آنچه والدین باید در مورد شپش بدانند

هدی عین اللهی متخصص پوست و مو متخصص پوست و مو در گفتگو با  باشگاه خبرنگاران جوان، درباره بیماری شپش در کودکان اظهار کرد: ‏بررسی‌ها نشان می‌دهد شیوع این انگل در میان دانش‌آموزان دوره ابتدایی به ویژه در میان دختران بالاتر ‏از سایر مقطع‌هاست.

هدی عین اللهی افزود: همین موضوع نشان می‌دهد که دانش‌آموزان خردسال، به دلیل بی‌توجهی به موارد ‏بهداشت عمومی در مدارس، بیشتر از سایرین در معرض این بیماری هستند و دختران به دلیل ارتباط نزدیک‌تری که با هم ‏دارند، بیشترین آمار مبتلایان را دارا هستند. ‏

وی در ادامه افزود: در گذشته شیوع شپش نشان از رعایت نکردن مسائل بهداشتی بود، اما حالا درگیر شدن با بیماری به معنی استحمام نکردن و بی‌توجهی به مسائل بهداشتی نیست و لزوما اقشار ضعیف، درگیر آن نمی‌شوند.

عین اللهی ادامه داد: کارشناسان بهداشتی معتقدند، ابتلا به انگل شپش، تا حدودی جنبه فرهنگی دارد یعنی در بیشتر موارد، والدین نمی‌پذیرند که فرزندانشان به این انگل مبتلا شده اند و در برابر آن دچار ترس و واکنش‌های غیرمنطقی می‌شوند.

این متخصص پوست و مو اضافه کرد: شپش نوعی انگل است که روی پوست بدن انسان زندگی می‌کند. شپش‌هایی که روی پوست سر زندگی می‌کنند، ابعاد بسیار کوچک در حد ۲ تا ۳میلی‌متر دارند و ترشحاتی که آزاد می‌کنند، بشدت باعث ایجاد خارش در سر می‌شود و با اینکه شپش از خون تغذیه می‌کند، گرمای پوست سر انسان محیط مطلوبی برای ادامه حیات آن خواهد بود.

عین اللهی گفت: شپش سر در پاییز و زمستان شیوع بیشتری دارد و اغلب در بین کودکان و دانش‌آموزان دیده می‌شود. این حشره روی سر به ندرت دیده می‌شود و تنها رشک‌ها یا همان تخم‌های این حشره روی سر دیده می‌شود که از نظر ظاهری شبیه شوره سر است و گاهی با آن اشتباه گرفته می‌شود.

وی ادامه داد: در بسیاری از مواقع علامتی برای تشخیص وجود شپش دیده نمی‌شود، اما خارش سر یکی از شایع‌ترین نشانه‌های وجود شپش است؛ این خارش در پشت گوش‌ها و لابه‌لای مو‌ها احساس می‌شود و ممکن است در شب بیشتر شود و گاهی هم بزرگ‌شدن غدد لنفاوی در گردن و پشت گوش دیده می‌شود.

این متخصص پوست و مو درباره تشخیص این آلودگی بیان کرد: برای  تشخیص و درمان مناسب حتما از متخصص پوست و مو کمک بگیرید و از درمان خودسرانه بپرهیزید.زمانی که یک‌نفر در خانواده آلوده می‌شود، بهتر است سایر اعضای خانواده هم از نظر دچارشدن به آن، بررسی شوند. لباس افراد آلوده به شپش باید با آب داغ شسته و اتوکشی شوند.

وی تاکید کرد:شپش از یک فرد به فرد دیگر منتقل می‌شود.دختر‌ها بیشتر از پسر‌ها به شپش سر مبتلا می‌شوند که علت آن تماس سر بیشتر در این جنس است. برای درمان شپش معمولا لوسیون و شامپو‌های مخصوص استفاده می‌شود، اما این شامپو‌ها رشک را از مو جدا نمی‌کنند، تنها آن‌ها را می‌کشند؛ بنابراین در کنار آن باید از یک شانه با دندانه‌های ریز هم استفاده باید کرد.

عین اللهی تصریح کرد:چند روش خانگی که بعد از تشخیص صحیح توسط متخصص پوست و مو برای درمان شپش که در کنار درمان دارویی می توان استفاده کرد. سرکه یک درمان بسیار آسان و موثر برای ازبین‌بردن شپش سر است، سرکه دارای مقدار بالای اسید استیک است که می‌تواند منجر به کشتن شپش سر شود. علاوه بر این، سرکه سبب حل‌شدن شپش‌های مرده هم می‌شود.یکی دیگر از روش‌های محبوب خانگی برای درمان قطعی شپش سر، استفاده از سس مایونز است. سس مایونز می‌تواند شپش‌ها را خفه کند و درنهایت موجب مرگ آن‌ها شود.  روغن نارگیل برای پخت‌وپز بسیار پرکاربرد است، همچنین وسیله‌ای عالی برای درمان شپش است. روغن نارگیل شپش موی سر را خفه می‌کند و درنهایت آن را می‌کشد. از پیاز می‌توان به‌عنوان یک روش طبیعی برای درمان شپش سر استفاده کرد. پیاز حاوی گوگرد است که سبب کشته‌شدن شپش سر می‌شود.

روغن درخت چای یک حشره‌کش طبیعی است که می‌تواند به‌طور مؤثر برای درمان شپش سر مورد استفاده قرار گیرد و خارش را نیز از بین ببرد. از آب لیمو به دلیل ماهیت اسیدی‌بودن برای درمان شپش سر می‌توان استفاده کرد. اگر در مدرسه سایر کودکان دچار شپش سر شده‌اند، می‌توانید از آب لیمو برای جلوگیری از شپش موی سر استفاده کنید، زیرا بسیار موثر است. وازلین می‌تواند اثر خفه‌کنندگی روی شپش سر داشته باشد. از آن می‌توان برای درمان قطعی شپش سر استفاده کرد. وازلین با بستن راه‌های تنفسی شپش‌ها سبب می‌شود که برای مدت طولانی زنده نمانند.

وی تاکید کرد: دانش‌آموزان دختر از مقنعه‌های یکدیگر استفاده نکنند و لباس‌هایشان را روی هم قرار ندهند.از وسایل شخصی همدیگر مثل شانه، حوله  استفاده نکنند.افرادی  که آلوده شده‌اند؛ ملحفه، روبالشی و لباس‌های خود را یا بجوشانند یا با درجه حرارت بالا اتو کنند، همچنین می‌توانند به مدت ١٥ روز آن‌ها را در یک کیسه نگه دارند.شپش بیماری نیست  و از حیوان به انسان منتقل نمی‌شود و همه ممکن است گرفتار شپش شوند.

درصورتی که فردی شپش گرفت، به معنی این نیست که از خانه خارج نشود یا مثلا به مدرسه نرود بلکه باید درمان را زودتر شروع کند که احتمال سرایت به دیگران کمتر شود . تراشیدن سر و جوشاندن لباس‌ها، تنها راه درمان و از‌بین‌بردن شپش نیست.ابتلا به شپش، به معنی پایین‌بودن سطح فرهنگ، اقتصاد یا بهداشت خانواده‌ها نیست.  نیازی به ضدعفونی‌کردن کل خانه نیست.شامپوکردن معمولی باعث از‌بین‌رفتن یا پیشگیری از آن نمی‌شود.