دلیل فرونشستهای زمین در پایتخت
رییس مرکز مطالعات ژئوتکنیک و مقاومت مصالح سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران با اعلام اين كه ساختار طبيعي لايه هاي خاك بستر شهر تهران، علاوه بر دارا بودن شيب طبيعي قابل توجه از شمال به جنوب شهر، از تنوع لايه ها و ليتولوژي متفاوتي نیز برخوردار است، گفت: به عبارت ديگر، به مرور زمان بر اثر فرسايش كوهپايه ها در ارتفاعات، بستر خاكي شهر تهران شكل گرفته كه اين بستر از شمال به جنوب شهر، به تدريج از سنگ و مصالح درشت دانه به مصالح ريز دانه تغيير ميكند.
شهرنوشت: مهندس محمدرضا معماریان افزود: در مناطق جنوبي شهر تهران، لايه قابل توجهي از خاك مجاور سطح از خاك كاملاً ريز دانه رُسي حساس به رطوبت تشكيل شده و به همين دليل، خاك بستر شهر تهران داراي تنوع بسيار زياد و پيچيدگي هاي خاص عملكردي به لحاظ تفاوت رفتار خاك هاي درشت دانه و ريز دانه و تناوب اين لايه ها در هر نقطه است.
به گزارش روابط عمومي معاونت حمل و نقل و ترافيك شهرداري تهران، وي با تأکید بر اين كه نكته مهم در اين ميان، تغييرات رطوبت به دليل نشت ناشي از دفع غير اصولي چاه هاي جذبي فاضلاب و فرسودگي شبكه انتقال آب شهري است كه باعث آب شستگي لايه هاي خاك مي شود، اضافه كرد: به اين ترتيب، بر اثر نفوذ آب سطحي و آب نشتي، دانه هاي ريزتر خاك از اسكلت خاك شسته شده و به سمت فضاهاي خالي اعم از قنوات متروكه، حفره هاي طبيعي واقع در بستر خاك و فضاهاي بين لايه اي و نيز انباره چاه هاي جذبي بي شمار حفر شده در شهر تهران، حركت مي نمايد.
استفاده از تکنیک های نگهداری خاک دیواره ی تونل های مترو در تهران
رییس مرکز مطالعات ژئوتکنیک و مقاومت مصالح سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران با اشاره به اين كه اين امر، سبب سست شدن اسكلت خاك و متخلل شدن بستر خاكي مي گردد، اظهار كرد: به اين ترتيب، فشار ناشي از تجمع آب در تراز فوقاني خاك و افزايش اين فشار به دليل نشت يا تركيدگي انشعابات آبرساني، عامل مهم و اساسي در فرونشست هاي سريع مي شود.
مهندس معماریان با بیان اين كه اجراي پروژه هاي زير زميني در تمام دنيا داراي مخاطرات خاص خود است، تصریح كرد: شهرداري تهران نيز ضمن تقبل هزینه های مضاعف در اجرای تونل های مترو، از طریق اتخاذ و اجرای تدابير و تمهيدات لازم از جمله استفاده از تكنيك هاي متعدد نگهداري خاك ديواره تونل با نيروي ناشي از حركت خاك روباره، مقابله نموده است.
وی با تأکید بر اين كه اقدامات وسيعي به منظور آب بندي سازه تونل های مترو صورت پذيرفته، تصريح كرد: با اين حال، نمي توان تجمع آب ناشي از تركيدگي شبكه آب را در تمام نقاط مسير تونل در زمان حفاري تا قبل از اتمام كار دقيقاً تعيين نمود، چرا که طبعاً این امر در پاره اي از موارد، فرو ريزش و نشست ناگهاني در سطح معابر را موجب گرديده است.
انجام مراحل شناسایی ژئوتکنیکی و ژئوفیزیکی مسیر در تونل های مترو تهران
رییس مرکز مطالعات ژئوتکنیک و مقاومت مصالح سازمان مشاور فنی و مهندسی شهر تهران با اشاره به اين كه در شرايط فعلي، احداث و توسعه خطوط مترو، راهكاري اجتناب ناپذير براي كاهش اثرات ترافيك و آلودگي هواي ناشی از آن است، اظهار كرد: شايسته است ساير دستگاه هاي خدماتي نيز با نگاه ملّي، نسبت به رفع اشكالات شبكه فرسوده انتقال آب شهری از طریق تعمیر و ترمیم اصولي يا تعويض شبكه براي جلوگيري از نشت حجم بالاي آب در لايه هاي خاك زير معابر اقدام نمايند.
مهندس معماریان با بيان اين كه با توجه به برخي اظهار نظرهايی که اخيراً در خصوص كافي نبودن مطالعات خطوط 6 و 7 متروی تهران مطرح شده، تصریح كرد: بايد يادآوري نمود كه اين مطالعات، همواره مطابق با مقررات ملي و ضوابط مهندسي متداول در جامعه مهندسي كشور و البته با حساسيت هاي مضاعف که لازمه کار در محيط شهري است، انجام شده و به تأييد مراجع ذيربط نیز رسيده است.
وی در پايان با تأكيد بر اين كه مطالعات مربوط به آغاز عمليات اجرايي اين خطوط در دوران مديريت قبلي متروی تهران انجام شده، خاطرنشان كرد: اصولاً انجام كارهاي زير زميني، بدون وجود مشاوران با تجربه و طي مراحل شناسايي ژئوتكنيكي و ژئوفيزيكي مسير، قابل انجام نمي باشد.