خبر ضیائی از دستیابی به ۲۹ بالگرد امدادی

خبرگزاری مهر: رئیس جمعیت هلال احمر، گفت: اگر تا پایان سال جاری همه بالگردها را تحویل بگیریم، حدود ۲۹ فروند بالگرد در اختیار خواهیم داشت. به گزارش هلال احمر، دکتر سید امیر محسن ضیائی گزارشی از عملکرد سه ساله جمعیت هلال احمر ارائه داد. برای تکمیل و تجهیز زیرساخت‌های امداد و نجات چه اقداماتی در سه سال اخیر انجام شده است؟
– یکی از مهمترین مأموریت‌های جمعیت هلال احمر، پاسخگویی به حوادث و سوانح است و همین بخش از فعالیت‌های ماست که بیشتر دیده می‌شود. ضمن این‌که جمعیت هلال احمر با حدود هزار پایگاه و شعبه، امکانات و نیروی انسانی که در سراسر کشور در اختیار دارد، طبیعی است که فعالیت‌های شاخصی در این زمینه انجام دهد. بنابراین بیشترین تلاش ما، به‌ خصوص در دو سال گذشته که با کمبود اعتبارات روبه‌رو بوده‌ایم، این بوده که در بخش امداد و نجات دچار مشکل نشویم و بیشتر منابع را به همین سمت هدایت کردیم تا انبارهای لازم برای عملیات امداد و نجات و پشتیبانی از امدادگران و ناوگان هوایی مرتبط با این مجموعه با کمبود روبه‌رو نشوند. خوشبختانه این مجموعه در حال عملیات است، هیچ بالگردی روی زمین نداریم، تمام پایگاه‌ها و همه نیروی انسانی مجموعه ـ شامل داوطلبان، امدادگران و نجاتگران ـ مشغول و فعال هستند. سال گذشته سعی کردیم تجهیزات نجات را در پایگاه‌ها به حد استاندارد برسانیم؛ البته توسعه فیزیکی صورت نگرفت و حتی بسیاری از پایگاه‌هایی که از نظر ساختمانی نیمه‌تمام بودند، در سال ۹۴ به همان شکل باقی مانده‌اند و امیدواریم در سال جاری بتوانیم با حمایت‌های دولت جمهوری اسلامی، پایگاه‌های نیمه‌تمام را تکمیل کنیم.
البته با توجه به میزان حوادث و همچنین وسعت سرزمینی، کشور ما به حدود ۳ هزار پایگاه نیاز دارد تا به وضعیت مطلوب برسد. در حال حاضر هزار پایگاه در اختیار ماست و حدود ۲۰۰ پروژه نیمه‌تمام امداد و نجات را هم می‌توان با بودجه مختصری به اتمام رساند. با توجه به اعتبار ۲۰۰ میلیارد تومانی که اردیبهشت‌ماه سال جاری توسط دولت برای جمعیت هلال احمر تصویب شد، متعهد شده‌ایم با دریافت این مبلغ، تا پایان سال جاری تمام پایگاه‌های بالای ۵۰ درصد را به اتمام برسانیم. البته کمبودهای موجود باعث نشده که ما امکاناتمان را به‌روز و آماده نگه نداریم، بلکه سعی کرده‌ایم با فعالیت بیشتر و تمرکز امکانات در بخش امداد و نجات، مأموریت‌های حیاتی را که هر لحظه مردم به آن نیاز دارند، با کیفیت مناسبی انجام دهیم.
کدام بخش‎ها در زمینه توسعه و تجهیز، بیشتر مورد توجه بوده است؟
– همان‌طور که گفتم، تنگناهای اعتباری موانع بزرگی بر سر راه توسعه فیزیکی ما ایجاد کرد، اما سعی کردیم به تقویت نیروهای انسانی ـ ثابت و داوطلب ـ بپردازیم و بنا شد در تمام پایگاه‌های کشور حداقل ۲ نفر نیروی ثابت داشته باشیم. برای عملیاتی کردن این امر هم احتمالاً تا آخر مردادماه آزمون پذیرشی توسط سازمان سنجش برای داوطلبان فعلی جمعیت برگزار خواهیم کرد تا در نهایت حدود ۷۰۰ نفرشان، در پایگاه‌های امداد و نجات به عنوان نیروی انسانی ثابت استخدام شوند. چون در حال حاضر پایگاه‌های زیادی وجود دارند که هیچ نیروی ثابتی از جمعیت هلال احمر ندارند و صرفاً نیروهای داوطلب در آن‌ها حضور دارند که قطعاً بسیار هم خوب و کارآمد هستند و در نهایت فقط وضعیت استخدامی‌شان از داوطلب به ثابت تغییر خواهد کرد. اما برای پیگیری بهتر امور (اموال و امکاناتی که به پایگاه‌ها تخصیص داده می‌شود)، باید این نیروها وابسته به جمعیت هلال احمر باشند.
خوشبختانه در این مدت توانستیم حدود ۶ بالگرد را به ظرفیت ناوگان هوایی جمعیت هلال احمر اضافه کنیم و امیدواریم تا پایان سال جاری، ۳ فروند بالگرد دیگر را نیز تحویل بگیریم. البته در حال حاضر هم وضعیت پوشش کل کشور، صددرصدی است که قبلاً این‌طور نبود و فقط ۱۷ فروند بالگرد در اختیار داشتیم که طبیعی است پوشش‌مان نمی‌توانست کامل باشد. هرچند که در بحران‌ها همه ناوگان هوایی به سمت همان منطقه در رفت و آمد بودند، اما در حالت عادی، طبیعتاً نمی‌توانستیم صددرصد کشور را پوشش دهیم. در حال حاضر هم هنوز برای هر استان یک بالگرد نداریم، اما با همین تعداد موجود می‌توانیم کل کشور را تحت پوشش داشته باشیم. امیدواریم به مرور بتوانیم شعار روز اول‌مان را که «هر استان؛ یک بالگرد» بود، عملیاتی کنیم و خوشبختانه فاصله زیادی تا آن روز نداریم و اگر تا پایان سال جاری همه بالگردها را تحویل بگیریم، حدود ۲۹ فروند در اختیار خواهیم داشت.
چه اقداماتی در زمینه جذب جوانان انجام شده است؟
– ورودی‌های جمعیت، جوانان و داوطلبان هستند. همان‌طور که عرض کردم، جمعیت هلال احمر مجموعه‌ای از جوانان و داوطلبان است؛ البته عده‌ای به عنوان پرسنل در سازمان فعالیت دارند تا زمینه را برای ورود و فعالیت جوانان داوطلب فراهم کنند و می‌توان گفت یکی از فعالیت‌های جمعیت، افزایش زمینه جذب و نگهداشت جوانان و داوطلبان است تا ورودی ما افزایش یابد.
رئیس جمهور کشورمان هم تأکیدات خاصی در مورد جوانان دارد و معتقد است جمعیت هلال احمر باید در این زمینه فعالیت‌های بیشتری انجام دهد. ایشان سال گذشته، در هفته هلال احمر و نیز در ملاقاتی که با حضور جمعیت هلال احمر از هیئت دولت صورت گرفت، بیشتر تأکید و صحبت‌شان در خصوص جوانان، نقش جوانان و تأثیر جمعیت هلال احمر بر حضور جوانان بود و تأکید خود را با بیان این جمله که «کدام خانواده‌ای است که از حضور جوانشان در جمعیت هلال احمر نگران باشد؟» ابراز کرد. این جمله نشان می‌دهد که جمعیت هلال احمر یک بستر سالم، مفید و مؤثر برای جوانان و مورد اعتماد مردم است. همین اعتماد، سرمایه بسیار بزرگی برای ماست و در مقابل باید تلاش کنیم بسترها و زمینه‌های مناسب را برای حضور پررنگ‌تر جوانان ایجاد کنیم. ما به طور معمول با تشکیل کانون‌های دانش‌آموزی، دانشجویی، طلاب و آزاد، زمینه‌های جذب جوانان را فراهم می‌کنیم. منتها به نظر می‌آید این کانون‌ها کافی نیستند و باید به سمت حرکت‌های بزرگتر قدم برداریم.
در همین راستا با ایجاد امکانات بیشتر سعی کرده‌ایم جذابیت هلال احمر را برای جوانان بیشتر کنیم؛ چون جمعیت این ظرفیت را دارد که چند برابر ظرفیت فعلی پذیرای جوانان باشد. البته محدودیت‌های اعتباری تا حدودی مانع از فعالیت بیشتر ما در این زمینه شده؛ برای مثال می‌توانیم با برگزاری اردوها، تهیه لباس و … زمینه‌های جذب را ایجاد کنیم. همان‌طور که می‌دانید، بچه‌های ۵ ساله هم در ورودی‌هایمان داریم، چراکه اگر می‌خواهیم تغییری ایجاد کنیم، باید از بچه‌ها شروع کنیم. بنابراین تغییرات ما باید از بخش «غنچه‌های هلال» آغاز شود؛ چراکه مأموریت‌های هلال احمر، مأموریت‌های انسانی (کمک به توع بشر، ترویج صلح و دوستی، کمک به سلامت انسان‌ها، حفظ کرامت انسانی و …) هستند و اگر بخواهیم افرادی با این ذهنیت در اختیار داشته باشیم، باید از کودکی آغاز کنیم. بنابراین هدف‌گذاری‌مان درست است، اما باید در بخش برنامه‌ریزی و اجرا بیشتر تلاش کنیم. قصد داریم در سال جاری، جذب جوانان، یعنی افراد زیر ۲۹ سال را، ۵۰ درصد افزایش دهیم و امیدواریم با تأمین اعتبارات لازم، بتوانیم در این راه موفق شویم.
در خصوص جذب داوطلبان چطور؟
– جمعیت هلال احمر، جمعیتی داوطلبانه است که افراد بالای ۲۹ سال را شامل می‌شود. سعی کرده‌ایم با برنامه‌ریزی‌های مختلف و در مناسبت‌هایی مثل هفته سلامت، ایام نوروز و زمان‌هایی که جمعیت حضور بیشتری دارد و تلاش‌های ما بیشتر دیده می‌شود، جذب افراد را افزایش دهیم. البته در حال حاضر تلاش می‌کنیم گروه‌های خاص، شامل اشخاص حقوقی را جذب کنیم؛ چراکه بسیاری از شرکت‌ها تمایل به همکاری با جمعیت را دارند و ما نباید این فرصت‌ها را از دست بدهیم. باید بستری ایجاد کنیم تا مثل سایر جمعیت‌های دنیا، از کمک‌های اشخاص حقوقی بهره‌مند شویم. همچنین ما می‌توانیم با حضور در تشکّل‌های مختلف، به صورت لگاریتمی تعداد داوطلبان جمعیت هلال احمر را افزایش دهیم. البته هرچه ما کارمان را بهتر انجام دهیم و این تلاش‌ها را بهتر به جوانان معرفی کنیم، جذابیت‌مان هم بیشتر می‌شود. مسلماً وقتی جوانان تأثیرگذاری جمعیت را ببینند، برای مشارکت ترغیب می‌شوند؛ در غیر این صورت یا اصلاً جذب جمعیت نمی‌شوند یا اگر جذب شوند، فعالیت خوبی نمی‌کنند. بنابراین ما باید تلاش خود را انجام دهیم، کما این‌که در زمینه جذب گروه‌های خاص فعالیت‌مان را آغاز کرده‌ایم و امیدواریم تا پایان سال بتوانیم خبرهای خوبی داشته باشیم.
داوطلبان جمعیت با چه انگیزه‌هایی جذب جمعیت می‎شوند؟
– با یک نگاه به اهداف جمعیت، متوجه می‌شویم تمام این اهداف برگرفته از فطرت انسانی است و هر فردی با توجه به فطرت و ذاتش، جذب جمعیت می‌شود؛ منتها این اهداف باید واضح‌تر نشان داده شود. جمعیت هلال احمر، مجمعی انسانی است که غیر از آن با ما مرتبط نیست؛ برای مثال نمی‌توان از جمعیت هلال احمر توقع ایجاد فرصت شغلی داشت! اما فرصتی است برای توانمندسازی جوانان. با جمعیت هلال احمر می‌توان همسفر شد و در این سفر تجربه‌ها آموخت.
روابط جمعیت هلال احمر ایران با صلیب سرخ در چه سطحی است؟
– جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی ایران، یکی از اعضای تأثیرگذار فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر، عضو هیأت حکام و عضو مؤثری در جمعیت‌های ملی است و در بسیاری از موضوع‌های فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر و نیز کمیته بین‌المللی صلیب سرخ ـ بخشی از فدراسیون صلیب سرخ و هلال احمرـ مورد مشورت است.
تعداد زیادی از جمعیت‌های هلال احمر مهم دنیا در چند ماه اخیر به کشورمان سفر کرده و از توانمندی‌های جمعیت ما بازدید کرده‌اند و متقابلاً خواستار افزایش ارتباطات با جمعیت هلال احمر جمهوری اسلامی شدند. به این ترتیب تعداد قراردادهای دوجانبه ما افزایش یافته و برخی از جمعیت‌های ملی، در صحبت‌ها و روابطشان، جمعیت هلال احمر ایران را لایق ریاست یا نایب‌رئیسی فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر می‌دانند و از کاندیداتوری ما در این بخش حمایت می‌کنند.
طبیعی است که افزایش ارتباطات، باعث می‌شود بتوانیم متقابلاً از ظرفیت‌های جمعیت‌های ملی استفاده کنیم. با تقسیم‌بندی موجود در فدراسیون، جمعیت‌های هلال احمر به ۳ دسته تقسیم می‌شوند؛ جمعیت‌های دریافت‌کننده کمک، جمعیت‌های فنی و حرفه‌ای توانمند و جمعیت‌های Donor یا اهداکننده. در این میان جمعیت هلال احمر ایران به عنوان جمعیتی فنی و توانمند، با تجربه بالا شناخته شده و در بسیاری از مأموریت‌های بین‌المللی، فدراسیون از ما انتظار حضور دارد و البته ما هم حاضر هستیم. اخیراً به تیم‌های واکنش سریع بین‌المللی پیوستیم و شایان ذکر است که در کل دنیا، فقط ۸ کشور هستند که جمعیت هلال احمرشان استاندارد لازم برای ارائه خدمات درمانی اضطراری را دارند و به محض وقوع حوادث، توانایی انجام این خدمات را، منطبق با استانداردهای جهانی دارا هستند. البته تشخیص استاندارد بودن، بر عهده مجامع بین‌المللی است که خوشبختانه جمعیت هلال احمر ما توانسته به این استانداردها دست پیدا کند و در کنار کشورهایی مثل اسپانیا، آمریکا، انگلیس و … در این فهرست قرار گیرد و تنها جمعیت غیر آمریکایی و غیراروپایی باشد.
چه زمینه‎هایی در دستیابی به این جایگاه، مؤثر بوده است؟
– البته بعد از مذاکرات برجام، تعداد تماس‌ها و درخواست‌ها با جمعیت هلال احمر ایران برای همکاری‌های بین‌المللی، افزایش پیدا کرده است و با وجود این‌که فدراسیون جهانی صلیب سرخ و هلال احمر همیشه بی‌طرف و با ما در ارتباط بوده‌اند، بعد از برجام، جمعیت‌های هلال احمر بیشتری تمایل به همکاری با ما پیدا کرده‌اند. ضمن این‌که مدیریت جدید جمعیت هلال احمر معتقد است ما یک خانواده بزرگ هستیم و می‌توانیم از ظرفیت‌های یکدیگر استفاده کنیم، بنابراین سعی کردیم روابطمان را توسعه دهیم.
دستاوردهای تقویت همکاری‎ با نهادهای بین‎المللی مرتبط برای کشور ما چیست؟
– همان‌طور که عرض کردم، این ظرفیت جهانی می‌تواند در لحظات حساس کمک‌کننده باشد؛ ضمن این‌که وقتی ما در بسیاری موارد مثل زلزله یا بحران‌های خاص، اهداکننده هستیم، دیگران هم آمادگی و تمایل بیشتری پیدا می‌کنند که در لحظات حساس و بحران‌های خاص، به ما کمک کنند.
همچنین ما می‌توانیم از تجربیات سایر جمعیت‌ها هم استفاده کنیم؛ در دنیا، هر لحظه اتفاقاتی می‌افتد که استفاده از این تجربه‌ها می‌تواند بسیار مهم باشد و کشوری مثل ایران که در معرض زلزله، سیل، مسائل مختلف خشکسالی و… است، اگر بتواند از تجربیات دیگر کشورها استفاده کند، در زمان حادثه‌ها هم عملکرد بهتری خواهد داشت.
تسهیل ارتباطات، به خصوص در زمان بحران‌ها، می‌تواند یکی دیگر از دستاوردهای ارتباط با سایر جمعیت‌های دنیا و فدراسیون باشد.
آیا جمعیت هلال احمر برای دانش‎افزایی نیروی انسانی، برنامه‌ریزی‌ کرده است؟
– به طور مستمر، تیم‌هایی را به کشورهای درخواست‌کننده اعزام می‌کنیم؛ ما توانایی زیادی در فعالیت‌های توانبخشی و ارتز و پروتز (ساخت دست و پای مصنوعی) داریم و تیم‌های جمعیت هلال‌احمر مرتب برای آموزش این توانمندی‌ها به هلال احمرهای مختلف دعوت می‌شوند. برای مثال در ارتباط با سگ‌های نجات، صلیب سرخ آلمان تجربیات بسیار زیادی دارد و ما برای آموختن تجربیاتشان در این بخش، مرتب با آن‌ها در رفت و آمد هستیم؛ هم نیروهای ما برای آموزش دیدن به آلمان اعزام می‌شوند و هم اساتید و مربیان آلمانی برای آموزش دادن به کشور ما دعوت می‌شوند. همین‌طور در پروژه‌های بین‌المللی بشردوستانه، که فقط هم به جمعیت هلال احمر مربوط نیست، برای مثال در مورد کاهش خطرپذیری در شهرهای بزرگ، همه دنیا باید تلاش کنند و جمعیت هلال احمر ایران هم یکی از اعضای فعال در این بخش است و در سال گذشته، کنگره بین‌المللی کاهش خطرپذیری در شهرهای بزرگ را برگزار کرد؛ سند نهایی این کنفرانس هم در اعلامیه‌های جهانی مرتبط، به عنوان «سند تهران» مورد اشاره قرار می‌گیرد. این‌ها همان مزایای افزایش ارتباطات با سایر جمعیت‌های ملی و سایر سازمان‌های بشردوستانه و سازمان ملل است؛ مجموعه بزرگی که در قالب کمک به بشر فعالیت می‌کنند که در این میان، نهضت جهانی صلیب سرخ و هلال احمر، بزرگ‌ترین سازمان بشردوستانه دنیا با پایه فعالیت داوطلبانه است.
گزارشی هم از اقداماتی که در ارتباط با یمن و سوریه انجام شده ارایه بفرمایید.
– سال گذشته و همین‌طور امسال، کمک‌های دارویی و تجهیزات پزشکی، همچنین اقلام امدادی به یمن، سوریه و همچنین عراق ـ که به درخواست جمعیت‌های مربوطه انجام گرفت ـ ارسال شد. حدود ۶۰ میلیارد ریال دارو و تجهیزات پزشکی برای یمن تأمین کردیم و برای سوریه هم تجهیزات و فیلترهای دیالیز، چادر و پتو ارسال شد و مسلماً می‌دانیم که در مقابل مشکلات مردم جنگ‌زده سوریه و یمن، این مقدار کافی نیست و بسیاری از آن‌ها امروز آواره هستند. اعتبارات ما محدود است، اما این آمادگی را داریم که امکانات موجود را انتقال دهیم و به دست مصرف‌کننده واقعی برسانیم. با توجه به سال‌های فعالیت طولانی هلال احمر در این زمینه، هیچ ارگان و دستگاهی این تجربه را ندارد، بنابراین طبیعی است که دولت هم گاهی کمک‌های خود را از طریق جمعیت هلال احمر برای نیازمندان ارسال می‌کند.
فرایند انتخابات شورا به چه شکل است؟
– جمعیت هلال احمر، جمعیتی کاملاً مردمی و مبتنی بر انتخابات است و به همین علت هر ۴ سال یکبار، حاکمیت جمعیت از جمع جوانان، داوطلبان، امدادگران و سایر افرادی که به این جمعیت وصل هستند، انتخاب می‌شود. اردیبهشت‌ماه گذشته مرحله اول فرآیند انتخابات آغاز شد و به این ترتیب مدیران شهرستان‌ها یا به عبارتی هیئت‌های اجرایی شهرستان‌ها که هدایت جمعیت هلال احمر شهرستان‌ها را به عهده دارند،‌ انتخاب شدند. در تیرماه مرحله دوم انتخابات برای گزینش هیئت‌های مدیره استانی، از میان همان جمع منتخب شهرستان‌ها، انجام شد. در مردادماه هم با توجه به انتخابات تیرماه، ۸۸ عضو مجمع عمومی جمعیت شناخته می‌شوند که بالاترین رکن حاکمیتی جمعیت را تشکیل می‌دهند. در این جمع ظرفیت بسیار زیادی نهفته است؛ حدود ۱۷ نماینده مجلس (از داوطلبان عضو جمعیت) حضور دارند، چندین نفر از استانداران، معاونان استاندارها، مسئولین بلندپایه استانی و همچنین افرادی که سال‌هاست در جمعیت هلال احمر فعال هستند، این مجمع را تشکیل می‌دهند. از بین این افراد، در اولین جلسه مجمع که در ۷ مرداد تشکیل شد، ۷ نفر اعضای شورای عالی، که منتخبان مجمع و ترکیبی از اشخاص حقوقی و حقیقی هستند انتخاب شدند.
اشخاص حقوقی شامل رئیس جمعیت، دبیرکل جمعیت، خزانه‌دار جمعیت، یک نفر از مدیران ارشد کشور که به انتخاب رئیس جمعیت انتخاب شده، ۴ نفر از نمایندگان رئیس جمهور و نیز نماینده محترم ولی‌فقیه در جمعیت هلال احمر، اعضای شورای عالی هستند و از سوی هیئت مرکزی نظارت بر انتخابات جمعیت هلال احمر هم تأیید می‌شوند. دو بازرس هم از مجمع عمومی انتخاب می‌شوند که حق رأی ندارند و صرفاً به عنوان بازرس در انتخابات حاضر می‌شوند. نکته حائز اهمیت در مورد انتخابات اخیر این است که سعی کردیم از اعضای فعال و واقعی جمعیت کمک بگیریم، نه کسانی که به طور صوری یا در روزها و ماه‌های آخر جذب جمعیت شده‌اند. به همین خاطر این انتخابات از کیفیت بالاتری در مجمع برخوردار است؛ هرچند که ممکن است تعداد شرکت‌کنندگان و واجدین شرایط در مقایسه با انتخابات قبل کمتر باشد، اما امروز مطمئن هستیم افراد منتخب، فعالان واقعی جمعیت هلال احمر بوده و شرایط واقعی برای عضویت در هیئت‌های اجرایی، هیئت‌مدیره‌های استانی و مجمع عمومی را دارند.