مراقبت از اعتبار رسانه ای
خبررساني در صداوسيما نه تنها در محتوا خالي از اشكال نيست كه متاسفانه داراي نشانه هايي از خلط در انتقال پيام براي مخاطب است.
عصر خبر؛مهدی نجف پور*- دويست و پنجاه و يكمين برنامه تبلت خانم (م .ع ) كه دو سه هفته پيش ، از كانال تلويزيوني “voa” پخش شد و در شبكه هاي اجتماعي نيز بصورت گسترده انعكاس يافت اختصاص داشت به پويش اعدام نكنيد و تاثير اين پويش در تصميم مسئولان نظام …
وي در ادامه اين گزارش با ارائه مستنداتي، گريزي مفصل داشتند به فعاليت خبرنگاران صداوسيما كه به زعم اين خانم برخي از آنان در مواجهه با زندانيان سياسي بجاي مصاحبه بازجويي مي كنند كه اصطلاحا وي آنها را بازجو خبرنگاردانست.
بر كسي پوشيده نيست اين گزارش و گزارش هاي مشابه نه از سر دلسوزي براي زندانيان سياسي و يا ساير زندانيان كه از سر عناد و دشمني با نظام جمهوري اسلامي تهيه و پخش شده است اما از طرفي نيز به عنوان كسي كه سالها در كسوت خبرنگار در رسانه ملي فعاليت كرده است بر اين باورم اين رسانه در تهيه و انتشار برخي اخبار و گزارش ها مسير ثواب را نپيموده است و از همين روي گزارش خانم ( م ع ) و يا هر فرد ديگري كه نگاه انتقادي و يا مغرضانه به خبر و خبرنگار صداوسيما دارد با اقبال عمومي روبرو مي شود. به اعتقاد نگارنده خبر و خبررساني در صداوسيما نه تنها در محتوا خالي از اشكال نيست كه متاسفانه داراي نشانه هايي از خلط در انتقال پيام براي مخاطب است. براساس مدل هايي كه در علم ارتباط شناسي ارائه شده است خبرنگار همواره يكي از اضلاع مهم در اين مدل ها بشمار مي آيد. خبرنگاران در برخي مدل ها منبع پيام و در برخي ديگر نيز وسيله انتقال پيام هستند لذا رسانه ها يي كه ادعاي مردمي بودن دارند تلاش مي كنند افرادي را در اين حرفه بكار گمارند كه بتوانند مخاطبان رسانه اي خود را با در نظر گرفتن اصل بي طرفي اقناع كنند .
در اين تعريف مهمترين ويژگي خبرنگار براي هر رسانه اي ، بيطرفي آن است حال انكه در رسانه ملي اين مهم نه تنها مغفول مانده كه در برخي مواقع ( جهت دار بودن ) به يك رويكرد تبديل شده است و اين يعني پاشنه آشيل صداوسيما كه خانم ( م ع ) هرچند مغرضانه اما به درستي دست روي آن گذاشته است.
مصاحبه وظیفه ذاتی خبرنگار است حتی اگر مصاحبه شونده زندانی سیاسی باشد اما نباید از نظر دور داشت زندانی سیاسی ( فارغ از اناني كه جرمي مرتكب شدند ) دارای خاستگاه اجتماعی است و نمایندگی بخشي از افکار عمومي را برعهده دارد حتي اگر تعداد اندكي از افراد جامعه را نمايندگي كند و البته این موضوع کار خبرنگار و رسانه ملی را دشوار و پیچیده تر می کند. درگزارشي كه خانم ( م ع ) تهيه كرده است از خبرنگاراني ياد مي شود كه اگر شناختي از شخصيت و ديدگاه آنان نداشتم ( غير از دو سه نفر ) قطعا همانگونه كه هدف اين گزارش بود آنان را قضاوت مي كردم. بي شك تكرار هر چه بيشتر اين رويكرد ” جهت دار بودن خبرنگار ” اعتبار رسانه اي ساير خبرنگاران را كه جايگاهي قابل ملاحظه در ميان مخاطبان رسانه ملي دارند بيش از پيش مخدوش مي كند بنابراين اين وظيفه دست اندركاران رسانه ملي بويژه در حوزه خبر است كه براي تهيه اين نوع گزارش ها و مصاحبه ها ترجيحا از خبرنگاراني كه در اين واحد استخوان خرد كرده اند استفاده نكند و يا تمهيداتي انديشيده شود كه مصاحبه كننده در لنز دوربين ديده نشود تا حداقل شائبه جهت داربودن شخص خبرنگار از بين برود.
البته يقين دارم اين موضوع با مخالفت صريح برخي خبرنگاران روبرو مي شود همان خبرنگاراني كه در قالب اين نوع گزارش ها يك شبه ره صدساله را پيموده اند. پخش تصوير مصاحبه كننده با زنداني سياسي و گزارش هايي از اين دست متاسفانه در صداوسيما نقطه عطفي براي خبرنگاران بشمار مي آيد اصلا با پخش اين تصاوير است كه خبرنگار محترم پله هاي ترقي را حتي اگر شايستگي ان را نداشته باشد يكي پس از ديگري طي مي كند. اغلب اين خبرنگاران يا ماموريت هاي بيش از يك دوره را در خارج كشور تجربه كرده اند يا به آنان مسئوليتي را در صداوسيما محول كرده اند و يا برنده يك دستگاه خانه نجومي شده اند . تعدادي هم انچه همه خوبان دارند به ايشان يكجا دادند. بطور مثال يكي از همين خبرنگاران كه سالها پست مديريت هم داشت دو دوره پنج ساله در ماموريت خارج كشور بسر برد و در نهايت پس از اخذ پاسپورت اقامت از محل ماموريت خود همراه با خانواده محترم در همان كشور اقامت گزيده اند البته خودشان مدعي هستند اينها شايعه است و همچنان مامور هستند.
حتي اگر اين ادعا درست باشد بايد ديد چگونه فقط به ايشان هنگام بازنشستگي ماموريت داده شده است !
بگذريم اين داستان سر درازي دارد كه اگر موشكافي شود خيلي مسائل روشن خواهد شد.به هرحال آنچه اهميت دارد اينكه صداوسيما و مديران ارشد ان بايد مراقب باشند ، مراقب اعتبار رسانه اي اين سازمان بزرگ و خبرنگاران آن كه در سايه سار شهيدان گلگون كفن بدست آمده است” ياد و نامشان گرامي باد .”
*فعال رسانه ای