روانشناسی چگونه به کمک حل بحران کووید-۱۹ می‌آید؟
محققان در پژوهشی راهکارهایی برای ارائه مداخلات روانشناختی در دوران شیوع کووید-۱۹ ارائه داده‌اند.
به گزارش ایسنا، مطالعات نشان داده‌اند به خاطر شیوع کووید-۱۹، برخی خانواده‌ها ممکن است منبع درآمد خود را از دست بدهند و دانشجویان به خاطر پرداخت هزینه شهریه‌شان دچار اضطراب شوند. بنابراین علاوه بر تاثیری که این همه‌گیری در اقتصاد کشور دارد، مشکلاتی در ارتباط با سلامت جسمانی و روانی در سطح ملی ایجاد می‌کند. پژوهشگران در مطالعه‌ای مروری چگونگی ارائه مداخلات روانشناختی در کووید-۱۹ را بررسی کرده‌اند.
در این پژوهش آمده است: «این مقاله به روش مقالات مروری روایتی از تاریخ یک ژانویه تا یک آوریل ۲۰۲۰ با جستجوی کلید واژگانی همچون: بیماری کرونا ویروس جدید ۲۰۱۹، کادر پزشکی و پرستاری، مداخله در بحران، شیوع کرونا ویروس جدید، کووید-۱۹، شیوع بیماری واگیر، خدمات در بحران، مکانیسم‌های دفاعی، شخصیت و بحران در سایت‌های معتبر پابمد، ساینس دایرکت، اسکوپوس، گوگل اسکالر، پروکوئست و همچنین معروف‌ترین پایگاه‌های داده‌های داخلی یعنی پایگاه جهاد دانشگاهی، ایرانمدکس، مگیران و به دو زبان انگلیسی فارسی انجام شد.»
به گفته نویسندگان این مقاله، طی این تحقیق، برخی از مقالات که به طور آنلاین توسط کمیسیون بهداشت ملی چین، مرکز ملی پیشگیری و کنترل بیماری‌ها و سازمان جهانی بهداشت منتشر شده است، نیز مورد جست‌وجو قرار گرفت. از مجموع ۲۰۰ مقاله‌ای که در زمینه مداخلات روانشناختی در بحران، به طور کلی و مداخلات روانشناختی در کرونا به طور اختصاصی صورت گرفت، تعداد ۳۵ مقاله واجد این شرایط برای تحقیق استفاده شد.
در این مقاله آمده است: «یافته‌های این پژوهش نشان داد ارائه خدمات روانشناختی مناسب پیوسته حتی برای کسانی که مشکلات روانشناختی خفیف یا زیرآستانه‌ای دارند، در طول پاندمی‌ها جهت به حداقل رساندن احتمال تشدید مشکلات لازم است.»
نویسندگان این مقاله در بخش دیگری از این پژوهش، سطوح مداخلات روانشناختی در شرایط بحران کنونی را به شکل زیر دسته‌بندی کرده‌اند:
۱- روانپزشکان و روانشناسان می‌توانند با تشخیص صحیح و تشکیل پرونده بر اساس شدت مشکلات روانشناختی برای کسانی که در معرض بحران قرار دارند و تفکیک آن‌ها در گروه‌بندی‌های مختلف به مسئولین در جهت رساندن کمک‌های مالی و یا هرگونه حمایت‌های درمانی به اقشار بیشتر آسیب‌پذیر که در این شرایط عملکرد آن‌ها ممکن است کاملا مختل شود، نقش سازنده‌ای داشته باشند.
۲- به افراد دارای علائم زیر آستانه‌ای یا خفیف که اکثریت مردم را تشکیل می‌دهند می‌توان با تهیه بروشورها و فعال کردن خطوط تلفن یا اینترنت در صورت نیاز و همچنین آموزش‌هایی که رسانه‌های عمومی ارائه می‌کنند، سطح مشکل را تا حد زیادی پایین آورد. جهت ارائه خدمات به این دسته از مراجعان که از سلامت روانی خوبی برخوردارند و صرفا نیاز به راهنمایی دارند می‌توان از مشاوران و روانشناسانی که در این خصوص آموزش‌های مربوطه را دریافت کرده‌اند، استفاده کرد.
۳- برای کادر درمان که در خط مقدم مقابله با بیماری هستند، می‌توان در محل بیمارستان و به صورت چهره به چهره و با رعایت کلیه نکات بهداشتی و در صورت عدم ابتلای روان‌درمانگر و مراجع به ارائه خدمات روان درمانی پرداخت.
۴- برای افرادی که مبتلا به اختلالات شدید شده‌اند، نیاز است از روان‌درمانگران حرفه‌ای که دوره‌های تخصصی در زمینه اختلالات روان را طی کرده‌اند، استفاده کرد.
۵- بروشورهای آموزشی و محتوای تولید شده جهت کاهش اضطراب و استرس در شرایط اپیدمی کرونا باید متناسب با مخاطبان آن تهیه شده باشد.
۶- لازم است که در کشور ما کمیته‌های تخصصی که صد البته متشکل از افراد صاحب‌نظر در حوزه مدیریت روانشناختی بحران باشند تشکیل شوند و ما بقی کارشناسان زیر نظر این کمیته فعالیت کنند تا از تشتت آراء و پراکنده‌کاری‌ها که نه تنها نتیجه‌بخش نیستند، بلکه به شدت مردم را سردرگم می‌کنند، جلوگیری به عمل آید.
۷- بسیاری از بحران‌های روانشناختی و اضطراب ایجاد شده در شرایط اپیدمی مربوط به مشکلات مالی و اقتصادی است که بسیاری از افراد در حین چنین بحران‌هایی با آن مواجه می‌شوند و اساسا جنبه درون روانی ندارد. چنین اشخاصی در صورت زنگ زدن به مشاور و بیان مشکلات خود نه تنها کمکی دریافت نمی‌کنند، بلکه حتی ممکن است بیشتر احساس سرخوردگی و ناامیدی کنند. پیشنهاد می‌شود در صورت امکان کمیته‌ای جهت رفع مشکلات مشاغل در معرض خطر و راه‌اندازی خطوط تلفنی جهت ارائه خدمات به این افراد تشکیل شود.
این پژوهش توسط محسن احمدی طهور سلطانی، دانشیار دانشگاه بقیة‌الله، شکوفه طاهرآبادی، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد همدان، امیرمحسن راه نجات، ارسیا تقوا و وحید دنیوی، استادیاران دانشگاه علوم پزشکی آجا و هاله شاهد حق قدم، کارشناس ارشد روانشناسی بالینی دانشگاه آزاد اسلامی واحد ورامین تهیه شده است و مقاله آن در اولین شمارهی بیست‌ودومین سال فصلنامه علمی پژوهشی ابن‌سینا منتشر شده است.
