عوامل ایجاد بیماری هماتوری یا وجود خون در ادرار
وجود خون در ادرار یا بیماری هماتوری ممکن است به دلایل مختلفی ایجاد شود. این یک مشکل جدی سلامتی است و در صورت مشاهده ی آن باید به پزشک مراجعه کنید. در ادامه به برخی از دلایل بیماری هماتوری اشاره شده است.
هماتوری واژه ی پزشکی برای وجود خون در ادرار است. شرایط پزشکی و بیماری های مختلفی وجود دارند که می توانند باعث ایجاد هماتوری شوند که شامل: عفونت، بیماری کلیوی، سرطان و اختلالات خونی نادر است.
وجود خون در ادرار ممکن است قابل مشاهده باشد و یا در مقادیر بسیار کم باشد و با چشم غیر مسلح قابل تشخیص نباشد. وجود خون در ادرار حتی برای یکبار می تواند علامت یک مشکل جدی سلامتی باشد و لازم است که هرچه زودتر به پزشک مراجعه کنید.
نادیده گرفتن بیماری هماتوری می تواند منجر به بدتر شدن شرایط سلامتی مانند بیماری های کلیه و سرطان شود. پزشک ادرار شما را برای تعیین علت هماتوری، مورد تجزیه و تحلیل قرار می دهد و سپس متناسب با علت بیماری، آن را درمان می کند.
انواع بیماری هماتوری
هماتوری گروس
اگر خون موجود در ادرار شما به اندازه ای باشد که رنگ ادرار صورتی و یا قرمز باشد و یا نقاط قابل مشاهده ی خون در ادرار وجود داشته باشد، شما مبتلا به “هماتوری گروس” هستید.
هماتوری میکروسکوپی
زمانیکه مقدار خون در ادرار بسیار کم باشد و با چشم عادی قابل تشخیص نباشد، شما مبتلا به “هماتوری میکروسکوپی” هستید. در این حالت، تنها آزمایش خون و یا قرار دادن مقدار کمی از ادرار زیر میکروسکوپ می تواند وجود خون در ادرار را تشخیص دهد.
چه عواملی سبب بیماری هماتوری می شود؟
علل مختلفی برای بیماری هماتوری وجود دارد. در برخی موارد، خون ممکن است از یک منبع متفاوت مانند از واژن زنان، انزال در مردان و یا تحرکات روده ای در مردان و زنان باشد و طوری به نظر برسد که این خون در ادرار است. اما اگر خون واقعا در ادرار باشد، چندین دلیل متفاوت برای آن وجود دارد.
عفونت
عفونت یکی از شایعترین علل بیماری هماتوری است. عفونت ممکن است در قسمتی در دستگاه ادراری، مثانه یا کلیه ی شما باشد. عفونت زمانی رخ می دهد که باکتری ها به سمت مجاری ادراری حرکت می کنند. عفونت می تواند به مثانه و حتی به کلیه منتقل شود و اغلب سبب درد و تکرر ادرار می شود. در این حالت ممکن است هماتوری گروس یا میکروسکوپی نیز ایجاد شود.
سنگ ها
یکی دیگر از علل رایج خون در ادرار، وجود سنگ در مثانه یا کلیه است. این ها بلورهایی هستند که از مواد معدنی موجود در ادرار شما تشکیل شده اند. آنها می توانند در داخل کلیه ها یا مثانه ی شما رشد می کنند. سنگ های بزرگ می توانند سبب انسداد شوند و اغلب باعث بروز هماتوری و درد شدید می شود.
بزرگ شدن پروستات
در مردان میانسال و سن بالا، علت شایع بیماری هماتوری بزرگ شدن پروستات است. این غده در زیر مثانه و نزدیک مجرای ادرار است. زمانیکه پروستات بزرگتر می شود، مجرای ادرار فشرده می شود و این امر سبب مشکلات ادرار می شود و ممکن است از تخلیه کامل مثانه جلوگیری کند. بنابراین، این می تواند عفونت ادراری همراه با خون را ایجاد کند.
بیماری کلیوی
یکی دیگر از دلایل رایج دیدن خون در ادرار، بیماری های کلیه ای است. کلیه های بیمار و یا التهاب کلیه می تواند باعث ایجاد بیماری هماتوری شود. این بیماری می تواند به تنهای و یا به عنوان بخشی از بیماری دیگری مانند دیابت رخ دهد.
در کودکان 6 تا 10 ساله، اختلال کلیوی گلومرولونفریت استرپتوکوک ممکن است باعث ایجاد هماتوری شود. این اختلال می تواند یک تا دو هفته پس از استرپتوکوکی درمان نشده ایجاد شود. امروزه، این یک بیماری نادر است، زیرا آنتی بیوتیک ها به سرعت می توانند عفونت های شدید را درمان کنند.
سرطان
سرطان مثانه، کلیه یا پروستات می تواند خون را در ادرار ایجاد کند. این نشانه ای است که اغلب در موارد پیشرفته ی سرطان رخ می دهد. ممکن است نشانه های قبلی از این مشکل وجود نداشته باشد.
داروهای پزشکی
برخی از داروها می توانند باعث ایجاد بیماری هماتوری شوند. این داروها شامل:
پنی سیلین
آسپرین
رقیق کننده های خون مانند هپارین و وارفارین
سیکلوفسفامید، که یک داروی مورد استفاده برای درمان انواع خاصی از سرطان است.
مواردی که کمتر رایج هستند
چند علت دیگر برای هماتوری وجود دارد که کمتر رایج هستند. اختلالات خونی خفیف مانند آنمی سلول داسی شکل، سندروم آلپورت و هموفیلی می تواند خون را در ادرار ایجاد کنند. ورزش شدید یا ضربه به کلیه نیز می تواند سبب دیده شدن خون در ادرار شود.
چه زمانی باید مراقبت های پزشکی را دریافت کنید؟
برخی از دلایل وجود خون در ادرار بسیار جدی هستند. اولین بار که شما خون را در ادرار خود مشاهده می کنید، باید به پزشک مراجعه کنید و نباید حتی وجود مقدار کمی خون در ادرار را نادیده گرفت.
اگر شما خونی را در ادرار مشاهده نکنید اما تکرر ادرار، دفع ادرار دشوار یا دردناک، درد شکمی یا کلیه درد را تجربه کنید، ممکن است این علائم، نشانه ای از هماتوری میکروسکوپی باشد. در صورتی که عدم توانایی دفع ادرار دارید و یا لخته خون در ادرار شما وجود دارد و یا هر کدام از علائم زیر را تجربه می کنید، حتما به اورژانس مراجعه کنید:
حالت تهوع
استفراغ
تب
لرز
درد در طرفین بدن، پشت و یا شکم