اعتيادي كه ترك ندارد

عصر خبر: تركيبات شيميايي جديدي كه در اشكال مختلف در دست خيلي از جوانان و نوجوانان داد و ستد مي‌شود تا چند سال ديگر جاي هر ماده مخدر و محركي را كه تاكنون وجود داشته است، مي‌گيرد. مخدرهاي جديد نه به آزمايشگاهي نياز دارد تا در آن ساخته شود و نه اساسا ساختني است. بدون رنگ و بو در شكل گرد و قرص مثل نقل و نبات در دست نه فقط پسرهاي نوجوان، بلكه بین دخترها هم جابه‌جا مي‌شود.
به گزارش آرمان، پارك نه چندان بزرگي در يكي از محلات غرب تهران مسيري داشت كه هر روز بايد از آن مي‌گذشتم. سال‌ها بود هر روز از اين پارك به دليل اينكه نزديك محل زندگي‌ام بود عبور مي‌كردم و هميشه در همه ساعات شبانه‌روز، جوانان كه نه نوجواناني در آن دور هم جمع مي‌شدند كه به خيال پدر و مادرهايشان در پارك بازي و تفريح مي‌كردند و من هميشه تنها چيزي كه در اين ميان نمي‌ديدم بازي يا تحرك بدني بود. اوايل مهر پارسال بود كه براي نخستين بار اين صحنه را ديدم. پسر بچه‌اي يك پك كوچك به يك سيگار زد و دود سيگار آن‌قدر زياد بود كه كل هيكل او و دوستش از اين يك پك او در دود محو شدند و البته اين دود هيچ بويي نمي‌داد. ديگر يك سالي مي‌شود كه همه آن بچه‌هايي كه در پارك دور هم مي‌نشستند و سيگاري را كه معلوم نبود محتويات داخلش چيست با هم دست به دست مي‌كردند و بعد صداي خنده‌هاي بلندشان گوش محله را سيلي مي‌زد، سيگارهاي جديدي پيدا كرده‌اند. چهره‌هايي كه قبلا هم با وجود سن كم رد خلافكاري و مصرف مواد رويشان نشسته بود ديگر از چند ماه پيش فقط خلافكار نيستند بلكه ترسناك هم شده‌اند. چشم‌هاي بيرون آمده و بي‌نهايت قرمز با چهره‌هاي برافروخته و چهره‌هايي شبيه خون‌آشام‌ها در فيلم‌ها توجهم را جلب كرد تا اين ماده مخدر جديد را شناسايي كنم.
مگاسوئيت، بنزاي، بيگ بنگ و…
اينها يك ماده نيستند بلكه چند تركيب شيميايي هستند كه بر اساس يك قاعده رياضي شما مي‌توانيد آنها را با دوز و اندازه‌های مختلف با هم تركيب كرده و صدها يا حتي هزاران ماده ديگر از آن بسازيد. اين را پسري كه اين مواد را يك سال است مصرف مي‌كند مي‌گويد و ادامه مي‌دهد: يعني شما ديگر حتي به فروشنده اين جنس هم نياز نداريد. تركيبات شيميايي هم در داخل توليد شده و هم از خارج وارد كشور مي‌شود و ما آن را در اندازه خيلي كم و مولكولي مي‌خريم و بعد آن را با هر ماده ديگري براي مثال سيگار يا علف مخلوط كرده و مصرف مي‌كنيم. كسرا نام اين تركيبات را MA و MD عنوان كرده و مي‌گويد: MA به شكل مايع و گرد با عنوان شيميايي مواد مخدر تحت عنوان سوئيت، بنزاي، مگاسوئيت و بيگ بنگ را مي‌سازد و اين اسم‌ها بستگي به ميزان و موادي دارد كه با اين ماده تركيب مي‌شود در حالي كه ماده اصلي اين مخدر همان MA است. كسرا مي‌گويد: MD همان آمفتامين‌ها هستند كه در شيشه هم وجود دارد و اين تركيبات را به شكل مايع در آب حل كردني مصرف مي‌كنند اما در كل با اين دو ماده مخدر شيميايي مي‌توان صدها نوع ماده مخدر ساخت كه اثر هركدام با ديگري فرق دارد. كسرا ادعا مي‌كند: من در دست دوستانم به كرات تركيبات شيميايي دست‌سازي را مي‌بينم كه شايد هيچ كدامشان شبيه ديگري نيست.
هيچ كدامشان در اين دنيا نيستند
پنج پسر نوجوان به رديف كنار هم روي چمن‌هاي پارك نشسته‌اند و چرت مي‌زنند. صحنه عجيبي است. اين همه پسر بچه كه معلوم است همه‌شان زير ۲۰ سال سن دارند اين ساعت روز زير آفتابي كه هر كسي بيشتر از سه دقيقه زير آن بماند داغ مي‌كند بي‌كمترين ناراحتي زير آفتاب دراز كشيده‌اند در حالي كه هيچ كدامشان در اين دنيا نيستند. كسرا به اين صحنه مي‌خندد و با صداي بلند يكي از پسرها را خطاب قرار داده و مي‌گويد: ما همگي بچه مدرسه‌اي هستيم. در يك مدرسه و در يك كلاس درس مي‌خوانيم. چند سالي بود كه تفريحي گل و حشيش مي‌كشيديم اما امسال با اين مواد جديد دست‌سازآشنا شديم و با هزينه كم خودمان آنها را مي‌سازيم و مصرف مي‌كنيم. كسرا درباره قيمت شيميايي‌ها مي‌گويد: يك گرم از آن تركيبات خالصي كه در بالا گفتم را با دويست هزار تومان مي‌تواني بخري. اما اين مواد بيشتر از آنكه تحرك داشته باشند باعث خواب آلودگي و فرو رفتن فرد به عالم هپروت مي‌شود. از پارك خارج مي‌شوم در حالي كه به اين فكر مي‌كنم كه اينها از اين دنيا چه فهميده‌اند كه براي چند ساعت بي‌خيالي يا دور شدن از آن حاضرند بهاي به اين سنگيني بپردازند.
هيچ تفاوتي با هروئين ندارد
يكي از كاركنان ستاد مبارزه با مواد مخدردرباره مواد شيميايي جديد به «آرمان» مي‌گويد: بنزاي، بيگ‌بنگ و اين اسم‌هايي كه اين روزها مي‌شنويم و با تازگي حتي ستاد مبارزه با مواد مخدر هم درباره‌شان هشدار داده، همه داخل كشور توليد مي‌شوند. محمد طاهرخاني ادامه مي‌دهد: دو ماده شيميايي با نام‌هاي تجاري MD و MA اساس ساخت اين مواد هستند كه چون كاربردهاي مختلفي دارند به صورت خام ماده مخدر محسوب نشده و كاربري تجاري و دارويي دارند. از طرف ديگر، براي اينكه اين مواد را بسازند نه به لابراتور نيازي هست و نه تركيب خاصي لازم است. به راحتي و در دست فرد مصرف‌كننده اين ماده به روي سيگار يا هر تركيبي به اندازه خيلي كم هم اگر ريخته شود كافي است و آن جوان و نوجوان تا روزها و حتي ساعت‌ها در حالت نشئگي به سر خواهد برد. طاهرخاني درباره عوارض اين مواد مي‌گويد: هيچ تفاوتي با هروئين ندارد و از نظر درصد تخريب و ميزان وابستگي فرد، با اين مواد برابري مي‌كند حتي بعضا خطرناك‌تر است. اين كارشناس عنوان مي‌كند: با يك بار مصرف اين ماده فرد اعتياد پيدا مي‌كند و اگر بيش از پنج ماه مصرف كند ديگر محال است بتواند ترك كند. طاهرخاني مي‌گويد: ظرف يكي دو سال گذشته اين تركيبات بين نوجوانان به ويژه بسيار رايج است و معلوم نيست چرا مخدر به اين خطرناكي كه با هروئين و ساير مواد مخدر خطرناك برابري مي‌كند بايد در دست افرادي باشد كه براي نخستين بار شايد تجربه مصرف مواد مخدر را دارند. متاسفانه علاوه بر پسران جوان، دختران نوجوان زيادي هم از سر تفنن حتي كمتر از پنج بار اين مواد را مصرف كرده و براي هميشه سر از كلينيك ترك اعتياد درآورده‌اند. شيوع اين مواد بين نوجوانان و در سنين مدرسه در همه جاي دنيا رايج است.
حتي يك بار مصرف هم اعتيادزاست
رئيس سابق پيشگيري و درمان اعتياد سازمان بهزيستي درباره اين مواد جديد به «آرمان» مي‌گويد: متاسفانه در سال‌هاي اخير ما شاهد اين بوديم كه الگوي مصرف مواد دائما تغيير مي‌كند و به تازگي حتي الگوي توليد مواد هم عوض شده است. فريد براتي‌سده مي‌افزايد: مواد مخدر جديد كه هم مخدر و هم محركند ديگر از تركيبات آشنا و البته ممنوعه‌اي كه همه مي‌دانيم و مي‌شناسيم تهيه نمي‌شوند. اين مواد به تازگي وارد بازار نشده‌اند بلكه علم و آگاهي درباره نحوه و تركيبات آن در جوانان ايجاد شده و به همين واسطه اقبال عمومي به آن هم بيشتر شده است. او عنوان مي‌كند: چند ماده شيميايي كه در بازار عرضه محصولات شيميايي و دارويي يافت مي‌شود و ممنوعيت فروش هم ندارد ماده اصلي سازنده اين تركيبات است در حالي كه آن را با هر چيز افزودني ديگري تركيب مي‌كنند يا خام به مصرف مي‌رسانند. براتي درباره اين مواد به جوانان هشدار مي‌دهد: در محل‌هايي كه نوجوانان و جوانان حضور دارند و به اصطلاح پاتوق آنهاست اين مواد به تازگي زياد دست به دست مي‌شود در حالي كه يك پك به اين مواد هم اعتيادآور است و اصلا قابل مقايسه با سيگار يا حتي حشيش و علف هم نيست. جوانان از سر كنجكاوي يا حتي براي اينكه دست دوستان خود را رد نكرده و حتي يك بار اين ماده را امتحان كنند وارد گرداب مي‌شوند چون بر اساس گزارش‌ها حتي يك بار مصرف اين تركيبات شيميايي هم اعتيادزاست. براتي به خانواده‌ها توصيه كرد: فرزندان و نوجوانان خود را در اين مورد به‌شدت كنترل كنيد، زيرا مواد جديد رنگ و بويي نداشته و به راحتي مصرف مي‌شوند. هر رفتار و برخورد مشكوك فرزندان خود را زيرنظر داشته باشيد. او افزود: برافروختگي صورت، قرمزي چشم، پرحرفي، رفتارهاي غيرقابل كنترل و بي‌پروا همه و همه نشانه استفاده از مواد مخدر شيميايي است و خانواده‌ها نبايد سرسري از كنارتغيير رفتار فرزندشان بگذرند.