تلاش واشنگتن برای بحران‌سازی در عراق/ طراحی توطئه ایجاد خلأ سیاسی

پس از انصراف «محمد توفیق علاوی» از تشکیل کابینه عراق به دنبال برخی فشارهای خارجی و همچنین کارشکنی های سیاسی داخلی، تحولات عراق وارد فاز تازه ای شده است؛ به ویژه آنکه «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر دولت پیشبرد امور عراق نیز مواضع تازه‌ای اتخاذ کرده است.

درهمین راستا، «عادل عبدالمهدی» نخست وزیر پیشبرد امور عراق با قبول مسئولیت دولت پیشبرد امور مخالفت کرد. وی پیشنهاد داد که یکی از وزیران مسئول اداره دولت شود و کارها را به پیش ببرد. عادل عبدالمهدی از پارلمان هم خواست که اقدامات لازم را برای برگزاری انتخابات زودهنگام در دوم دسامبر اتخاذ کند. این درحالی است که «برهم صالح» رئیس جمهور عراق نیز تلاش های خود برای معرفی گزینه جدید جهت تشکیل کابینه در عراق را آغاز کرده است.

صالح در همین راستا اخیراً با شماری از گروه‌های سیاسی در عراق رایزنی کرده است. این درحالی است که پیشتر «برهم صالح» رئیس جمهوری عراق در سخنانی تأکید کرده بود طی ۲ هفته آینده گزینه جدیدی را برای تشکیل کابینه این کشور معرفی می‌کند. صالح اعلام کرد که این اقدام بر اساس بند ۷۵ قانون اساسی عراق انجام می‌شود. درهمین حال، پارلمان عراق نیز خواستار تسریع روند سیاسی برای معرفی گزینه جدید تشکیل کابینه شده و مواضعی را در این خصوص اتخاذ کرده است.

«بشیر الحداد» نماینده پارلمان عراق در سخنانی، گروه های سیاسی این کشور را به گفتگوی ملی فراگیر دعوت کرد. وی با صدور بیانیه ای تأکید کرد: در سایه تحولات سیاسی اخیر و تشدید مشکلات امنیتی، بهداشتی، اقتصادی و خدماتی و افزایش اختلافات سیاسی و جنجال کنونی در صحنه عراق به خصوص پس از انصراف محمد توفیق علاوی از تشکیل دولت، باید همه طرف‌ها و شرکا تلاش کرده و منافع عالی ملی را ترجیح دهند.

این نماینده پارلمان عراق در ادامه بیانیه خود آورده است: «همچنین گروه های سیاسی باید به طور جدی برای حفظ کشور و ثبات فرایند سیاسی آن به منظور برون رفت از این بحران و آماده کردن شرایط برای مرحله آتی و برگزاری انتخابات زودهنگام با یکدیگر همکاری کنند». الحداد بر لزوم همکاری مشترک میان قوای مقننه و مجریه و ادامه کار پارلمان برای تسریع در تصویب قوانین لازم به منظورخدمات رسانی بهتر به شهروندان و مقابله با مشکلات و بحران‌ها تاکید کرد.

در این میان اما به نظر می رسد که آمریکایی ها تلاش های خود برای سوء استفاده از وضعیت کنونی عراق را کلید زده اند تا بدین ترتیب، از رهگذر شرایط موجود برای تحقق اهداف و خواسته های خود گام بردارند. کارشناسان و ناظران سیاسی بر این باورند که در بُعد خارجی، آمریکایی ها تنها کسانی هستند که از طولانی تر شدن فرایند سیاسی تشکیل کابینه عراق سود می برند.

از همین روی، دولتمردان ایالات متحده آمریکا از هیچ تلاشی برای طولانی تر شدن فرایند مذکور دریغ نکرده و نمی کنند. آنها به خوبی می دانند که طولانی تر شدن هرچه بیشتر این فرایند کمک شایانی به باقی ماندن نیروهای تروریست آمریکایی در خاک عراق برای مدت زمان طولانی، می کند. سلسله رایزنی های مقامات واشنگتن با برخی طرف های عراقی ازجمله سران اقلیم کردستان طی هفته های اخیر به منظور تحریک آنها جهت اقدام علیه روند سیاسی کنونی در عراق، خود به تنهایی مؤید این مدعاست.

علاوه بر آنچه که گفته شد، در بُعد داخلی نیز برخی طرف های سیاسی درست در همان مسیری که آمریکایی ها گام نهاده اند، قدم برمی دارند. به عنوان نمونه، «مسعود بارزانی» رئیس حزب دموکرات کردستان عراق به صورت رسمی و علنی از شکست «محمد توفیق علاوی» در تشکیل کابینه عراق ابراز خشنودی کرد. وی بدون توجه به پیامدهای عدم تشکیل کابینه ازجمله احتمال ایجاد خلأ سیاسی در عراق، نسبت به شکست علاوی ابراز خرسندی کرده است.

درهمین ارتباط، بارزانی در بیانیه‌ای از اینکه احزاب کُرد در یک اقدام دسته‌جمعی به کابینه «محمد توفیق علاوی» رأی ندادند، تشکر کرد. وی گفت: احزاب کُرد علیرغم اختلافاتشان موضع خود را یکسان کرده و به دولت جدید عراق رأی اعتماد ندادند و از این رو یک دستاورد تاریخی برای مردم کردستان عراق رقم زدند!

از سوی دیگر، او همچنین در سخنان خود مدعی شد که رأی به کابینه علاوی موجب آبروریزی و افزایش بحران‌ها برای عراق می‌شد. بارزانی همچنین در بیانیه خود مدعی شد که مواضع گروه‌های سیاسی عراقی موجب تقویت اصول دموکراسی شد. رهبر حزب دموکرات کردستان عراق، افزود: اکنون عراق در مقابل مرحله جدیدی قرار گرفته و می‌تواند فرصتی برای پاسخ به خواسته معترضان و ایجاد زمینه مناسب برای توافق ملی فراگیر و تضمینی برای نزدیکی میان گروه‌های سیاسی، داشته باشد!

این مواضع درحالی است که پیشتر اعلام شده بود که «محمد توفیق علاوی» در برابر سهم‌خواهی های برخی گروه های سیاسی و فراکسیون های پارلمانی همچون حزب دموکرات کردستان ایستاده و حاضر نشده گزینه های مد نظر آنها را در کابینه خود جای دهد؛ مسأله ای که خشم و ناراحتی آنها را به دنبال داشته است.

در هر صورت، آنچه که واضح به نظر می رسد، آن است که آمریکایی ها به دنبال ایجاد خلأ سیاسی و به تبع آن خلأ قانونی در عراق هستند تا بدین ترتیب، ضمن حاکم ساختن هرج و مرج بر این کشور، زمینه برای ابقای نیروهای تروریست خود در آن را فراهم آورند. کما اینکه ایجاد خلل در روند سیاسی و فرایند معرفی نخست وزیر و تشکیل کابینه ممکن است به ایجاد شکاف های امنیتی عراق منجر شود.

بدیهی است که در چنین شرایطی سهم خواهی برخی از گروه های سیاسی در روند معرفی نخست وزیر مکلف و تشکیل کابینه می تواند به آمریکایی ها در تحقق اهداف شوم خود در عراق کمک کند. این درحالی است که مرجعیت عالیقدر شیعیان عراق نیز بارها و در مناسبت‌های مختلف بر لزوم تسریع در روند تشکیل کابینه جدید به دور از سهم خواهی‌ها و فشارهای خارجی تأکید کرده است.