ابوالفتح: هر چه فشار آمریکا به ایران بیشتر شود توان اروپا برای تاثیرگذاری کمتر میشود
یک کارشناس مسایل آمریکا گفت: اروپاییها حتی در صورت برداشته شدن معافیتهای هستهای یا تحریمهای بیشتر علیه ایران کاری از پیش نخواهند برد اما همچنان حفظ مواضع حمایتی آنها از برجام در فضای افکار عمومی بینالمللی حایز اهمیت است.
امیرعلی ابوالفتح در گفتوگو با ایسنا درباره واکنش سرد و بیتفاوت اروپاییها به تحولات اخیر در ارتباط با سیاستهای آمریکا علیه ایران حتی در موضعگیریها و بیانیههایشان اظهار کرد: این رفتار ناشی از ماهیت قدرت در نظام بینالملل است؛ در قرن ۲۱ این قدرت مالی و نظام بانکی است که تعیین کننده جهتگیریهاست. اروپاییها در مواضع رسمی خود نشان میدهند از اینکه مجبور به اطاعت از فرامین آمریکا باشند، خوشحال نیستند اما چه دوست داشته باشیم چه نداشته باشیم کار زیادی نمیتوان کرد. اروپاییها خودشان الان در یک جنگ تجاری با آمریکا هستند و در این شرایط از اینکه بخواهند از کشوری حمایت کنند که در شدیدترین نقطه خشم آمریکا قرار گرفته که برای به زانو درآوردنش از هیچ ابزاری حتی نقض حقوق بشر کوتاهی نمیکند، ناتوان هستند.
وی ادامه داد: از پیش مشخص بود که به هر اندازه که آمریکا بر فشار حداکثری بر ایران اصرار کند، اروپا از توان کمتری برای تأثیرگذاری برخوردار خواهد بود. دوران آمریکای مشارکت جو در تحولات بینالمللی در زمان اوباما گذشته است و آمریکای امروز هیچ حد و مرزی نمیشناسد.
ابوالفتح در مورد مواضع سرد اتحادیه اروپا درباره تحولات اخیر خاطرنشان کرد: بخشی از این واکنش اروپاییها شاید نشانه نوعی سرخوردگی خودشان باشد و درک اینکه مواضع صریح هم نمیتواند بر تصمیمات آمریکا تأثیرگذار باشد ضمن اینکه اروپاییها نیز در برخی موارد از جمله اتهامات مرتبط با فعالیتهای تروریستی با آمریکا همسو هستند. این یک واقعیت است که از اروپاییها به جز در موضوع برجام آن هم صرفاً تکرار مواضع در موضوعات دیگر نمیتوان انتظاری داشت.
این کارشناس مسائل آمریکا در پاسخ به اینکه وقتی اروپاییها در بحث معافیتهای نفتی اقدامی انجام ندادند که از بخشهای مهم اقتصادی برجام برای ایران بود و اکنون معافیتهای هستهای در سایتهای فردو، بوشهر و اراک با تهدید رو به رو است آیا به پایان اروپا در برجام هم نرسیدیم؟ گفت: به لحاظ عملی خوشبینانهترین حالت این است که کانال مالی اروپاییها حداقل برای کالاهای غیر تحریمی آمریکا و کالاهای حیاتی به کار بیفتد البته که در همین بخش هم مشکلات و سختگیریهای زیادی از سوی آمریکاییها وجود دارد ولی اینکه تصور کنیم اروپا میتواند یک سپر دفاعی در برابر ضربات آمریکا باشد و در این زمینه هزینهای بخواهد پرداخت کند تصوری اشتباه است. اروپاییها حتی امروز در بحث کوبا قادر به مقابله با آمریکا و فشارهای اقتصادی در این زمینه نیستند.
ابوالفتح اظهار کرد: هیچ نشانهای از اینکه ایران و آمریکا هم بخواهند مذاکره کنند وجود ندارد اما پیشبینیام این است که در شرایطی که آمریکا هر روز دارد شدت حملات لفظی و عملی خود را علیه ایران تشدید میکند و از موضع تهدید و تحقیر وارد میشود امیدی به رفتن به سمت مذاکره نیست بنا بر این وجود اروپا پر کننده یک خلأ مهم است. هر چند به لحاظ عملی اروپاییها کاری از پیش برای حفظ برجام نبردند اما حداقل حمایت سیاسی اروپا از این توافق حائز اهمیت بود. هر چند بیانیهها و سخنرانیها تغییری ایجاد نمیکند اما به لحاظ عرف و سنت بینالملل این حمایت قابل توجه است به عبارتی اروپا اگر کمک نمیکند فشار هم نمیآورد.
وی تصریح کرد: این درست است که نمیتوان مناسبات سیاسی و اقتصادی را به شیوه رسمی امکانپذیر کرد اما میتوان از شیوههای متفاوت دیگر استفاده کرد. میتوان از این مساله که اروپاییها در فشار آمریکا به ایران با آنها همراهی نمیکنند و از اقدامات آنها ناراضی هستند استفاده کرد.
این کارشناس مسائل آمریکا درباره احتمال لغو معافیتهای هستهای از سوی آمریکا و اعمال تحریمهای بیشتر در هفتههای آتی و در مقابل واکنش اروپا به این اقدام اظهار کرد: دو تحریم بر اساس اخبار و گزارشها محتمل است: لغو معافیتهای هستهای بر اساس برجام در سایتهای اراک، فردو و بوشهر و دیگری تحریم برخی نهادهای تحت مدیریت رهبری انقلاب. اروپا تا کنون نشان داده که در برابر اقدامات آمریکا توان مقاومت ندارد و در این موارد هم بعید است کاری از پیش ببرد. اروپاییها اگر میخواستند کاری کنند تا الان باید این کار را انجام میدادند در عین حال همانطور که گفتم جدای از این بخش تلخ و ناامیدکننده از رفتار اروپاییها در برابر آمریکا و تخریب برجام، حفظ رویکرد و سیاست حمایتی آنها از برجام مورد نیاز و توجه است.