معاون حزب رفاه جدید ترکیه: توافق اسرائیل و امارات تداوم نخواهد داشت/ «استراتژی احاطه» علیه تهران و آنکارا

 چندی پیش «دونالد ترامپ»، رئیس‌جمهور آمریکا طی بیانیه‌ای اعلام کرد رژیم اسرائیل و امارات به توافقی برای «عادی‌سازی کامل روابط» دست پیدا کرده‌اند.

در این بیانیه آمده بود: هیأت‌هایی از اسرائیل و امارات در هفته‌های آینده دیدار خواهند کرد تا توافقنامه‌های دوجانبه در زمینه سرمایه‌گذاری، گردشگری، پرواز‌های مستقیم، امنیت، مخابرات، فناوری، انرژی، خدمات بهداشتی، فرهنگی، محیط زیست، ایجاد سفارتخانه و سایر حوزه‌های دارای منافع متقابل را امضا کنند.

در پی این بیانیه بسیاری از کشورهای اسلامی به‌خصوص ایران و ترکیه واکنش نشان داده مخالفت خود را به‌طور شفاف اعلام کردند، اما برخی از کشورهای عربی نظیر بحرین که زمزمه‌هایی از توافق احتمالی آینده این کشور با تل‌آویو به گوش می‌رسد، از این توافق اعلام حمایت کردند.

کشور مصر نیز از این توافق استقبال کرد، حتی عبدالفتاح السیسی رئیس جمهور این کشوربا انتشار بیانیه‌ای اعلام کرد؛ “تلاش مسئولان این توافق برای دستیابی به شکوفایی و ثبات در منطقه را ارج می‌نهیم”. اما در این میان سکوت عربستان سعودی معنادار بود، حتی ترامپ عنوان کرد که انتظار می‌رود در روزهای آینده چنین توافقی میان عربستان و اسرائیل نیز انجام شود.

خبرگزاری تسنیم در خصوص تلاش برخی کشورهای حوزه خلیج فارس برای عادی‌سازی روابط خود با اسرائیل و تبعات این نوع سیاست‌ها در خاورمیانه، ترکیه و ایران، گفتگویی با «دوغان بکین» معاون حزب «رفاه جدید» ترکیه ترتیب داده است که در ادامه می‌خوانیم:

تسنیم: به‌نظر شما چرا امارات عادی‌سازی رسمی روابط با رژیم اسرائیل را آغاز کرد؟

بکین: وقتی مصر در 26 مارس سال 1979 با اسرائیل توافق صلح را امضا کرد، تمامی کشورهای عربی به‌خصوص امارات، روابط سیاسی خود را با قاهره محدود کردند، اما اکنون ابوظبی با امضای توافق‌نامه مشابه با اسرائیل، مسیر را برای مشروعیت این رژیم هموار کرد.

برای همه آشکار است که امارات در 20 سال اخیر با رویکرد «اتحاد استراتژیک» به‌صورت پنهان با اسرائیل همکاری داشته است. سیاست ابوظبی در چند سال اخیر طبق منافع آمریکا و اسرائیل بوده که همین سیاست تأثیری منفی در ثبات منطقه داشته است. در هر گامی که از سوی امارات در خاورمیانه برداشته شده است، پشت‌پرده آن ردپای برنامه‌های اسرائیل و آمریکا را می‌توان دید.

روابط اسرائیل و امارات که با امضای این توافق وارد مرحله دیپلماسی شده است، خود تأسیس‌کننده محور شرارت در منطقه خواهد بود.

این توافق بدون شک نتیجه سیاست خصمانه اسرائیل علیه ترکیه و ایران است. آمریکا با نزدیک کردن اسرائیل به کشورهای حوزه خلیج فارس، سعی دارد شرایطی فراهم کند تا طبق «استراتژی احاطه»، کنترل منطقه دست اسرائیل باشد.

تسنیم: با امضای چنین توافقی میان امارات و اسرائیل بسیاری از کشورهای اروپایی حمایت خود را اعلام کردند اما کشورهای عربی به‌خصوص عربستان سعودی در مقابل این رویداد سکوت کرد، دلیل این امر چیست؟

بکین: کاملاً طبیعی است که کشورهای اروپایی از توافق عادی‌سازی که بین اسرائیل و امارات امضا شده است، پشتیبانی کنند. یک رقابت «قدرت منطقه‌ای» میان عربستان و امارات وجود دارد، در این زمینه عربستان برای اینکه در سایه امارات نماند، ترجیح می‌دهد سکوت کند. این‌که امارات همراه با آمریکا و اسرائیل در حال بازیابی نیرو در منطقه است، مقامات عربستان را هم نگران کرده است.

به همین دلیل عربستان سعودی ممکن است برای تحدید نفوذ امارات در منطقه از مجرای مختلف دست به ابتکار عمل‌هایی بزند. در حالی که اسرائیل در تلاش است چهره جدید خاورمیانه را با ایالات متحده آمریکا شکل دهد، تلاش می‌کند قدرت اقتصادی کشورهای کوچک مانند امارات متحده عربی و بی‌ثباتی فعلی در سایر کشورها نیز حفظ شود.

تسنیم: توافق حاصل‌شده بین امارات و رژیم اسرائیل برای منطقه به‌ویژه فلسطین چه مشکلاتی را ایجاد خواهد کرد؟

بکین: این توافق، اختلافات و درگیری‌هایی را که در منطقه از سوی مسلمانان شاهد هستیم عمیق‌تر خواهد کرد. توافق مذکور همانند توافق «کمپ دیوید»، موجب مستحکم‌تر کردن حضور و اشغالگری اسرائیل در فلسطین خواهد بود. این توافق یک رفتار استراتژیک در مقابل رویکرد “خاک بیشتر،  قدرت بیشتر” است که نتیجه‌ای جز ضرر برای مردم فلسطین نخواهد داشت.

تسنیم: با توجه به رفتار بحرین و سودان در مقابل رژیم اسرائیل، انتظار می‌رود در روزهای آینده این دو کشور نیز چنین توافقی را با این رژیم امضا کنند؟

بکین: متأسفانه گفته می‌شود که تعداد زیادی از کشورها با اسرائیل روابط رسمی دیپلماتیک برقرار خواهند کرد. اگر بحرین چنین اقدامی انجام دهد، یک اقدام سیاسی علیه ایران نیز خواهد بود.

اگر حکومت سودان که خود با کودتای نظامی سر کار آمده است، وارد رابطه سیاسی با اسرائیل شود، محوری از رود نیل تا فرات به‌نفع اسرائیل کشیده خواهد شد، این نیز رؤیای «اسرائیل بزرگ» آنها را تقویت خواهد کرد.

این یک واقعیت است که اسرائیل که هم‌اکنون سودان جنوبی را کنترل می‌کند، تلاش می‌کند که به‌وسیله امارات این کشور را از بعد اقتصادی نیز تحت کنترل خود درآورد. البته نه‌تنها سودان بلکه احتمال نزدیکی سیاسی مصر با اسرائیل را هم نباید نادیده گرفت.

تسنیم: ارزیابی شما از واکنش کشور ترکیه نسبت به این توافق چیست؟

بکین: ترکیه همانند ایران به این توافق واکنشی واضح و سرد نشان داد زیرا این توافق به‌منظور صلح و ثبات در خاورمیانه نیست و جز گامی در جهت تقویت اسرائیل نخواهد بود.

با توجه به حساسیت ترکیه نسبت به فلسطین، چنین واکنشی نسبت به توافق امارات و اسرائیل کاملاً بجا بوده است. البته سکوت برخی کشورهای مسلمان نسبت به این توافق نیز نگران‌کننده است.

تسنیم: تبعات این تصمیم برای ترکیه چه خواهد بود؟

بکین: مدت‌هاست که آمریکا و اسرائیل از طریق امارات، ترکیه را با «سیاست فشار حداکثری»، مورد هدف قرار داده‌اند اما از این پس توافق امارات و اسرائیل که در گذشته به‌صورت پنهانی بوده است، به‌صورت علنی ادامه خواهد داشت، برای همین تأثیر دائمی این توافق برای ترکیه، غیر قابل تصور است.

تسنیم: به‌نظر شما این توافق ماندگار خواهد بود؟

بکین: این توافق با هدف تبلیغات انتخاباتی برای حمایت از ترامپ هم بوده است، برای همین چنین توافقی نمی‌تواند تداوم داشته باشد. بدون شک نتیجه انتخابات در آمریکا، نارضایتی عمومی از سیاست نتانیاهو و اعتراضات تل‌آویو، روند این توافق را تحت تأثیر قرار خواهد داد.