شرط لازم برای احیای دریاچه ارومیه

‘محمدرضا عطارزاده’ روز جمعه در گفت و گو با ایرنا ضمن تشریح اقداماتی كه
برای نجات دریاچه ارومیه شده است، افزود: مطالعات و بررسی ها روی
دریاچه‌های وان تركیه، سوان ارمنستان، آرال قزاقستان، دریای خزر و زریوار
مریوان نشان می دهد كه در نتیجه افزایش دو درجه ای دمای هوا ، همه این
دریاچه‌ها با كاهش سطح ارتفاع آب روبه رو بوده اند.
به
گفته وی، دریاچه سوان هم با همین میزان كاهش سطح‌ آب مواجه بوده است، اما
با توجه به عمق زیاد‌ آب در این دریاچه، خشكی اثرات خود را نشان نداده است.
عطارزاده یادآورشد: در حالی كه عمق كم ‌آب دریاچه ارومیه باعث شده این پدیده اثر خود را به سرعت آشكار كند.
معاون
وزیر نیرو به تجربیات به دست آمده از دریاچه ‌آرال در قزاقستان اشاره كرد
و گفت: در حال تطبیق تجارب و مطالعات این دریاچه با دریاچه ارومیه هستیم.
این
مقام مسوول در وزارت نیرو ادامه داد: دریاچه آرال هم زمانی با همین پدیده
خشكی روبه رو شد و از همین رو نتایج بررسی‌ها و اقداماتی كه در این دریاچه
صورت گرفت، برای دریاچه ارومیه هم قابل استفاده و بهره برداری است.
معاون
وزیر نیرو افزود: برای نجات دریاچه آرال مناطق عمیق دریاچه را از مناطق كم
عمق جدا كردند تا سطح تبخیر كمتر شود و از سوی دیگر آبی كه وارد دریاچه می
شد را به سمت مناطق عمیق تر هدایت كردند تا مانع از خشكی این دریاچه شوند.
عطارزاده
به بروز رخدادهای اقلیمی و تاثیر آن در دریاچه‌های مختلف دنیا اشاره كرد و
توضیح داد: دریاچه های مختلفی در دنیا خشك شده اند و با توجه به این كه ما
در اقلیم گرم و خشك قرار داریم، باید پذیرفت كه این تغییرات می تواند بر
كشور ما نیز حاكم شود.
وی گفت: اكنون هم مهمترین بحث در خصوص خشكی دریاچه ارومیه این است كه چگونه با ‌آن برخورد كنیم.
به
گفته عطارزاده، دریاچه ارومیه شاهد فراز و نشیب‌هایی بوده ، به نحوی كه در
مقاطعی خشك شده و زمانی هم سطح آب دریاچه به میزانی بوده كه حتی جاده های
اطراف را تهدید می كرده است.
معاون وزیر نیرو
ادامه داد: علاوه بر تغییرات اقلیمی كه در خشك شدن دریاچه ارومیه اثر گذار
بوده است، استفاده مردم هم از آب‌های ورودی این دریاچه چند برابر شده،
جمعیت افزایش یافته و كشاورزی و صنایع تبدیلی در این منطقه توسعه یافته
است.
این مقام مسوول در وزارت نیرو افزود: این
وزارتخانه گروههای متعدد كارشناسی متشكل از متخصصین خود، دانشگاه‌ها و
مراكز علمی را مامور بررسی ابعاد مطالعات تبخیر، رفتارهای مشابه در
دریاچه‌های مشابه، فعل و انفعالات زمین شناسی و اثر عوامل انسانی در این
پدیده كرده است.
به گفته عطارزاده، راهكارهای
كوتاه و بلند مدت برای نجات بخشی دریاچه ارومیه در نظر گرفته شد تا
آسیب‌های وارده به این دریاچه به حداقل برسد كه رها سازی آب مازاد سدهایی
كه در رودخانه‌های منتهی به دریاچه قرار دارند و لایروبی این رودخانه‌ها
بخشی از راهكارها بوده است.
معاون وزیر نیرو در
امور آب و‌ آبفا ادامه داد: علاوه بر استفاده از راهكارها و تجارب جهانی
موجود در این زمینه، طرح انتقال آب به این دریاچه هم از دیگر راهكارهایی
بوده كه برای نجات بخشی به این دریاچه در نظر گرفته شده كه البته آن هم
ملاحظات و مسائل خاص خود را دارد.
این مقام
مسوول در وزارت نیرو با بیان این كه، طرح‌های یك تا شش ساله را برای
دریاچه ارومیه در نظر گرفته ش ده است، یادآورشد: البته انتقال آب هم
هزینه‌ها و مسایل اجتماعی زیادی دارد كه برای مثال نمی توان آب را از یك
منطقه عبور داد و از مردم خواست از این‌ آب استفاده نكنند.
معاون
وزیر نیرو به بخش دیگری از اقدامات انجام شده برای نجات بخشی دریاچه
اورمیه و كاهش اثرات زیست محیطی آن اشاره كرد و گفت: قرار شده رسوبات
رودخانه‌ای را با یك انتقال لحظه ای بر روی پوشش رسوبات نمك دریاچه ارومیه
غالب شود تا مانع از جابجایی رسوبات دریاچه به دیگر نقاط شد.
وی
توضیح داد: از سوی دیگر می توان امیدوار بود كه هر گاه تغییرات مثبتی از
نظر بارش‌ها رخ داد، دریاچه ارومیه را به حالت قبل برگرداند.
معاون
وزیرنیرو در امور آب و‌ آبفا در خصوص سهم عوامل مختلف در خشكی آب دریاچه
ارومیه گفت: بر اساس برآوردهای ما 63 درصد از علت خشكی دریاچه ارومیه ناشی
از تغییرات اقلیمی، 23 تا 25 درصد ناشی از برداشت آب ورودی به دریاچه در
بخش‌های مختلف از قبیل كشاورزی و نهایتا پنج تا شش درصد ناشی از احداث سد
در بالادست رودهای منتهی به این دریاچه بوده است.
عطارزاده
در خصوص هزینه صرف شده برای مطالعات نجات بخشی دریاچه ارومیه هم گفت:
علاوه بر زیرساخت‌ها و قابلیت‌های موجود در وزارت نیرو از مطالعات
دانشگاه‌ها، مراكز علمی و تحقیقاتی هم استفاده شده و ارزش ریالی آن بیش از
رقمی بوده كه وزارت نیرو در این زمینه پرداخت كرده است.
به گفته معاون وزیرنیرو، تاكنون هشت میلیارد تومان برای مطالعات نجات بخشی دریاچه ارومیه هزینه شده است.