بیماری خاموشی که افراد بالای 30 سال را هدف قرار داده است
انسولین یکی از هورمون‌های بدن است که از طریق سلول‌های بتا در لوز‌المعده ترشح می‌شود. درواقع وظیفه انتقال قندخون به درون سلول و تبدیل آن به انرژی را بر عهده دارد.
علی‌اکبر مقدادی متخصص دیابت گفت: در برخی از افراد دیابتی تمام یا بخشی از سلول‌های بتا از بین رفته‌اند که نتیجه آن کاهش یا قطع ترشح انسولین است، در حالی که در بدن برخی دیگر از افراد دیابتی، انسولین به مقدار کافی ترشح می‌شود، ولی انسولین تولیدشده به خوبی عمل نمی‌کند لذا در افراد دیابتی غلضت کلوگز (قندخون) در داخل خون افزایش پیدا می‌کند و اصطلاحاً قندخون بالا می‌رود.
این متخصص دیابت افزود: قندخون ناشتای کمتر از ۱۰۰، نشانه عدم ابتلا به دیابت و قندخون ناشتای بیشتر از ۱۲۶، نشانه دیابت است، همچنین قندخون ناشتای ۱۰۰ تا ۱۲۶ را اصطلاحاً پیش‌دیابت می‌گویند. چنانچه قندخون دو ساعت پس از صرف صبحانه اندازه‌گیری شود و عدد کمتر از ۱۴۰ در افراد غیردیابتی و عدد بزرگتر از ۲۰۰ در افراد مبتلا به دیابت و عدد بین ۱۴۰ تا ۲۰۰ در افراد مبتلا به پیش‌دیابت نشان داده می‌شوند.
مقدادی بیان کرد: دیابت همان بیماری معروف مرض قند یا بالا بودن قندخون است که به سه دسته دیابت نوع ۱، نوع ۲ و دیابت دوران بارداری تقسیم‌بندی می‌شود. در دیابت نوع ۱ سلول‌های انسولین‌ساز لوز‌المعده تخریب می‌شود و تولید انسولین در بدن بسیار کاهش می‌یابد. دیابت نوع ۱ معمولاً در دوران کودکی و نوجوانی آغاز می‌شود و این افراد نیازمند حتمی به تزریق انسولین هستند. در دیابت نوع ۲ عموماً در سنین بالای ۳۰ سال خود را نشان می‌دهند و شایع‌ترین نوع دیابت نیز در بین جوانان است. در این حالت بدن قادر به ساخت مقداری انسولین است، اما مقدار آن بسیار کم است یا انسولین ترشح شده از لوز‌المعده نمی‌تواند وظایف خود را به خوبی در بدن انجام دهد. دیابت حاملگی اغلب موقتی است و در همان دوران ظاهر می‌شود، درواقع حفظ قندخون در حد طبیعی و کنترل دیابت برای تولد نوزاد سالم بسیار حیاتی است و این نوع دیابت اغلب پس از تولد نوزاد برطرف می‌شود.
او در ادامه یادآور شد: اگر افراد در مرحله پیش‌دیابت هستند، اصلاح الگوی تغذیه و افزایش فعالیت بدنی بروز دیابت را در افراد به تعویق می‌اندازد؛ افرادی که بیشتر از سایرین در معرض خطر ابتلا به دیابت قرار دارند، باید به صورت دوره‌ای به پزشک مراجعه کنند و تحت آزمایش‌های لازم قرار گیرند. عواملی که خطر مبتلا شدن به دیابت را افزایش می‌دهند عبارتند از قرار داشتن در مرحله دیابت پنهان، سابقه خانوادگی، اضافه وزن و چاقی خصوصاً در ناحیه شکم، سن بالای ۴۵ سال، فشارخون بالا، چربی خون بالا و کم‌تحرکی.
این متخصص دیابت در ادامه تصریح کرد: امروزه به دلیل زندگی ماشینی، کاهش فعالیت‌های بدنی و رژیم غذایی پرکالری و پرچرب، سن بروز دیابت نوع ۲ به طور چشم‌گیری افزایش پیدا کرده است و بسیاری از افراد به دلیل موارد ذکر شده در جوانی به دیابت نوع ۲ مبتلا می‌شوند؛ عوارض بلندمدتی که این بیماری می‌تواند دربرداشته باشد، تاری دید و نابینایی است به طوری که عدم کنترل قندخون می‌تواند تأثیرات مخربی بر روی عروق شبکه چشم وارد کند و موجب بروز تاری دید و نابینایی در افراد شود. افراد دیابتی برای پیشگیری از این عارضه باید به صورت دوره‌ای برای پیشگیری به متخصص چشم مراجعه کنند.
مقدادی در ادامه اظهار داشت: استرس و غذا خوردن دو عامل اصلی بالا رونده قندخون حساب می‌شوند، فعالیت بدنی و دارو دو عامل اصلی پایین آورنده قندخون هستند، البته از نقش هورمون‌ها نیز در نوسانات قندخون نباید غافل شد. عوامل بالارونده و پایین آورنده قندخون همانند دو کفه ترازو عمل می‌کنند، به این معنی که اگر این دو کفه همزمان عمل کنند، افراد کنترل مناسبی خواهند داشت، اما اگر وزن هر کدام از این دو کفه از تعادل خارج شود، قندخون افراد نیز از تعادل خارج خواهد شد.
او در پایان گفت: کنترل قندخون، رژیم غذایی مناسب و فعالیت جسمانی می‌توانند در پیشگیری از بیماری دیابت بسیار حائز اهمیت باشند و افراد را حتی در سنین بالا نیز کمک کنند.
