لزوم هوشياری درقبال انتخابات آمريكا

روزنامه آرمان؛ صباح زنگنه *: انتخابات رياست‌جمهوري آمريكا كمتر از يك ماه ديگر برگزار خواهد شد؛ انتخاباتي كه به دليل جايگاه اين كشور درخاورميانه براي كشورهاي منطقه از جمله ايران بسيار حائز اهميت است. از طرفي اين انتخابات به گونه‌اي متفاوت از ديگر انتخابات درتاريخ آمريكاست. در واقع مي‌توان گفت اين كشور از نسل بزرگان و انديشمندان سياسي‌خود فاصله گرفته است و ما شاهد رقابت نامزدهايي هستيم كه درسطح پاييني از انديشه و رفتار سياسي هستند و همين مورد موجب شده مناظره‌هاي انتخاباتي اين دوره بيشتر شبيه به شوهاي تلويزيوني شود تا اینکه متناسب با عمق قدرت و توان سياست آمريكا باشد. با توجه به همين موضوع سياست ايران بايد در قبال اين انتخابات دقت، احتياط و هوشياري باشد؛ زيرا ما سياست هيلاري كلينتون را در زمان تصدي وزارت خارجه در قبال ليبي ديديم؛ سياستي كه بسيار مخرب بود و باعث سقوط حكومت قذافي در ليبي و درگيري‌هاي داخلي بعدي در ليبي شد. در مجموع كلينتون به دنبال استفاده از قدرت نرم آمريكا به عنوان هژمون جهاني است و سياست‌هايي مانند توسعه تحريم‌ها، ايجاد جنگ‌هاي نيابتي و بسط بحران‌ها در منطقه را مي‌توان در ديدگاه‌ها و سابقه وي ديد. از طرف ديگر سابقه و عملكردي از ترامپ در حوزه سياسي وجود ندارد و با توجه به عقب‌نشيني بسياري از بزرگان حزب جمهوريخواه در حمايت از دونالد ترامپ، مشاوران و دستياران او در صورتي پيروزي درهاله‌ای از ابهام قراردارد. اما آنچه مشخص است ترامپ به استفاده از سياست هاي خشن‌تر و قاطعانه نظامي تمايل دارد. البته در نهايت واقعيت‌­هاي منطقه به ترامپ تحميل خواهد شد و او نمي‌تواند در صورت پيروزي در انتخابات خارج از ظرفيت‌هاي آمريكا و منطقه سياستي در خاورميانه اعمال كند. اينچنين به نظر مي‌رسد كه هر دو كانديدا ديدگاه تندي نسبت به كشورهاي منطقه از جمله ايران دارند. با احتمال پيروزي هر يك از دو نامزد منافع ايران و كشورهاي منطقه ايجاب مي‌كند با بازسازي روابط منطقه‌اي و اتكا به قدرت توليد داخلي و تقويت همكاري‌­هاي اقتصادي زمينه مقابله با آسيب‌پذيري در قبال سياست‌هاي رئيس‌جمهور بعدي آمريكا را فراهم كنند. هرچند سياست‌هاي كلي آمريكا به سمت كاهش حضور مستقيم در خاورميانه است و در واقع منطقه اهميت گذشته خود را از دست داده است. در سخنان نامزد‌ها بازگشت سياست توجه به درون و گريز از درگيرشدن در مسائل بين‌المللي را مشاهده مي‌كنيم اما بحران‌هايي مانند جنگ داخلي سوريه، آمريكا را ناگزير به دخالت درخاورميانه مي‌كند. در حال حاضر موضوع سوريه و داعش به رقابتي بين روسيه و آمريكا در منطقه تبديل شده است. آمريكا براي ادامه هژموني خود در جهان نياز به اثبات خود در خاورميانه دارد، امري كه با نوعي نبرد در قبال روسيه همراه خواهد شد. به نظر مي‌رسد اقدامات آمريكا در خاورميانه به نوعي بستگي به برنامه‌ها و سياست‌هاي روسيه در منطقه خواهد داشت و هريك از نامزدها در صورتي پيروزي جهتگيري‌هايي متناسب با اقدامات روسيه را در منطقه اعمال مي‌كنند.
* تحلیلگر مسائل بين‌الملل