تاناکورا، سوغات مسافران زاهدانی
نبود جایگاهی مناسب برای عرضه محصولات صنایع دستی در بازار های زاهدان یکی از اساسی‌ترین دغدغه‌های هنرمندان شده به طوری دیگر مسافران، زاهدان را با چهارراه رسولی و تاناکورا می شناسند.
عصر خبر: به گزارش عصر هامون هویت هر شهر صنایع دستی آن شهر و استان است، زاهدان یکی از شهر هایی است که سکه دوزی ها و سوزن دوزی زنان بلوچ آثار زیبایی روی پارچه خلق می کند تا این هنر در کشور حفظ و فراموش نشود، البته این هنر ها تنها مختص به زنان زاهدان نیست بلکه بسیاری از زنان استان به این هنر مشغول هستند.
از سوی دیگر بازار کساد این روز های صنایع دستی سبب شده بسیاری از هنرمندان و صنعت کاران رشته های قدیمی دست از کار کشیده و در نتیجه رشته های زیادی برای همیشه متوقف شوند. به طوری که امروزه از ۳۴۰ رشته صنایع دستی بالای ۱۰۰ رشته برای همیشه نابود شده است. این به معنای جدی گرفتن زنگ خطر است.این زنگ خطر که نابودی هنرهایی که شاید قدمت چند صد ساله داشته باشد ،خیلی هم غیرممکن و دور از ذهن نیست. درست مثل همین صد رشته ای که برای همیشه فراموش شد.
انتخابی برای مارک بازهای بی‌پول!
شهر زاهدان که یکی از شاهراه‌های اصلی تجارت بازار اجناس خارجی و بویژه پاکستانی و چینی است، مشهورترین و شلوغ‌ترین قسمت بازار، محل فروش همین لباس‌های تاناکورا است. به طوری که در سایه عدم توجه مسئولین به صنایع دستی مسافرانی که سال هاست به زاهدان سفر می کنند با کیسه هایی پر از لباس های تاناکورا و یا ترشی های هندی و پاکستانی به شهرشان بازگردند تا با پوشیدن لباس های برند خارجی نمایش پز های عالی را با جیب خالی در شهرشان بدهند و انگ سوغات تاناکورا را تا ابد بر پیشانی زاهدان بزنند.
البته این تنها مختص به قشر هایی که به دنبال برند خارجی هستند نیست، بلکه تنزل سطع معشیتی اقشار متوسط و پایین جامعه و همچنین گرانی پوشاک نو، یکی از مشاغلی که با توجه به نیازهای جامعه در چند سال اخیر به وجود آمده، فروش لباس‌های دست دوم خارجی در فروشگاه‌های موسوم به «تاناکورا» است. تعداد این فروشگاه‌ها در شهرهای استان بالاخص زاهدان را رو به افزایش برده است.
امراض پوستی در انتظار علاقمندان به تاناکورا
دکتر حسن منتجبی، متخصص پوست می‌گوید:« احتمال انتقال هرگونه بیماری از طریق پوشیدن لباس‌های دست دوم ضعیف است و اگر این لباس‌ها شسته، جوشانده و اتو شوند، بعید است مشکلی پیش آید. البته ممکن است لباس‌های تاناکورا بعد از جوشاندن، شستن و اتو کردن مشکل جدی پزشکی نداشته باشد، ولی هیچ گاه نمی‌توان افراد را به پوشیدن آنها توصیه کرد زیرا بسیاری از میکروب‌ها و عوامل بیماری زا مانند قارچ‌ها، حتی بعد از شستن هم از بین نمی‌روند و تا زمان زیادی دوام می‌آورند.»
او ادامه می‌دهد: «نمی‌توان به مصرف کنندگان لباس‌های دست دوم و تاناکورایی اطمینان داد که پوشیدن این لباس‌ها برایشان مشکلی ایجاد نمی‌کند ولو اینکه تا کنون از این گونه لباس‌ها استفاده کرده‌اند و مشکلی هم برایشان پیش نیامده است، چرا که بسیاری از بیماری‌های پوستی و عفونی بعد از مدت طولانی خود را نشان می‌دهند و تا مدت‌ها بدون علائم هستند. افرادی که از این لباس‌ها استفاده می‌کنند باید توجه داشته باشند که اگر با علائمی نظیر خارش و مشکلات پوستی یا عفونت مواجه شدند، هرچه سریع‌تر به پزشک متخصص مراجعه کنند.»
لباس های تاناکورا از کجا می آیند؟
منابع خبری موثقی در این زمینه وجود ندارد اما برخی از گفته‌ها حاکی از آن است که هند و پاکستان از مهمترین صادرکنندگان لباس دست دوم به کشور ما هستند. در کنار این دو کشور از عراق و برخی کشورهای اروپایی هم نام می‌برند. اما یک اتفاق نظر این است که لباس‌های دست دوم از اروپا به کشورهای فقیر همچون هند و پاکستان و عراق، رایگان و به عنوان کمک فرستاده می‌شود که این کشورها نیز آنها را به بعضی کشورهای دیگر از جمله ایران به صورت قاچاقی می‌فروشند.
به هر حال این لباس‌ها چه از مرزهای شرقی یا غربی بیایند یا از کشورهای پیشرفته اروپایی به کشورهای توسعه نیافته فرستاده شوند عنوان تاناکورا را یدک می‌کشند. به گفته فروشندگان، لباس‌های تاناکورا در بسته بندی‌های ۵۰ تا ۱۰۰ کیلویی به آنها فروخته می‌شود. بسته‌هایی که تا قبل از پرداخت پول، حق وارسی آن را ندارند. بعد از باز کردن بسته تعدادی از لباس‌ها خوب و برخی غیرقابل استفاده و کهنه هستند. اما نکته قابل توجه آن است که از آنجایی که برای ورود کالاهای دست دوم به کشور، جز در مواردی خاص مجوز صادر نمی‌شود لباس‌های تاناکورا نیز به صورت غیرمجاز و قاچاق از مرزهای شرقی و غربی وارد کشور می‌شوند.
با این وجود انواع امراض و بیماری های پوستی و تعطیلی صنایع دستی لزوم دخالت مراجع ذی صلاح قضایی و انتظامی برای جلوگیری و فروش این اجناس در زاهدان بیش از هر برهه دیگری احساس می‌شود تا حمایت از هنر و اشتغال‌زایی در استان در حد حرف نماند و هنرمندان یک سال آزگار دیگر را به انتظار فرصتی چون تابستان و نوروز برای پاک کردن غبار روی محصولاتشان ننشینند.
