غربالگری شنوایی نوزادان از چه زمانی ضروری است؟

فاطمه حیدری عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی درباره اهمیت ضرورت غربالگری شنوایی نوزادان، اظهار کرد: زبان و گفتار، غالب‌ترین روش ارتباطی است که پیش نیاز فراگیری آن، سلامت دستگاه شنوایی است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی افزود: معمول‌ترین آسیب حسی مادرزادی در نوزادان، کم شنوایی حسی-عصبی است.

وی گفت: برای فراگیری زبان و گفتار و تکامل بخش مرکزی دستگاه شنوایی، دوره بحرانی دریافت محرک‌های صوتی تعریف می‌گردد که محدوده آن تا ۳ سالگی است و بر خلاف تصور اشتباه برخی والدین که بر این باورند نوزاد تا ماه‌ها بعد از تولد نمی‌شنود، باید گفت نوزادی که متولد می‌شود، از هفته بیستم جنینی، توانایی شنیدن را کسب کرده است.

این کارشناس ناظر فنی غربالگری شنوایی نوزادان بهزیستی استان تهران ادامه داد: امروز با بکارگیری دستگاه‌های تمام خودکار، وضعیت شنوایی نوزادان در ساعت‌های اولیه پس از تولد در وضعیت خواب، با استفاده از آزمون‌های غربالگری شنوایی قابل ارزیابی است.

حیدری افزود: در دهه‌های اخیر، برنامه جهانی کشف و مداخله زودهنگام آسیب شنوایی، با هدف به حداکثر رساندن توانایی زبانی و تکامل آن در نوزادان کم شنوا و کاهش اختلالات ارتباطی، شناختی، عاطفی-اجتماعی و مشکلات تحصیلی در کودکان اجرا می‌شود که خوشبختانه این برنامه در ایران نیز با متولی بودن سازمان بهزیستی کشور در حال انجام است.

وی گفت: در این برنامه، شنوایی همه نوزادان متولد شده باید تا قبل از یک ماهگی غربال شود و آن دسته از نوزادانی که در غربالگری شنوایی رد می‌شوند، باید تا سه ماهگی تحت ارزیابی کامل شنوایی شناسی قرار گیرند و نوزادانی که کم شنوایی آنان تایید می‌گردد، تا ۶ ماهگی مداخله مناسب را دریافت نمایند.

حیدری ادامه داد: به دست آوردن پاسخ ردی در آزمون‌های غربالگری شنوایی همیشه به معنای کم شنوایی نیست و باید با استفاده از آزمون‌های تشخیصی در مراکز شنوایی شناسی به نتیجه صحیح رسید که اجرای موفق برنامه غربالگری شنوایی نیازمند همکاری تیمی متخصصین شنوایی شناسی، اطفال، گوش، گلو و بینی، پرستاران و مراقبین سلامت است که نقش اصلی اجرایی غربالگری در این تیم، بر عهده شنوایی شناسان است.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی گفت: از جمله چالش‌های برنامه کشف و مداخله زودهنگام شنوایی در ایران، عدم قرارگیری آزمون‌های غربالگری شنوایی در دستور معمول متخصصان اطفال به ویژه مقیم در بیمارستان، نبود یا کامل نبودن پوشش بیمه‌ای آزمون‌های غربالگری، تشخیصی و مداخله شنوایی است.

حیدری تاکید کرد: نکته حائز اهمیت، عدم پذیرش مشکل شنوایی نوزاد از سوی برخی والدین است که همین مسئله سیر زمانی برنامه را طولانی می‌کند و زمینه ساز تاخیر و نقص تکامل زبان و گفتار را در فرزندشان فراهم می‌آورد.

وی افزود: به نظر می‌رسد با توجه به اهمیت کشف و مداخله زودهنگام کم شنوایی نوزادان و میزان شیوع کم شنوایی در ایران (حدود ۲۷۰ نوزاد در هر ۱۰۰ هزار تولد)، ایجاد فرهنگ سازی از طریق رسانه‌های جمعی، همکاری بیشتر پزشکان متخصص مرتبط با این برنامه، بالابردن پوشش بیمه ای، همکاری وزارت بهداشت از بعد اجرای برنامه در تمام بیمارستان‌های دولتی و خصوصی، مراکز سلامت جامعه و عملیاتی شدن این برنامه به عنوان برنامه ملی کشوری، می‌تواند راهگشای شنوایی شناسان در مسیر کشف و مداخله زودهنگام نوزادان دچار کم شنوایی و به حداقل رساندن عوارض ناشی از آن باشد.