فخیم زاده: سینمای ایران ترسو شده

عضو هیات داوران سی ویکمین جشنواره بین المللی فیلم فجر گفت، فیلم های جشنواره امسال نشان داد که سینمای ایران به خاطر فشار برخی نهادها در اکران، ترسو شده است.

به گزارش ایرنا، ˈمهدی فخیم زادهˈ شب گذشته(جمعه) در برنامه تلویزیونی ˈهفتˈ که اختصاص به بررسی مسایل روز سینمای ایران دارد، درباره داوری فیلم های سینمایی در جشنواره فیلم فجر افزود: امسال با مشورت دوستان قبول کردم که در داوری ها حضور داشته باشم و برخلاف حرف و حدیث هایی که مبنی بر اختلاف و قهر و دعوا در میان داوران به وجود آمده بود، باید بگویم که هیچ مشکلی با یکدیگر نداشتیم البته اختلاف نظر و سلیقه همیشه وجود دارد.

وی درباره قهر کردن جمال شورجه و حاضر نشدن وی در مراسم اختتامیه جشنواره فیلم فجر یادآور شد: جمال شورجه اعتقادات خاصی نسبت به محتوای برخی فیلم ها دارد اما معتقد بودیم که هیات انتخاب قبل از جشنواره با ترکیبی که داشته فیلم ها را از نظر محتوایی بررسی کرده و وظیفه ما چیز دیگری است و باید درباره ساختار فیلم ها نظر بدهیم، که در نهایت شورجه نیز این مساله را پذیرفت اما بعد از جشنواره در مصاحبه ها، نظر شخصی خود را بیان کرد که به آن حرجی نیست.

فخیم زاده درباره اعمال نظر در نتایج نهایی عنوان کرد: هیچ مسوولی در کار داوران دخالت نکرد و ما حتی طی این مدت یکی از مسوولان را ندیدم و هیچ پیام یا واسطه ای هم برای ما فرستاده نشد و در کمال استقلال تصمیم گیری کردیم.

وی درباره بیانیه هیات داوران در مراسم اختتامیه سی و یکمین جشنواره فیلم فجر توضیح داد: این مساله که سینمای ایران ترسیده و حساس شده است در بیانیه مطرح شد که حرف مشترک همه ما بود و بازتاب این سینمای ترسو در همه ارکان سینمای اکنون به چشم می خورد.

این کارگردان سینما تاکید کرد: فیلم های این دوره فیلم های کز کرده و ترسو شده ای بودند و این نشان دهنده فضای کلی سینمای ایران است. بنابراین این بیانیه، بیان یک ابراز نگرانی بود.

فخیم زاده عنوان کرد: شاخصه اصلی فیلم های امسال ترسیده بودن شان است. این ترس به همه فضای ایران سرایت کرده و تبعات آن را در سال آینده خواهیم دید. این مساله فیلمسازان و تهیه کنندگان ما را وادار کرده تا دست به عصا راه بروند و سینمایی خنثی تولید کنند.

وی افزود: در این دوره تلاش شد تا به دور از اسم و عنوان افراد و یا اینکه دولتی و یا خصوصی تولید شده اند، به فیلم ها نگاه شود. مثلا من واقعا نمی دانستم که فیلم ˈخسته نباشیدˈ متعلق به حوزه هنری است و یا اینکه حمید فرخ نژاد تا به حال جایزه بازیگری نگرفته است. بنابراین به هیچ عنوان برای ما اهمیت نداشت که فیلم متعلق به چه نهاد یا بخش دولتی است.

بازیگر فیلم سینمایی ˈمسافرانˈ مهتاب درباره دیده نشدن فیلم مهرجویی در داوری ها گفت: احترام زیادی برای داریوش مهرجویی به عنوان یکی از مفاخر کشور قائل هستیم اما بدون نگاه به عنوان وی، به فیلم او توجه کردیم که نتوانست در داوری ها رای بیاورد.

فخیم زاده درباره متفاوت بودن آرا مردمی با نظر داوران گفت: اگر قرار باشد آرا مردمی و داوران یکی باشد که دیگر نیازی به داور نداریم. مردمی که در جشنواره حضور می یابند با مردم عادی که طی سال به سینما می روند فرق دارند.

به گفته این کارگردان سینما، تماشاگر با احساس خود، اما داور یا منتقد با منطق و تخصص خود فیلم می بیند و همین مساله باعث تفاوت انتخاب ها می شود.

فخیم زاده درباره انتخاب ˈاستردادˈ به عنوان بهترین فیلم جشنواره گفت: با وجود اینکه من به سینمای دولتی علاقه ای ندارم و آن را به صلاح سینما نمی دانم، اما فیلم ˈاستردادˈ فیلمی حرفه ای بود که نامزد 14 جایزه نیز شده بود. بنابراین این فیلم را فارغ از دولتی بودن او دیدیم.

وی افزود: فیلمبرداری محمود کلاری نیز بسیار درخشان بود، اما از آنجا که کلاری قبلا به حق خود رسیده و جایزه های زیادی برده، جایزه بهترین فیلمبرداری را به هومن بهمنش دادیم تا دیده شود و انگیزه پیدا کند. مطمئنا اگر خود کلاری هم داور بود این جایزه را به بهمنش می داد.

** داوران جشنواره فیلم فجر از یک تفکر و نگرش برخوردار بودند

ˈضیاء الدین دریˈ نیز در برنامه ˈهفتˈ درباره داوری این دوره از جشنواره فیلم فجر عنوان کرد: در این دوره به نظر می رسد، نتایج داوری ها و عملکرد داوران بیشتر از قبل به چشم آمد و خاص تر شده بود، چون حضور هفت کارگردان در کنار یکدیگر انتظارها را بالاتر برده بود.

وی ادامه داد: می توانم بگویم که داوران این دوره همگی از یک نگرش و تفکر برخوردار بوده و به سینمای حرفه ای، بخش خصوصی و سینمای قصه گو توجه خاصی داشتند.

کارگردان مجموعه تلویزیونی ˈکلاه پهلویˈ توضیح داد: امسال دوستان هیات انتخاب اقتدار لازم را در انتخاب فیلم های بدون مساله از خود بروز داده بودند، بنابراین انتخاب فیلم های دینی وظیفه ما نبود. البته این نکته باعث سوءتفاهم نشود که فیلم های دینی دغدغه نبوده است، اما معتقد بودیم که بیشتر از مسایل محتوایی باید به ساختار آثار بپردازیم.

وی درباره صحبت های بهروز افخمی درباره وی و اصرار دری بر انتخاب یکی از بازیگرها گفت: اگر امسال داوران دیگری نیز فیلم ها را داوری می کردند باز هم 70 درصد از آرا مشترک بود. 30 درصد بقیه نیز به سلیقه باز می گردد. همانطور که فخیم زاده گفت دیگر حرجی به حرف های داوران بعد از انتخاب های آنها نیست؛ همه ما هم بهروز افخمی را می شناسیم. او هم نظر خود را داده است.

وی ادامه داد: درست است که نظر من برای انتخاب بهترین بازیگر زن مکمل ˈمریلا زارعیˈ بود اما به هرحال او رای نیاورد و ˈپگاه آهنگرانیˈ انتخاب شد. البته زارعی جایگاه خود را دارد و مطمئنا سال آینده جایزه خواهد گرفت.

دری درباره بیانیه هیات داوران گفت: بیانیه در واقع مجموعه مذاکراتی است که وجه مشترک همه اعضا به حساب می آید. بنابراین ضرورت یک ستیز دو ساله ایجاب می کرد چنین بیانیه ای نوشته شود. البته معتقدم این بیانیه منصفانه و سیاستمدارانه نوشته شده بود.

این کارگردان سینما و تلویزیون ادامه داد: با هیچ کس دشمنی نداشتیم. ارزیابی واقعی و تخصصی افراد در جاهایی ممکن است دچار اختلاف شود اما می توانم بگویم که بالای 50درصد اتفاق آرا داشتیم. ممکن است من به رغم میل باطنی برای اینکه یک نامزد رای شکننده ای نداشته باشد به او رای داده باشم، اما در نهایت خروجی قضیه مهم است.

دری درباره آراء مردمی گفت: بهترین شکل اعلام آرا مردمی این است که تماشاگران مختلف با مشاغل و سطح سواد و سن مختلف انتخاب و عضو آکادمی فیلم فجر شوند و بعد درباره همه فیلم ها منصفانه نظر بدهند. به این ترتیب می توان به آرا درست مردمی دست یافت چون اکنون برای برخی فیلم ها موج راه می اندازند و یارگیری می کنند که درست نیست.

وی با اشاره به اینکه امثال فیلم های متنوعی در جشنواره حضور داشته، عنوان کرد: درست است که فیلم های متنوعی در این دوره داشتیم اما اکثر آثار لنگ لنگان راه می رفتند که این مساله نشان دهنده یک سری ملاحظات از طرف مسوولان دولتی است.

وی افزود: نهادهایی که مسوولیت دارند، نمی گذارند برخی تجربه ها صورت گیرد بنابراین فیلمسازان به تکرار می افتند. در این دوره از میان این همه فیلم، فقط سه اثر داشتیم که کمی موضوعات ملتهبی داشتند، اما بقیه فیلم ها خنثی بودند.

این فیلمساز درباره برخورد نامناسب نامزدهایی که جایزه به آنها تعلق نمی گیرد، گفت: بیشتر نامزدهایی که به آنها سیمرغ تعلق نمی گیرند در مراسم اختتامیه شرکت نمی کنند. بنابراین به نظر می رسد که آرا نهایی لو رفته باشد که افراد می دانند برگزیده نشده اند، بنابراین به مراسم نمی آیند. باید عادت کنیم برای هم دست بزنیم و از جایزه گرفتن دوستان خود ناراحت نشویم.

وی ادامه داد: باید برگزیدگان تمرین کنند که وقتی روی سن می روند اول باید از داوران تشکر کنند، اما اصلا نشنیدم که برگزیدگان از هیات داوران تشکر کنند. منتخبان ما باید شعف خود را از دریافت سیمرغ بلورین نشان دهند نه اینکه با چهره ای گرفته روی سن بروند.

دری درباره انتخاب نشدن شهاب حسینی گفت: من که پدر کشتگی با شهاب حسینی ندارم. فقط در جایی عنوان کردم باید بین دیدگاه مخاطب عام و داوران تفاوت وجود داشته باشد. چون مردم جذب بازی بیرونی و خصیصه های بیرونی یک شخص، کند ذهن می شوند اما من به عنوان داور باید به جنبه های درونی نقش هم نگاه کنم. و دیگر اینکه حسینی بازیگر خوبی است و قبلا نیز جایزه گرفته و تشویق شده است.