خواص پرتقال
پرتقال میوه ای از خانواده ی مركبات است. درخت آن ویژه ی مناطق آب و هوایی گرم و آفتابی می باشد و دارای گل هایی كوچك است.
بلندی درخت پرتقال تقریباً به 10 متر می رسدو دارای برگ های همیشه سبز بیضی شكل با حاشیه ی دندانه دار می باشد كه به صورت یك درمیان و به اندازه 4 تا 10 سانتی متر برروی شاخه های درخت می رویند.
از انواع شیرین و معروف این میوه می توان پرتقال گرد معمولی نافدار، نیول (navels) و پرتقال توسرخ (خونی) را نام برد. نارنگی، گریپ فروت، لیموترش زرد و نارنج سبز و لیموشیرین نیز به همین خانواده تعلق دارند.
انواع پرتقال:
پرتقال گرد بم یكی از انواع پرتقال است كه برای تمام منظورها مناسب می باشد زیرا آب دار و خوش طعم بوده و پوست رنده شده، گوشت و آب آن بسیار خوش رنگ است.
تغییرو دگرگونی در پرتقال نامدار باعث شده كه پرتقال دومی در ته میوه ی اصلی ودرست درخلاف جهت محل جدا شدن آن از شاخه، ایجاد شود. این پرتقال دوم به عنوان یک دوقلوی پیوندی با اجزاء كوچكتر در داخل پوست پرتقال بزرگ تر رشد می كند به گونه ای كه ظاهراً پرتقال ازبیرون، شبیه به ناف انسان می باشد و به همین دلیل، این نوع پرتقال به نافدار معروف است.
گوشت و آب پرتقال های نیول خوشمزه است ولی طعم آن ها در مجاورت هوا تلخ می شود، بنابراین بهتر است كه بلافاصله پس از پوست كندن خورده و یا سرو شوند.
پرتقال تو سرخ (خونی) دارای رگه های قرمز رنگ در گوشت میوه است. افزودن پره های این نوع پرتقال به سالادها و بقیه ی دسرها ظاهری فوق العاده می بخشد. این پرتقال كمتر از انواع والنسیا و نیول حالت اسیدی دارد كه همین موضوع باعث شیرین تر بودن طعم آن می شود.
انواع دیگری از این میوه كه به عنوان (پرتقال آبگیری) شناخته می شوند، مقدار زیادی آب و پوستی خوش عطر دارند اما اغلب آن ها به هنگام قاچ كردن، پر از دانه و پرز پرتقال و دارای ظاهری نامنظم هستند.
مقیاس آشپزخانه:
1 عدد پرتقال متوسط مساوی است با 6 تا 7 قاشق غذاخوری آب پرتقال و حدوداً 2 قاشق غذاخوری كمی فشرده شده پوست پرتقال رنده شده(در صورتی كه با درجه ریز، رنده شده باشد)
چگونه یك پرتقال خوب را انتخاب كنیم؟
در هنگام خرید پرتقال، آن هایی را بردارید كه وزنشان به نسبت اندازه ی آن ها بیشتر است(این به معنای آب دار بودن پرتقال است) وهمچنین دارای پوست نرم و شل نیستند.
چگونه پوست پرتقال رنده شده را تهیه كنیم؟
پوست رنده شده پرتقال تركیبی از طعم خوب مركبات و گل ها را به غذا می افزاید كه می توان آن را با استفاده از رنده و یا پوست گیر تهیه كرد. برای تهیه پوست پرتقال رنده شده باید این كار را قبل از پوست كندن و آبگیری پرتقال انجام داد(پرتقال باید درسته باشد)
میزان اسیدی بودن پرتقال:
مانند همه ی انواع مركبات پرتقال نیز میوه ای اسیدی با سطح PH تقریباً 2/5 تا 3 است كه این میزان PH به سن، اندازه و نوع این میوه بستگی دارد و اگر چه به طور متوسط، این درصد اسیدیته به اندازه ی لیموترش قوی نیست. اما همچنان از درجه ی PHقوی برخوردار است و میزان اسیدیته ی آن مانند سركه می باشد.
فرآورده هایی كه از پرتقال تهیه می شوند:
1- پوست كلفت و تلخ پرتقال پس از فرآوری و خارج كردن آب از آن به وسیله ی فشار و گرما به عنوان غذای دوم دام مورد استفاده قرار می گیرند.
2- تقریباً می توان گفت كه همه ی اجزا این میوه در آشپزخانه قابل استفاده است. روغن گرفته شده از پوست پرتقال شیرین، محصولی فرعی از صنعت آب پرتقال گیری است كه به وسیله ی تحت فشار قراردادن پوست پرتقال به دست می آید. این روغن به عنوان طعم دهنده در غذاها و نوشیدنی ها و از اسانس آن در تهیه ی عطرها و روش های درمانی با مواد معطر استفاده می شود.
روغن پوست پرتقال شیرین دارای تقریباً 90 درصد ماده ی (دی – لیمونن) D-Limonene)) می باشد. این ماده حلالی است كه در مواد شیمیایی گوناگون مربوط به امور خانه از قبیل ماده ی جلادهنده و نرم كننده مبلمان چوبی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین، این روغن به همراه روغن مركبات دیگر به عنوان پاك كننده چربی و تمیز كننده دست به كار می رود، این ماده یك عامل پاك كننده ی موثر است كه به عنوان ماده ای حافظ محیط زیست شناخته شده و نسبت به فرآورده های نفتی ارجحیت دارد.
3- دربرخی از كشورها شكوفه های پرتقال كه بسیار معطر هستند، به صورت سنتی و از قدیم الایام نماد خوش شانسی بوده و مدت های مدیدی است كه استفاده از آن ها در دسته ی گل عروس ها و تاج های گل مخصوص در عروسی ها مرسوم می باشد.
4- اسانس شكوفه ی پرتقال یكی از تركیبات مهم در صنعت عطرسازی است.
5- طی انجام مراحل ظریفی از تقطیر می توان از گلبرگ های شكوفه های پرتقال نوعی گلاب تهیه كرد كه استفاده از این نوع گلاب در آشپزی های مربوط به فرانسه و خاورمیانه رایج است و دراكثر موارد به عنوان یكی از مواد اولیه در تهیه دسرها، نان ها و كیك ها به كار می رود.
6- در اسپانیا، شكوفه های ریخته شده از درخت را خشك كرده و بعد، برای درست كردن چای از آن استفاده می كنند.
عسل تهیه شده از شكوفه ی پرتقال و یا در واقع، عسل مركبات نوعی از عسل است كه با قراردادن كندوها و باغ های مركبات و درطول زمان شكوفه دادن درخت ها تهیه می شود. قرار دادن كندوها در این باغ ها همچنین باعث گرده افشانی انواع مركبات نیز می شود. قیمت عسل تهیه شده از شكوفه پرتقال بسیار گران است و كاملاً طعم پرتقال می دهد.
8- مارمالاد، نوعی مربا كه معمولاً از پرتقال تهیه می شود و در آن از تمام قسمت های پرتقال استفاده می شود. فقط دانه ها وقسمت اسفنجی و سفید رنگ بین پوست و گوشت این میوه را به صورت جداگانه دركیسه ای ساخته شده از پارچه ای توری ریخته و آن را در ظرف پخت مارمالاد قرار می دهند، تا به همراه آب پرتقال و پوست خلال شده ی آن بجوشند.
این كار برای خارج كردن پكتین از مواد داخل كیسه انجام می گیرد. پكتین همان ماده ای است كه بعداً به فرایند ژله ای شدن مارمالاد كمك می كند، لازم به ذكر است كه قسمت سفید رنگ و اسفنجی كه بین پوست و گوشت پرتقال قرار دارد، منبع پكتین بوده و تقریباً به اندازه گوشت این میوه دارای ویتامین (ث) می باشد.
9- پوست پرتقال به عنوان دور كننده ی آفت ها توسط باغبان مورد استفاده قرار می گیرد.
10- می توانید برگ های پرتقال را جوشانده و با آن ها چای تهیه كنید.
درصورتی كه بخواهید پرتقال ها را برای مدت چند روز در درجه ی حرارت اتاق نگهداری كنید، ایرادی ندارد اما اگر بخواهید آن ها به مدت طولانی ترین بمانند و خوش طعم تر باشند، بهتر است پرتقال ها را در یخچال نگهداری كنید.
