حسن خمینی: کاندیداتوریم منتفی است

جمعی از اعضای تحریریه بازتاب با حجت الاسلام والمسلمین سید حسن خمینی در جماران دیدار و گفتگو کردند، گزارشی از این دیدار، به قلم دکتر غلامعلی رجایی در ادامه می آید:

گزارش یک دیدار جمارانی

در آستانه سی و چهارمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی، در پنجشنبه ای زمستانی، اما نه چندان سرد با تنی چند از دوستان تحریریه سایت بازتاب به جماران رفتیم و با یادگار امام جناب سید حسن آقای خمینی دیداری صمیمانه داشتیم.

در این دیدار هرچند حرفهای مهمی توسط یادگار امام درباره اهمیت انقلابی که امام آفرید، زده شد، اما شاید مهمترین فراز این سخنان آن بود که جناب خمینی جوان که چشم های بسیاری به طلوع ستاره او درآسمان انقلاب اسلامی ایران دوخته شده است، با اشاره به ضرورت حفظ وجهه کار آمدی نظام برای صیانت ازانقلاب بزرگی که امام به کمک مردم ایجاد کرد، گفت: بهترین دفاع از امام، کارآمد کردن نظام است.

یادگارامام خمینی در این دیدار گفت: بهترین و موثرترین دفاع از امام خمینی (ره) کارآمد کردن نظام جمهوری اسلامی است، چرا که این نظام هم از نظر تئوریک و هم از نظر اجرایی جاصل فعالیتهای امام خمینی بوده است.

در ابتدای این دیدار که در جماران انجام شد، صادقی به نمایندگی از تحریریه بازتاب گفت: امام خمینی برای نسل امروز و آینده نه تنها به عنوان رهبر و بنیانگذار جمهوری اسلامی، بلکه به عنوان سمبل تشیع و اسلام سیاسی شناخته می شود، اما متاسفانه برای تبیین شخصیت و نشان دادن ویژگی های فکری امام و معرفی ایشان به عنوان یک رهبر اجتماعی و نه «یک اسطوره برای بهره برداری های سیاسی»، کار جدی انجام نمی شود.

وی بهترین خدمت به جایگاه امام خمینی را فراهم کردن فضای فکری، تحلیلی پیرامون شخصیت امام خمینی و شناسایی و تحلیل صحیح شخصیت امام دانست و موسسه تنظیم و نشر آثار امام را مناسب ترین جایگاه برای مدیریت این جریان فکری عنوان کرد.

حجت الاسلام والمسلیمن سید حسن خمینی در این دیدار با تقسیم شخصیت امام خمینی، به دو بخش نظریه پردازی و اجرایی گفت: در بعد نظریه پردازی، امام به مثابه یک ایدئولوگ محسوب می شود که یک فلسفه سیاسی خاص را درچارچوب ولایت فقیه ابداع کرد و این بخش نظریه پردازی مربوط به بعد فقهی امام است؛ همان بعدی که همواره در حوزه های علمیه مورد بحث و بررسی بوده است و بحث پیرامون آن نه تنها موجب ابطال آن نمی شود، بلکه آن را منسجم تر خواهد کرد.

 یادگار امام بعد دوم شخصیتی امام خمینی را تجربه تاریخی و اجرایی ایشان دانست و تاکید کرد: امام در بعد اجرایی با رهبری مبارزات مردمی ایران، انقلاب اسلامی را به پیروزی رساند و نظام جمهوری اسلامی را تاسیس و تثبیت نمود.

وی اضافه کرد: حیثیت تاریخی امام ؛ مجموعه ای از قضایای شخصیه و خارجیه است، در حالیکه امام به عنوان فیلسوف سیاسی ؛ از گزاره ها و قضایای حقیقیه تشکیل یافته است و اهل فن می دانند که نمی توان به وسیله قضایای شخصیه و خارجیه به تحلیل یک نظام فلسفی پرداخت .

ایشان خلط میان این دو بخش شخصیت امام خمینی را برای نقد ایشان یک مغالطه دانست و افزود: استفاده از تجربه اجرایی برای زیر سوال بردن مبانی فکری اندیشه امام و بالعکس، نوعی مغالطه است و باید این دو بخش شخصیتی ازهم تفکیک و جداگانه مورد بررسی قرار گیرد.

سید حسن خمینی با بیان اینکه ضامن اصلی ماندگاری یک اندیشه در جوامع بشری کارآمد بودن آن در پاسخ به نیازهای انسان است، افزود: موضوعی که بیشتر از انسجام فلسفی و اعتبارعلمی یک مفهوم در رواج و پایداری آن در جوامع بشری موثر است، کارآمد بودن آن اندیشه و تفکر یا فرهنگ در پاسخ دادن به نیازهای انسانی است.

حجت الاسلام والمسلیمن سید حسن خمینی تاکید کرد: این که مشاهده می کنیم در قرن بیستم با وجود تلاشهای شدید مکاتب مادی، به خصوص مارکسیسم علیه ادیان توحیدی و تولید و نگارش هزاران مقاله و کتاب علیه وجود خدا و حقیقت دین، دین در بسیاری از جوامع انسانی زنده ماند، به دلیل نقش دین در تامین نیاز انسان به معنویت بود و همین موجب شد تا مردم دین را رها نکنند و اکثریت مردم نه با مطالعه کتابهای فلسفی و براهین به دین گرویدند و نه با انتشار کتابهای فلسفی ضددینی دین را رها می کنند.

نوه امام افزود: در جریان پیروزی انقلاب اسلامی نیز علیرغم اینکه بسیاری از افراد و گروه ها در فضای اجتماعی فعالیت می کردند، مردم احساس کردند مطالبات و نیازهای واقعی آنان همان مطالبی است که امام شجاعانه بر روی آنها انگشت گذاشته است، مسایلی نظیر استبداد، استقلال و عدالت اجتماعی، بنابراین نمی توان گفت عموم مردم با نظریات علمی امام آشنا بودند، بلکه اهدافی را که امام مطرح می کردند، به عنوان نیازهای واقعی خود تلقی می کردند و در واقع امام خمینی را به عنوان یک رهبر و مصلح اجتماعی کارآمد پذیرفتند.

وی افزود: اکنون نیز اگرچه مطالب و نقدهای زیادی درباره ابعاد شخصیتی علمی و اجرایی امام مطرح است، اما فضایی که در بخش هایی از جامعه، به خصوص خارج از کشور علیه امام ایجاد می شود، مبتنی بر نقدهای تاریخی یا فلسفی آرا و عملکرد امام نیست، بلکه بیشتر برمبنای لجاجت و از سر مخالفت با وضعیت موجود به مخالفت با امام می پردازند.

 حجت الاسلام سیدحسن خمینی تاکید کرد: البته جریانی در داخل و همچنین جریانی در خارج اصرار دارد وضعیت موجود را با ایده و آرمانها و عملکرد امام یکی معرفی کند و هیچ گونه تفکیکی را نپذیرد، و برخی هم معتقدند در مقابل این جریان باید تصویر مستقلی از آرا و عملکرد امام ارائه کرد تا افکارعمومی بتواند قضاوت صحیح تری در مورد امام خمینی داشته باشد، اما به نظر می رسد باز هم بخش عمده جامعه، نه براساس آنچه که امام بود، بلکه براساس کارآمدی امروز نظام در تامین نیازها و دادن احساس آرامش به مردم در مورد ایشان قضاوت می کنند و بهترین راه برای دفاع از امام، کارآمد کردن نظام است.

وی درباره قضاوت در مورد تجربه تاریخی و اجرایی امام نیز گفت: واقعیت آن است که درباره وقایع تاریخی بدون در نظر گرفتن شرایط آنها نمی توان قضاوت کرد و نمی توان با توجه به شرایط امروز و یا پیوند زدن حادثه ای در امروز با واقعه ای در دیروز، اقدام به نتیجه گیری در مورد آنها نمود و بنابراین برای قضاوت در مورد گذشته، باید به صورت علمی و تاریخی بحث کرد، اما اکثر قضاوتهایی که اکنون در مورد شرایط دوران امام می شود، بیش از آن که مبتنی بر واقعیات تاریخی و در نظر گرفتن شرایط حادثه یا تصمیم امام باشد، مبتنی بر تاثیر پذیرفتن از وضعیت موجود در قضاوت کردن در مورد عملکرد گذشته استکه این یک مغالطه در تحلیل است .

 حجت الاسلام سیدحسن خمینی همچنین در پاسخ به سوال یکی از اعضای تحریریه بازتاب در مورد نامزدی وی گفت: این شایعات همیشه مطرح بوده و ما هم نمی توانیم مداوما تکذیبیه صادر کنیم، اما چون اخیرا مطرح شده می گویم که نامزدی من درانتخابات آتی ریاست جمهوری کاملا منتفی است.

در پایان این دیدار، نمازجماعت ظهر و عصر به امامت یادگار امام برگزار گردید.