قهرمان‌پور: انتظار معقول، تجمیع گزارش پادمانی آژانس در گزارش برجام است
یک کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: این نگرانی وجود دارد که اگر شرایط سیاسی وفق مراد اروپا و دموکرات‌ها نباشد، آژانس احتمالا از فضاسازی جدید درباره دو مکان مورد نظر در قالب تعهدات پادمانی استفاده کند.
رحمان قهرمان‌پور در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به توافق ایران و آژانس و این نگرانی که با وجود همکاری داوطلبانه و مثبت ایران اما دستاویزی برای ادامه گزارش‌های پادمانی ایران به شورای حکام باشد؟ گفت: این دغدغه جدی و درست است ولی گزارش بعدی آژانس در نوامبر ارتباط نزدیکی با انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و اینکه چه کسی برنده این میدان می‌شود، دارد.
وی اظهار کرد: اروپا در یکی دو ماه گذشته وزنه تعادل بوده است بیشتر به سمت ایران و در توافق ایران و آژانس هم این مساله را شاهد بودیم و چه در شورای حکام و چه شورای امنیت، هر دو طرف با تلاش‌های اروپا، چین و روسیه این نتایج حاصل شد به این امید که تا ۳ نوامبر و انتخابات آمریکا تنش جدی ایجاد نشود.
این کارشناس مسایل بین‌الملل تصریح کرد: اما به لحاظ فنی درست است و چنین نگرانی‌هایی وجود دارد. دو مکان مورد نظر آژانس برای بازرسی که یکی از آنها بازدید شده است و قرار است دومی هم بازدید شود. هنوز گزارش فنی و ارزیابی این بازدیدها درباره برداشت و نتیجه آژانس ارایه نشده است. اتفاقی که رخ داده است اینکه آژانس این موضوعات را ذیل مسایل پادمانی دارد بررسی می‌کند نه برجام و این مساله مهمی است چون اگر ذیل برجام می‌رفت در جایگاه موضوع “پی ام دی” قرار می‌گرفت. الان آژانس دو گزارش می‌دهد؛ پادمانی و برجامی و این دو مکان را گذاشتند در بحث پادمانی ایران و این به معنای آن است که اگر بحثی در آینده پیش آید در چارچوب برجام با آن برخورد نمی‌شود. فرق این که مساله در قالب برجام باشد یا پادمان این است که حل و فصل مساله به خاطر حمایت اروپا، روسیه و چین از برجام بهتر پیش می‌رود اما اگر در قالب پادمان باشد ممکن است آن حمایت را نداشته باشد و این خطر که از این ناحیه موضوع ایران مجدد در دستور شورای حکام باشد یا تهدید ارجاع به شورای امنیت دائمی می شود.
وی ادامه داد: آقای کمالوندی هم در صحبت هایی به این مساله اعتراض کرده بود که به جا بود از نظر فنی آژانس یک گزارش دهد. وقتی گزارش پادمانی می دهد یعنی هنوز از نظر آژانس موضوعات پادمانی جزو مسایل مهم است و این یعنی ایران در معرض خطر است و انتظار معقول این است که توافقی انجام شود که دو گزارش در گزارش برجام تجمیع شود.
وی این مسیر دو گانه ای که آژانس دنبال می کند را خطرناک و زنگ خطر دانست و گفت: اگر اوضاع بی‌ثبات شود، روسیه و چین ممکن است بگویند درباره برجام مشکلی نداریم و همکاری می کنیم اما پادمانی باید ایران عمل کند و این خلاف توافق هسته ای است. در برجام بنا این بود که مهم‌ترین مساله مان با آژانس حل شود و آن را حل کردیم که پی ام دی بود و موضوع از دستور کار شورای حکام خارج شد اما اینکه به مسیر دو گانه خود در گزارش دهی ادامه دهد یعنی بازگشت به همان روند قبل از برجام و آژانس احتمالا دنبال این است که اگر ترامپ انتخاب شد، این روند فعلی ادامه یابد.
قهرمان پور در پاسخ به این پرسش که می‌توان امیدوار بود که گزارش‌های پادمانی قطع شود؟ اظهار کرد: این سوال سخت اما مهمی است. آنها که نگاهی بدبینانه دارند، می‌گویند آنچه در دو مکان مورد نظر اتفاق افتاده مربوط به گذشته است اما این مساله نشان می‌دهد که ایران همکاری کامل نداشته است و ممکن است برنامه اعلام نشده باز هم داشته باشد. از این رو اگر اراده سیاسی باشد توجیهات فنی برای ادامه این بحث درست می کنند. نگاه خوشبینانه این است که موضوع را ذیل برجام و پی ام دی ببرند چون آن مساله حل شده تلقی می شود.
این کارشناس مسایل بین‌الملل با بیان این که اگر ترامپ در دوره بعدی روی کار آید باید انتظار داشته باشیم که دیدگاه بدبینانه غالب شود. حتی اگر بایدن بر سر کار بیاید اینقدر خوشبین نیستم که موضوع در آژانس عادی سازی شود، معتقد است: به نظر، آژانس آرام آرام مسیری را باز کرده که روز مبادا از آن استفاده کند. آژانس به لحاظ فنی نباید به این پرونده و ادعاهای پیرامون آن توجه می‌کرد ولی وقتی آژانس این‌ها را مطرح کرد یعنی می تواند در آینده هم بحث های بیشتری را مطرح کند.
