قراردادی که سارقان را به جان هم انداخت/ نفت عامل اختلاف متحدان
اختلافات میان ترکیه و آمریکا بار دیگر سر باز کرده و این بار نیز همانند سال گذشته «نفت سوریه» عامل بروز تنش میان متحدان قدیمی شده است.
قراردادی که میان آمریکا و گروه‌های کُرد سوری برای فروش نفت منعقد شده و دولت سوریه آن را دزدی خوانده با واکنش منفی ترکیه نیز مواجه شده است.
وزارت خارجه ترکیه این قرارداد را «غیرقابل قبول» و به مثابه «تامین مالی تروریسم» نامیده است.
مقامات ارشد ایالات متحده تایید کرده‌اند که یک شرکت نفتی آمریکایی قراردادی را با «نیروهای دموکراتیک سوریه» به منظور «مدرن‌سازی» میدان‌های نفتی تحت کنترل این نیروها امضا کرده‌اند.
نیروهای دموکراتیک سوریه که رهبری آن را کُردها بر عهده دارند از دولتی شبه خودمختار در شمال شرق این کشور حمایت می‌کنند. این گروه شبه‌نظامی کنترل بزرگ‌ترین میدان‌های نفتی سوریه را در دست دارد. وزارت خارجه ترکیه نام شرکت آمریکایی طرف قرارداد با شورشیان سوری را «دلتا کرسنت انرژی» عنوان کرده است.
این وزارتخانه در بیانیه‌ای گفت: «ما از تصمیم ایالات متحده در حمایت از چنین اقدامی که ناقض قوانین بین المللی و حق حاکمیت ملی سوریه است، ابراز تاسف می‌کنیم».
وزارت خارجه ترکیه سپس تاکید کرده که این اقدام را «تامین مالی تروریسم» و «غیرقابل قبول» می‌داند.
این بیانیه، شبه‌نظامیان کُرد سوری را متهم می‌کند که با چنین اقدامی در پی اجرای «برنامه‌های جدایی‌طلبانه خود از طریق مصادره منابع طبیعی مردم سوریه» هستند.
تکرار تاریخ
در آبان ماه سال گذشته آمریکا نیروهای خود را به بهانه محافظت چاه‌های نفتی که در اختیار نیروهای کُرد سوری در مناطق تحت کنترل این نیروها قرار دارد، مستقر کرد که این اقدام با واکنش منفی ترکیه مواجه شده بود.
ترکیه در حالی آمریکا را به سرقت نفت سوریه متهم می‌کند که پیشتر و در سال‌های گذشته خبرهای متعددی درباره انتقال نفت سوریه به ترکیه از سوی داعش منتشر شده بود
در آن زمان «مولود چاووش‌اوغلو» وزیر خارجه ترکیه، با انتقاد از حضور نیروهای آمریکایی برای حفاظت از میادین نفتی تحت کنترل کُردهای سوریه، تاکید کرد که هیچ کسی به غیر از خود سوری‌ها نمی‌تواند مدعی مالکیت منابع طبیعی سوریه باشد.
وی در اجلاس وزرای خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی- اکو- در شهر آنتالیا عنوان کرد که آمریکایی‌ها آشکارا اقرار می‌کنند حضور آنها در سوریه به خاطر نفت است.
چاووش‌اوغلو سپس افزود: «ما درباره کشوری صحبت می‌کنیم که مصادره منابع طبیعی کشور دیگری را پنهان نمی‌کند و از این منابع می‌خواهد برای حمایت از گروه‌های کُرد تروریست استفاده کند».
کاخ سفید ماه گذشته اعلام کرد که آمریکا حدود هزار نیروی خود را از شمال شرق سوریه، تحت کنترل نظامیان کُرد خارج می‌کند، اما سپس تصمیم گرفت که حدود ۲۰۰ تن از این سربازان را برای حفاظت از میادین نفتی این منطقه در سوریه باقی نگه دارد.
به گفته مقامات آمریکا، این سربازان در راستای حفظ میادین نفتی که در کنترل کُردهای سوریه است عمل خواهند کرد و همه درآمدهای این میادین نیز به کُردها تعلق دارد.
ترکیه کُردهای نظامی سوریه را شاخه‌ای از گروه تروریستی «پ‌ک ک» می‌نامد و ماه گذشته عملیاتی نظامی را با هدف ایجاد یک «منطقه امن» به طول ۱۲۰ کیلومتر و عرض ۳۰ کیلومتر در مرزهایش با سوریه آغاز کرد.
بر اساس گزارش‌ها، منطقه تحت کنترل کُردها در شمال شرق سوریه روزانه ۴۵ هزار بشکه تولید نفت دارد که ارزش این میزان از نفت با قیمت‌های کنونی نفت در بازارهای جهانی نزدیک ۹۵۰ میلیون دلار در سال است.
البته دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، اخیراً اعلام کرد که ارزش ماهانه میزان تولید نفت از مناطق کُردنشین سوریه ماهانه ۴۵ میلیون دلار است که با این حساب سالانه نزدیک نیم میلیارد دلار درآمد برای کُردها خواهد داشت.
وی اشاره‌ای به میزان حجم نفت تولیدی این منطقه نکرد و نگفت این نفت به کجا فروخته می‌شود، اما خبرگزاری رویترز گزارش داده که این نفت به پالایشگاه‌های بانیاس و حمص می‌رسد که تحت کنترل دولت سوریه است.
با این حال چاووش‌اوغلو می‌گوید اظهارات ترامپ ناقض قوانین بین‌المللی است.
وی سپس گفت که شبه‌نظامیان کُرد نیز مانند داعش در حال قاچاق نفت هستند و دست تروریست‌ها باید از منابع طبیعی کوتاه شود.
وزیر خارجه ترکیه ادامه داد: «ما بر خلاف آمریکا که برای مصادره منابع طبیعی سوریه در آنجا حضور دارند، عملیات چشمه صلح را برای پاکسازی تروریست‌ها آغاز کردیم و این اقدام در راستای حفظ تمامیت ارضی سوریه بود تا تروریسم دیگر در آنجا فعالیت نداشته باشد. منابع طبیعی سوریه متعلق به مردم سوریه است و باید راهی یافت که این مردم از درآمد نفت بهره‌مند شوند».
پول نفت کجا می‌رود
ترکیه در حالی آمریکا را به سرقت نفت سوریه متهم می‌کند که پیشتر و در سال‌های گذشته خبرهای متعددی درباره انتقال نفت سوریه به ترکیه از سوی داعش منتشر شده بود. هفته گذشته نیز روسیه اتهام مشابهی را به آمریکا وارد کرده بود اما در پاسخ به این اتهامات، وزارت دفاع آمریکا، می‌گوید درآمد ناشی از استخراج و فروش نفت سوریه قرار نیست به ایالات متحده تعلق گیرد، بلکه به کُردها و متحدان آنها در شمال‌شرق سوریه خواهد رسید.
«جاناتان هافمن» سخنگوی پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، ۱۶ آبان سال گذشته با اشاره به گروه شبه‌نظامی عمدتاً کُرد در شمال‌شرق سوریه به خبرنگاران گفت: درآمد [نفت] به آمریکا نمی‌رود، به نیروهای دموکراتیک سوریه می‌رسد.
پیشتر ترامپ از امکان اداره میادین نفتی شمال سوریه توسط شرکت‌های آمریکایی خبر داده بود و روسیه آمریکا را به دزدی نفت از سوریه متهم کرده بود. ژنرال «ایگور کوناشنکوف» سخنگوی وزارت دفاع روسیه در مسکو می‌گوید، نفت در سوریه استخراج و گردآوری و سپس به خارج از کشور منتقل می‌شود.
این نهاد روسی تصاویری ماهواره‌ای منتشر کرده که ظاهراً قادر به اثبات قاچاق نفت از سوریه هستند.
«ایگور کوناشنکوف» آمریکا را به راهزنی دولتی متهم کرده و گفته میادین نفتی سوریه با خشونت نظامی تصرف شده‌اند و محروم کردن مردم سوریه از منابع زیرزمینی‌شان نه با قانون ایالات متحده و نه با استانداردهای بین‌المللی سازگار است.
طبق محاسبات وزارت دفاع روسیه، ساختارهای آمریکایی با این تجارت غیر قانونی در هر ماه سودی معادل ۳۰ میلیون دلار سود می‌برند.
به گفته ایگور کوناشنکوف، پنتاگون با چنین تجارت سودآوری بدون پرداخت مالیات و در نبود کنترل‌های دولتی بر میادین به‌راحتی قادر است بهره‌کشی نامحدود کند.
داستان نفت
لشکرکشی ترکیه به شمال شرق سوریه به بهانه مبارزه با تروریسم و ادامه حضور نظامیان آمریکایی در این منطقه به بهانه حفاظت از چاه‌های نفت با توجه به اتهاماتی که به هر دو کشور (آمریکا و ترکیه) در خصوص بهره برداری از نفت سوریه وارد است نشان می‌دهد که موضوع مبارزه با تروریسم فقط یک بهانه است.
این موضوع تکرار یک رویداد تاریخی است و آن اینکه در جنگ‌های اول و دوم خلیج فارس، کارشناسان امور نظامی بارها اعلام می‌کردند که هدف اصلی آمریکا از حمله به عراق، فقط و فقط نفت بوده است.
