، مستلزم درک ابزارهای جدید و بهرهگیری از تکنولوژی روز است؛ امری که درک آن زمانبر بود. اکنون که ابزارهای لازم فراهمشده و هنرمندان متعهد نیز پای کار آمدهاند، برخی نهادها و مسئولان، با سنگاندازی و تسویهحسابهای حزبی و سیاسی، مانع تولیدات فرهنگی مؤثر میشوند. گویا فراموشکردهاند که با متوقف کردن قطار پر رونق تولید در نمایش خانگی نمیتوان انتظار داشت که مخاطب با نامههای دستوری پای سریالهای ضعیف تلویزیون بنشیند! باید پذیرفت که در دنیای امروز، رقابت فرهنگی بسیار پیچیدهتر ازگذشته است. مخاطبان دیگر محدود به یک یا دو شبکه داخلی نیستند و بهراحتی به محتوای متنوع داخلی و خارجی -در کمترین فاصله از عرضه- دسترسی دارند. در چنین فضایی، تولیداتفرهنگی باید هم از لحاظ کیفی و هم محتوایی، در سطحی باشند که بتوانند مخاطب را جذب کرده و او را درگیر کنند. تنها با تکرار الگوهای قدیمی و بدون توجه به تغییراتذائقه مخاطب، نمیتوان در این میدان رقابت پیروز شد… رسانه، ابزاری قدرتمند در شکلدهی به هویت اجتماعی و فرهنگی یک جامعه است و نادیدهگرفتن آن، پیامدهای جبرانناپذیری خواهد داشت. انتخاب با مسئولانی است که خود را به خواب زدهاند و از واقعیتهای فرهنگی و رسانهای امروز غافل ماندهاند. اگر امروز در این میدان قدم نگذارند وتولیدات قوی و درخور شأن جامعه را حمایت نکنند، فردا دیگر فرصتی برای اصلاح نخواهند داشت. اگر تاسیان را از آنها بگیریدباید منتظر باشید تا مخاطب با تماشای سریال پر از جعلیات و سراسر دروغ «معاویه» وقت خودش را پر کند. انتخاب با مسئولانی است که خودشان را به خواب زدهاند و بانامه و بخشنامه دنبال «حکمرانی» هستند حال آنکه حکمرانی فرهنگی با عرضه و تقاضا همخوان است نه با دستور و شلاق و ممنوعیت! حال آنکه ساترای صداوسیما که در گام نخستمشروعیت مانده و همچنان فرزند بی قانون و غیرمشروع فضای فرهنگی شناخته میشود با یک بخشنامه عجیب، همه نگاهها را به سمت سریال جنجالی «معاویه» کشاند و بهترین تبلیغ رایگانرا برایش انجام داد و از سوی دیگر در یک لجبازی کودکانه، دنبال توقیف یک سریال عاشقانه است که ادعای تاریخخوانی ندارد اما مسئولانی که پیشتر درباره غفلت شانسخن گفته شد، گویی هنوز باور ندارند که مرزهای فرهنگی، در هم تنیده شده و خبری ازخط کشیهای سابق نیست!