چرا کیفیت آب در برخی منازل خوب نیست؟

مهتاب باغبان در گفت‌وگو با ایسنا، درباره عدم کیفیت آب در برخی منازل مسکونی اظهار کرد: کیفیت آب تهران مطلوب است اما بعضا در برخی منازل با آب بی‌کیفیت مواجه و پس از ارزیابی‌های لازم متوجه می‌شویم که علی‌رغم این‌که آب آن منطقه بسیار سالم و باکیفیت است، اما آب آن منازل مطلوب نیست، زیرا تاسیسات داخل برخی از منازل نیاز به بازنگری دارد و لازم است که اصلاحات لازم در تاسیسات آنها به وجود آید تا باعث کاهش سطح کیفیت آب نشود.

وی ضمن انتقاد از نگهداری آب در بطری‌های پلاستیکی گفت: زمانی که آب در این بطری‌ها یخ می‌زند، این بطری‌ها به دلیل داشتن مواد آلی، کیفیت آب را کاهش می‌دهد؛ لذا از انجام این کار باید اجتناب کرد.

مدیر کنترل کیفیت و بهداشت آب و فاضلاب و آزمایشگاه‌های استان تهران ادامه داد: بعضا دیده می‌شود که افرادی نسبت به کیفیت چای انتقاد دارند و می‌گویند روی چای یک لایه چربی به وجود می‌آید. دلیل این اتفاق استفاده از ظروف پیرکس است؛ چراکه این ظروف نمی‌تواند سختی موقت آب را جمع کند و یک محلول کدر به وجود می‌آورد؛ بنابراین بهتر است که از سماورهای فلزی و کتری و استیل استفاده شود.

باغبان یکی دیگر از دلایل کاهش کیفیت آب در منازل مسکونی را استفاده از مخازن شخصی به صورت غیراستاندارد اعلام و اظهار کرد: جنس استفاده از این مخازن باید به صورت استاندارد و سفیدرنگ باشد و این مخازن در جای مناسب قرار گیرد. علاوه بر این، هرچند وقت یکبار باید این مخازن مورد بازنگری قرار گیرد و در معرض دید باشند.

وی ادامه داد: محل نصب این مخازن بسیار مهم است، چراکه باید مخزن بین کنتور و پمپ قرار گیرد و از اتصال پمپ به کنتور آب اجتناب شود.

مدیر کنترل کیفیت و بهداشت آب و فاضلاب و آزمایشگاه‌های استان تهران تصریح کرد: علاوه بر این موضوع تجهیزات ساختمانی باید استاندارد باشند که در این مساله جنس لوله‌ها بسیار مهم است. اگر آب مصرفی‌ آنها بوی پلاستیک می‌دهد، علت آن عدم استفاده از لوله آب مناسب است.

به گفته باغبان، مصرف کنندگان باید دقت داشته باشند که اگر برای مدت زمانی از آب شرب منزل استفاده نمی‌کنند، زمانی که می‌خواهند شیر آب را باز کنند، باید اجازه دهند که آب تازه وارد لوله‌ها شود. راه تشخیص ورود آب جدید به لوله ها هم تغییر دمای آب است.

وی با تاکید بر اینکه باید استفاده از آب و حفظ این منبع با ارزش به یک فرهنگ تبدیل شود، گفت: باید آموزش‌های لازم به مصرف کنندگان داده شود تا خود افراد در حفظ کیفیت منابع آبی کوشا باشند.

آیا مشکل از تاسیسات داخلی ساختمان است؟

بنا بر اطلاعات شرکت آبفا، برای تشخیص این‌که آیا نامناسب‌ بودن کیفیت آب (مانند رنگ، طعم، بو و …) مربوط به تاسیسات داخلی مشترکان است یا مربوط به آب آشامیدنی توزیعی توسط شرکت آب و فاضلاب، شهروندان باید نخستین شیر بعد از کنتور که اغلب داخل پارکینگ یا فضای سبز جلوی در ساختمان است، را باز و پس از چند ثانیه، یک لیوان شفاف بلوری تمیز را پر از آب کنند و ویژگی‌های ظاهری آب مانند رنگ، بو، ذرات و ناخالصی‌های موجود را بررسی کنند.

در صورت وجود اِشکال در آب خروجی از شیر بعد از کنتور، بلافاصله با سامانه اطلاع‌رسانی ۱۲۲ تماس بگیرند؛ ولی چنانچه آب خروجی از نخستین شیر بعد از کنتور فاقد هرگونه مشکل بود، به این معناست که تاسیسات داخلی مشترک باعث بروز مشکل شده است و این امر ناشی از استاندارد نبودن لوله‌ها یا فرسودگی تاسیسات است که درنتیجه کیفیت آب را دستخوش تغییرات می کند و برای رفع مشکل باید تاسیسات داخلی توسط مشترک ترمیم شود.

در صورتی که طی مدت زمان طولانی از آب شیر برداشت نشده باشد، ضروری است قبل از برداشت آب برای مصرف، حتما آب مانده در لوله‌ها و تاسیسات تخلیه تا آب تازه وارد لوله‌ها شود و مورد مصرف قرار گیرد. بعضی مشکلات مزه و بوی آب به مراحل تصفیه یا تکنیک‌های آن مربوط نیست، بلکه به علت ساکن‌ ماندن آب در انتهای لوله‌ها، لوله‌کشی‌های بلند و شبکه‌های کم‌مصرف است.

مخازن و پمپ‌های شخصی مورد استفاده توسط مشترکان به علت استاندارد نبودن، نصب‌ نشدن به صورت اصولی و شست‌وشو نشدن درست با تواتر زمانی مناسب، می‌تواند سبب ایجاد بو، طعم و رنگ در آب شوند.

 چنانچه تاسیسات داخلی مشترکان به مخزن ذخیره آب مجهز باشد، مخازن باید دارای استانداردهای لازم به لحاظ جنس (پلی‌اتیلن)، رنگ (سفید تا در صورت وجود هرگونه آلودگی و کثیفی قابل رویت و تشخیص باشد)، اندازه (بر اساس جمعیت) و نوع طراحی (دوجداره تا باعث تغییرات دمایی آب نشود و دارای در و محل تخلیه بزرگ باشد تا به‌راحتی شست‌وشو شود) باشند و در تواتر زمانی مشخص بازرسی و شست‌وشو شوند.

مخزن باید در محل مسقف و به دور از نور مستقیم خورشید نگه‌داری شود. چنانچه در تاسیسات داخلی پمپ نصب شده است، ضروری است محل نصب پمپ بعد از مخزن ذخیره قرار داده شود و مخزن مستقیما از کنتور آب‌گیری کند.

اگر جنس لوله‌های تاسیسات مشترکان استاندارد نباشد (در اثر گرما و سرما قوس پیدا کرده باشد) یا لوله‌ها مستعمل و فرسوده باشند، می‌توانند سبب ایجاد رنگ، بو و طعم در آب شوند و بر مقبولیت، گوارایی و کیفیت آب اثر منفی داشته باشند.

بررسی کیفیت آب در چاه خصوصی

در برخی از مناطق شهر تهران، مالکان از چاه خصوصی برای تامین آب آشامیدنی استفاده می‌کنند و دارای دو شبکه آب‌رسانی هستند که یکی متعلق به شرکت آبفای استان تهران و دیگری شبکه خصوصی ویژه مشترک است که در هنگام کاهش فشار آب، از آن استفاده می‌شود. در این صورت به علت آلوده‌ بودن آب چاه‌های خصوصی، استفاده از آن‌ها سبب ایجاد آلودگی شدید در آب آشامیدنی توزیعی توسط شرکت آب و فاضلاب می‌شود؛ بنابراین ضروری است که مشترکان به منظور محافظت از سلامت، بهداشت و کیفیت آب دریافتی از شرکت آب و فاضلاب دو سامانه را به هم متصل نکنند و از متصل‌نبودن دو سامانه  اطمینان کامل داشته باشند.

گاهی آب برداشتی از شیر دارای رنگ سفید است که این رنگ به دلیل هوادهی آب است و باعث افزایش اکسیژن محلول در آب می‌شود که عاملی برای گوارایی و مقبولیت آب است. چنانچه رنگ سفید آب توام با بوی شدید وایتکس بود، ضروری است بلافاصله با واحد اطلاع‌رسانی ۱۲۲ تماس گرفته شود تا اقدام‌های لازم برای رفع مشکل توسط شرکت آب و فاضلاب انجام شود.

برای حذف بوی کلر چه باید کرد؟

 به منظور حذف بوی کلر از آب آشامیدنی، آب برداشتی از شیر باید به مدت پنج دقیقه داخل ظرف تمیزی در دمای اتاق نگه داشته شود و سپس برای آشامیدن مورد استفاده قرار گیرد. به منظور تهیه آب جوش (برای چای و …) به دلیل ملاحظات بهداشتی، مشترکان باید از شیر آب سرد، آب مورد نیاز را برداشت کنند و برداشت آب از شیر آب گرم به علت آن‌که مسیر آب‌گرم‌کن را طی کرده است، مناسب نیست. همچنین برای تهیه آب جوش، جوشاندن آب به مدت یک تا سه دقیقه کافی است.

 تشکیل رسوب در کتری و سماور ناشی از سختی موقت آب است. سختی موقت آب در اثر حرارت، رسوب می‌کند. چنانچه از ظروف پیرکس ضدرسوب برای تهیه آب جوش استفاده شود، به دلیل ممانعت از تشکیل رسوب، لایه چربی روی سطح آب جوش یا چای تشکیل می‌شود.

دستگاه‌های تصفیه آب در حقیقت آب‌شیرین‌کن هستند و برای مناطقی کاربرد دارند که دارای آب‌های سنگین و شور هستند. در کلان‌شهر تهران به دلیل استفاده از منابع سطحی آب، آب آشامیدنی توزیعی دارای TDS (کل جامدات محلول) در حد مطلوب بر اساس استاندارد ملی ایران (شماره ۱۰۵۳) است؛ بنابراین در شهر تهران نیاز به استفاده از دستگاه تصفیه خانگی آب نیست.

به منظور پیشگیری از بیماری واگیردار که از طریق تماس دست با شیر آب منتقل می‌شود، استفاده از شیرهای چشمی در اماکن پر ازدحام مانند مدارس، دانشگاه‌ها، باشگاه‌های ورزشی، مساجد، تفریح‌گاه‌ها، مراکز بهداشتی، مراکز خرید و … توصیه می‌شود.