همه چیز درباره بی بی چک

د‌کتر الهام اکبری: میزان حساسیت بی‌بی چک بر اساس حداقل میزان غلظت (hCG برحسب میلی واحد در یک میلی‌لیتر از ادرار) که تست قادر به تشخیص دادن آن است تعیین می‌شود.

1398/08/30

زمان تقریبی مطالعه 3 دقیقه

همه چیز درباره بی بی چک بی‌بی چک یک تست حاملگی خانگی است که جهت تشخیص وجود هورمون بارداری B-HCG در ادرار استفاده می‌شود.

این محصولات میزان هورمون بارداری در ادرار شما را شناسایی کرده و آن را با ایجاد خط قرمز به شما نشان می‌دهند.

حساسیت بی‌بی چک

میزان حساسیت بی‌بی چک بر اساس حداقل میزان غلظت (hCG برحسب میلی واحد در یک میلی‌لیتر از ادرار) که تست قادر به تشخیص دادن آن است تعیین می‌شود.

هورمون اچ سی ‌جی که توسط سلول‌های جفت تولید می‌شود، ابتدا هنگامی‌که تخمک بارورشده در رحم جای می‌گیرد (تقریباً شش روز پس از باردارشدن)، در جریان خون وارد می‌شود.

زودترین زمانی که ممکن است هورمون بارداری داخل خون و ادرار شود، 8 تا 9 روز بعد از تخمک‌گذاری است؛ اما توجه کنید که این زمان «زودترین» زمان است.

معمولا 10-7 روز پس از لقاح سطح این هورمون در خون به حدی می‌رسد که قابل‌تشخیص است، اما در صورت منفی شدن حاملگی رد نمی‌شود و در صورت شک به حاملگی چند روز بعد باید مجدد چک شود.

میزان دقت

اکثر این تست‌‌ها ادعا میکنند که بیش از 99 درصد دقت دارند؛ یعنی به‌طور ضمنی بیان می‌کنند همین‌که زمان دوره ماهانه بعدی فرارسید، اما خونریزی دیده نشد، می‌توان از این تست‌‌ها استفاده کرد اما ‌این ادعا چندان هم صحیح نیست.

واقعیت این است که میزان هورمون در ادرار در روزهای پس از لقاح، در افراد مختلف، متفاوت است.

ممکن است از انواع تست‌‌های موجود در بازار، یک یا تعداد کمیاز آن‌ها به‌اندازه کافی دقیق باشد که بتواند در اولین روز از دوره ماهانه بعدی، سطح هورمون اچ.سی.جی را تشخیص داده و نتیجه مثبت بدهد.

بیشتر این تست‌‌ها در روز اول از موعد دوره ماهانه بعدی، تنها قادرند 16 درصد از بارداریها را تشخیص دهند.

نکته‌های مهم

برای به دست آوردن بهترین نتیجه باید از اولین ادرار در صبح استفاده شود، زیرا ادرار در آن زمان بیشترین غلظت را دارد.

ابتدا تاریخ انقضای محصول را نگاه کنید. اگر محصول را در محل مرطوب یا گرم مانند حمام نگهداری کرده باشید، ممکن است فاسد شده و دیگر امکان استفاده از آن وجود نداشته باشد.

در اکثر این تست‌‌ها باید نمونه ادرار خود را در یک ظرف بریزید و سپس نوار کاغذی مخصوص را در آن فروکنید.

ممکن است در برخی دیگر با استفاده از قطره‌چکانی که در کنار محصول داده‌شده، چند قطره از آن را در سوراخی که روی دستگاه تعبیه‌شده است، بریزید.

همچنین نحوه نمایش نتیجه نیز در این تست‌‌ها متفاوت است.

برخی از آن‌ها نوارهای باریک صورتی یا آبی‌رنگ را روی کاغذ تست نمایش می‌دهند، اما برخی دیگر ممکن است علامت مثبت یا منفی را روی یک پنجره نمایش دهند.

در اکثر این تست‌‌ها، یک نشانگر کنترل وجود دارد که نشان میدهد آیا نتیجه تست معتبر است یا نه.

اگر این نشانگر تغییر رنگ ندهد، بیانگر آن است که نتیجه تست معتبر نیست. بعد از ده دقیقه، تفسیر بی‌بی چک اعتبار ندارد.

تفسیر بی‌بی چک

بی‌بی چک مثبت یعنی، علاوه بر خط C، خط T نیز مشخص شود. نیاز نیست همرنگ باشند.

حتی اگر خط دوم کمرنگ باشد بی‌بی چک مثبت در نظر گرفته می‌شود. کمرنگ بودن خط دوم به خاطر کم بودن میزان هورمون است.

بی‌بی چک منفی یعنی فقط یک خط و آن‌هم خط C نمایان شود.

اگر اصلاً هیچ خطی آشکار نگردد. یا فقط یک خط T نمایان شود، بی‌بی چک بی‌اعتبار است و باید از بی‌بی چک دیگری استفاده کنید.

منفی‌های کاذب

گاهی ممکن است نتیجه تست منفی باشد اما بارداری وجود داشته باشد (یعنی نتیجه منفی کاذب به دست بیاید)؛ در این موارد، درصورتی‌که هنوز دوره ماهانه‌‌ آغاز نشده، باید چند روز یا یک هفته دیگر صبر کرده و مجدداً از تست استفاده گردد.

عوامل مؤثر منفی کاذب شدن تست می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد:

1- تأخیر در زمان لانه گزینی

2- تفاوت در حساسیت تست‌های بارداری مختلف

3- پایین بودن غلظت هورمون در خون و ادرار به علت انجام زودهنگام

4- خطا در انجام روش تست

5- مصرف داروی کاربامازپین

6- نگهداری ادرار در ظروف غیراستاندارد

7- ادرار به مدت طولانی در ظرف نگهداری شده است.

در این موارد هم بهتر است آزمایش مجدد انجام و پس از اطمینان از نتیجه به بررسی علت پرداخت.

مثبت‌های کاذب

گاهی ممکن است نتیجه تست مثبت باشد اما بارداری وجود نداشته باشد (یعنی نتیجه مثبت کاذب به دست بیاید)؛

عوامل مؤثر مثبت کاذب شدن تست می‌تواند ناشی از موارد زیر باشد: