درد مچ دست را چه زمانی باید جدی بگیریم؟

فرناز المعی‌نژاد دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی درباره درد مچ دست اظهار کرد: منظور از درد مچ دست هر گونه احساس ناراحتی در مچ است، یکی از شایع‌ترین دلایل درد مچ دست، سندروم تونل کارپ یا کارپال است، اما عللی دیگر مانند التهاب مفصل، نقرس، آسیب استخوانی و بافت نرم اطراف مفصل هم در ابتلا به این عارضه نقش دارند.

او بیان کرد: انجام حرکات مکرر در مچ دست در فعالیت‌هایی مانند خیاطی، نقاشی و تایپ در ایجاد التهاب در مچ دست و فشار بر عصب مدیان که از تونل کارپ عبور می‌کند، دخالت دارد، این عصب حس انگشتان شست، دوم و سوم و بخشی از انگشت چهارم و حرکت عضلات ناحیه کف دست در سمت انگشت شست را تامین می‌کند؛ از دیگر عوامل ایجاد کننده سندروم تونل کارپ می‌توان به چاقی، بارداری، نزدیک شدن به دوران یائسگی، دیابت، کم‌کاری‌تیروئید و التهاب مفصلی اشاره کرد.

این دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی درباره آسیب مفصلی افزود: آسیب هر یک از ساختار‌های مچ دست از جمله استخوان‌ها، رباط‌های مفصلی و تاندون‌ها می‌تواند، درد مچ دست را ایجاد کند که این عارضه با کبودی و التهاب مفصل همراه است؛ باید توجه داشت که در برخی موارد، علائم ناشی از ضربه به مرور زمان خود را نشان می‌دهند.

المعی‌نژاد با اشاره به اینکه نقرس بر اثر افزایش اسید اوریک خون ایجاد می‌شود، تاکید کرد:  اسید اوریک یکی از محصولات متابولیسم پورین هاست که در حالت عادی از طریق ادرار دفع می‌شود، اما در برخی موارد همچون پُرخوری،  ابتلا به برخی بیماری‌ها مانند دیابت، فشار خون بالا و اختلالات کلیوی و مصرف برخی دارو‌ها مثل دارو‌های مدر (ادرارآور) اسید اوریک زیاد در بدن تولید می‌شود و در مفاصل زانو، مچ پا‌ها و دست‌ها و مفاصل ریز انگشتان پا رسوب می‌کند، بنابراین درد و التهاب مفصل ایجاد می‌شود.

او تصریح کرد: آرتریت بیماری التهاب مفصلی است که با تورم و خشکی در مفصل همراه است و به مرور زمان و فرسایش سطوح مفصلی در سنین بالا یا کار کشیدن زیاد از دست‌ها ایجاد می‌شود، اشکالی مختلف از التهاب مفصلی وجود دارد که شایع‌ترین آنها روماتیسم مفصلی، آرتروز و التهاب مفصلی پسوریاتیک است.

درد مچ دست می‌تواند با چه علائمی همراه باشد؟

این دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی گفت: درد مچ دست می‌تواند با نشانه‌هایی مانند التهاب مفاصل انگشتان دست، سختی و درد هنگام مشت کردن انگشتان و گرفتن اشیاء، خواب رفتگی و گزگز انگشتان، درد و التهاب شبانه دست، درد شدید و ناگهانی مچ دست، قرمز شدن و گرمی مفصل مچ دست همراه باشد.

المعی‌نژاد اظهار کرد: درد مچ دست اگر با علائمی مانند تب، نداشتن توانایی در حرکت دادن مچ دست و تغییر شکل ظاهری مچ دست همراه باشد مراجعه فوری به پزشک ضروری است.

راه‌های تشخیص درد مچ دست

او بیان کرد: برای تشخیص علل درد مچ دست از معاینات بالینی، آزمایش خون، تست نوار عصب و عضله و رادیوگرافی مچ کمک می‌گیریم.

این دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی افزود: درمان درد مچ دست به علت آن بستگی دارد، بنابراین در صورتی که سندرم تونل کارپ، درد مچ را ایجاد کرده باشد باید از مچ بند طبی مخصوص استفاده کنیم، فیزیوتراپی و انجام ورزش‌های خاص هم در موارد خفیف علائم را برطرف می‌کند، اما در موارد شدید باید عمل جراحی به منظور آزاد سازی عصب مدیان انجام شود، اگر مچتان ضربه دیده است، بستن مچ بند، ماساژ یخ، بالا گرفتن مچ دست و مصرف داروی مسکن پیشنهاد می‌شود، اما اگر به التهاب مفصلی دچار هستید باید از مچ بند طبی استفاده کنید، فیزیوتراپی و انجام تمرین‌های تقویتی و کششی مناسب هم در بهبود علائم موثر است.

روش‌های پیشگیری از درد مچ دست

المعی‌نژاد تاکید کرد: برای پیشگیری از درد مچ دست افراد برای تایپ باید از صفحه کلید ارگونومیک استفاده کنند، در این صفحه کلید انحنایی وجود دارد که متناسب با فرم دست و انگشتان است، بنابراین دست هنگام کار طولانی کمتر تحت فشار قرار می‌گیرد همچنین در هنگام تایپ کردن یا انجام کار طولانی با مچ دست، ساعد را روی میز یا دسته صندلی تکیه دهید و در فواصل زمانی ۳۰ تا ۴۵ دقیقه، کار را متوقف کنید و حرکات کششی مچ دست را انجام دهید.

۶ تمرین ورزشی برای پیشگیری از درد مچ دست

او تصریح کرد: در تمرین نخست افراد باید در حالی که آرنج به طور کامل صاف و کشیده است، به آرامی انگشتان خود را به سمت عقب بکشند و ۱۰ ثانیه در این وضعیت نگه دارند، این تمرین باید پنج بار تکرار شود.

این دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی گفت: در تمرین دوم افراد باید انگشت شست را به سمت کف دست ببرند و به مدت ۲ شماره آن را در این وضعیت نگه دارند سپس تا جایی که می‌توانند انگشت شست را از بقیه انگشتان دور کنند و ۱۰ ثانیه آن را در این وضعیت نگه دارند.

المعی‌نژاد اظهار کرد: در تمرین سوم فرد باید کف دستان خود را روی میزی قرار دهد سپس در حالی که آرنج هر ۲ دست به طور کامل صاف است وزن خود را به مچ دست منتقل کند، این حرکت باید ۳۰ بار تکرار شود.

او بیان کرد: در تمرین چهارم افراد باید از یک بطری کوچک پر از آب استفاده کنند و مطابق تصویر به آرامی مچ دست خود را بالا بیاورند و به مدت پنج شماره آن را در این وضعیت نگه دارند، این حرکت باید ۱۰ بار تکرار شود.

این دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی افزود: افراد برای رفع خشکی صبحگاهی مچ دست باید در حالی که آرنج دست به طور کامل صاف است، مچ دست خود را بالا و پایین بیاورند، این تمرین باید ۳۰ بار تکرار شود.

المعی نژاد یادآوری کرد: در تمرین آخر افراد باید دست خود را مشت کنند سپس به آرامی مچ دست را به سمت انگشت شست و انگشت کوچک حرکت دهند و این تمرین را ۳۰ بار تکرار کنند.