افشار: مردم به کسانی که نماد تدوام دولت فعلی هستند رأی نمی‌دهند
نگاه مردم به کاندیداهای نماد تداوم دولت فعلی، بی‌عرضگی مدیران اقتصادی دولت در بهره‌گیری از فرصت و ظرفیت بورس و هدف برخی کاندیداها از دو گانه‌سازی‌های انتخاباتی از جمله محورهای گفت‌وگوی داوطلب انتخابات ریاست جمهوری با فارس است.
گروه سیاسی خبرگزاری فارس ـ مرتضی علیزاده: با وجود انتقادات صریحش به رویکردهای دولت یازدهم و دوازدهم که آنها را موجب خلأهای شدید معیشتی برای مردم می‌داند، اما معتقد است رئیس‌جمهور آینده نباید لزوما اقتصاددان باشد، زیرا معضلات کشور محدود به عرصه اقتصادی نیست و بلکه بعضی مشکلات در این حوزه ریشه در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی دارد. فرمانده اسبق سازمان بسیج مستضعفین می‌گوید که نامزدهای حامی تداوم وضع موجود هیچ حرف جدیدی برای گفتن ندارند و هدفشان از دو گانه‌سازی‌ها صرفا فریب افکار عمومی است.
مشروح گفت‌وگوی ما با علیرضا افشار داوطلب کاندیداتوری در انتخابات ریاست جمهوری را ذیلا بخوانید:
فارس: در آستانه پایان بررسی صلاحیت‌های داوطلبان انتخابات ریاست جمهوری هستیم و حداکثر تا سه روز دیگر اسامی کاندیداهای انتخابات اعلام شود. اوضاع انتخاباتی کشور را چگونه می‌بینید؟
افشار: شرایط انتخابات از جهت مشارکت مردم روز به روز بهتر می‌شود به ویژه وقتی رقابت‌ها جدی‌تر می‌شود این مشارکت پررنگ‌تر خواهد شد، البته من معتقدم یکی از عوامل مؤثر در مشارکت مردم ایجاد امید است و باید در این مسیر نامزدها برنامه‌هایشان را ارائه دهند که البته باید برنامههای عملی باشد نه شعارگونه.
فارس: چندی پیش از سوی برخی چهره‌ها و کارشناسان نکته‌ای مطرح شد مبنی براینکه مردم به جای نگاه به برنامههای کاندیداها به کارنامه آنها نگاه کنند
افشار: به نظر من هر دو لازم است چون به هر حال کسی که مدعی مدیریت در سطح کلان کشور است باید ارزیابی شود که در مدیریت‌های گذشته‌اش موفق بوده است یا نه؛ مقام معظم رهبری هم در نطق ابتدای سال خود فرمودند که رئیس جمهور فقط نباید در عرصه‌های اقتصادی حرف برای گفتن داشته باشد؛ بلکه باید در حوزه‌های اجتماعی و فرهنگی هم حرف برای گفتن داشته باشد. مردم باید ببینند که آیا این عرصه‌ها در تجربیات نامزدها پررنگ است یا نه؟ و این تنوع تخصص یک امتیاز است. هم از جهت مشارکت حداکثری …
فارس: البته این مشارکت متاسفانه در نظرسنجی‌های اولیه میزان بالایی را نشان نمی‌داد
افشار: بله، ولی به مرور هرچه جلوتر می‌رویم بهتر می‌شود. از نظر رقابت بین افراد و طیف‌ها رقابت جدی را شاهد هستیم و فکر می‌کنم شورای نگهبان یکی از مشکل‌ترین تأیید صلاحیت‌ها را پیش‌رو دارد.
فارس: غیر از تقسیم‌بندی سنتی اصلا‌ح‌طلب و اصولگرا یک نوع تقسیم‌بندی دیگر هم که تقریباً همپوشان با این است داریم و آن موافقان تداوم وضع فعلی حوزه اجرایی کشور و هواداران تغییر وضع موجود هستند
افشار: مردم امروز به هیچ وجه زیر با تداوم وضع موجود نمی‌روند و اگر احساس کنند کسانی نماینده تدوام وضع موجود خواهند بود به آنها رأی نخواهند داد و درباره تغییر و تحول معتقدند که باید برنامه‌ها این تغییرات را عملی بسازد از جمله در حوزه اشتغال، معیشت، تولید و … همچنین آسیب‌های اجتماعی مثل اعتیاد، طلاق، حاشیه‌نشینی، مسائل امنیتی، امنیت عمومی و …
من خودم اکنون 50 برنامه تحول‌آفرین را براساس تجربیات گذشته خود تدوین کرده‌ام که با کمک‌های گروه‌های کارشناسی جمع‌آوری شده است. در کل معتقدم که برنامه باید به مردم امید و حس خوب درباره آینده بدهد.
فارس: به غیر از برنامه، بحث چهره‌ای که بتواند رأی مردم را هم فی‌نفسه جمع کند اهمیت دارد.
افشار: چهره‌هایی که محبوبیت خاصی بین مردم دارند به شرط مدیریت لازم می‌توانند پس از جمع‌آوری رأی مردم برنامههای خود را هم عملیاتی بسازند.
فارس: برخی تحلیل‌های منتقدان و حتی حامیان دولت‌های یازدهم و دوازدهم صراحت دارد که بعضی بی‌کفایتی‌ها در این هشت سال اخیر در تاریخ چند دهه اخیر کشور بی‌سابقه بوده است . . .
افشار: بله، این هشت سال اخیر که واقعاً در نوع خود بی‌نظیر بود.
**کارت سوخت را صرفا به این علت که دولت دهم آن را وضع کرده بود جمع کردند**
به طوری که حوزه‌هایی که متولی آن وزرایی بودند که سال‌ها سابقه وزارت داشتند کار بر زمین مانده بود! کارت سوخت را صرفا به این علت که دولت دهم آن را وضع کرده بود جمع کردند و البته باز مجبور شدند دوباره آن را برقرار کنند. چقدر باید سطح فکری‌شان پایین باشد که به این دلیل یک طرح مفید را کنار بگذارند. هزینه این قطع و وضع کردن‌ها برای کشور کم نبود. انسان باورش نمی‌شود مدیرانی با این حجم از تجربه و سابقه مدیریت طولانی در کشور دست به چنین کارهایی بزنند.
فارس: اینطور به نظر می‌رسد که نامزدهای طرفدار موجود و سیاست‌‌های دولت فعلی هم نمی‌خواهند با آدم‌های چندان متفاوتی نسبت به مدیران فعلی در دولت فعلی کار کنند.
افشار: دقیقاً همین است.
**نامزدهای حامی تداوم وضع موجود هیچ حرف جدیدی برای گفتن ندارند**
نامزدهای حامی تداوم وضع موجود هیچ حرف جدیدی برای گفتن ندارند . . .
اما می خواهم به نکته دیگری اشاره کنم؛ یک آدرس غلطی که این روزها داده می‌شود این است که رئیس جمهور حتماً باید یک اقتصاددان باشد. در حالی که ما غیر از حوزه اقتصادی حوزه‌های امنیتی و اجتماعی هم داریم. تأثیر عرصه فرهنگ بر روی اقتصاد بسیار زیاد است. بسیاری از معضلات اجتماعی معلول مسائل اقتصادی نیست بلکه ناشی از مسائل فرهنگی است. مثلاً اعتیاد، بالا رفتن سن ازدواج و کاهش جمعیت بیشتر معلول عوامل فرهنگی و سبک زندگی است.
فارس: البته به حدی الان مردم تحت فشار هستند که لازم می‌بینند علاوه بر رویکردهای بلندمدت فرهنگی و اجتماعی راهکارهای کوتاه‌مدت و میان‌مدت اقتصادی نیز در دولت آینده برای حل معضلات معیشتی دیده شود . . .
افشار: در برنامه خود من چنین راهکارهایی پیش‌بینی شده است.
**با سپردن اقتصاد به مردم و مردم میزان جذب و اشتغال بالا می‌رود**
از جمله راهکار کوچک‌سازی دولت؛ جالب است که بعضی مدیران غربگرای ما به جای اینکه به دولت‌های غربی نگاه کنند و ببینند که چقدر روز به روز در حال کوچک شدن هستند برای ایران به دنبال بزرگ کردن دولت هستند. البته در قدم اول، کوچک‌سازی دولت ممکن است به جمع بیکاران اضافه شود، اما با سپردن اقتصاد به مردم و مردم میزان جذب و اشتغال بالا می‌رود.
باید یک نهاد واسط غیرانتفاعی به منظور واگذاری کارخانجات و شرکت‌های دولتی به مردم تعریف شود که کارخانه را از دولت بخرد و سهام آن را بین مردم تقسیم کند. در این صورت دیگر به افراد واگذار نمی‌شود تا موضوع سواستفاده‌های مالی پیش بیاید. ما زمانی که در بسیج بودیم درباره بنیاد تعاون بسیج چنین طراحی کردیم و واگذاری‌های موفقی از طریق این بنیاد انجام شد.
فارس: عمده منتقدان و حتی بسیاری از حامیان سابق دولت فعلی صحبت از ضربه خوردن اعتماد مردم در هشت سال اخیر می‌کنند این اعتماد را چگونه می‌توان برگرداند؟
افشار: یکی از مواردی که در کشور فرصت‌سوزی و موجب سلب اعتماد مردم شد موضوع سرمایه و بورس بود.
**بی‌عرضگی مدیران اقتصادی دولت دوازدهم فاجعه ملی را در بورس رقم زد**
مردم به جای اینکه بروند طلا و ارز بخرند پول خود را به بازار سرمایه آوردند که می‌توانست پشتوانه بزرگی برای کشور شود اما متولیان امر با یک بی‌عرضگی فاجعه‌ای ملی را رقم زدند و به جای اینکه نقدینگی سرگردان کشور وارد عرصه تولید شود سرمایه مردم به سمت جبران ضرر کارخانه‌های زیان‌ده هدایت شد.
ما مدیران توانا برای جلب مجدد اعتماد مردم و نیز به مسئولانی با سابقه و کارنامه پاک و موفق نیاز داریم. مجموع این شاخص ها می‌تواند مردم را به دولت آینده امیدوار و خوش‌بین کند و اعتماد آنها را به دستگاه‌های اجرایی کشور احیا کند.
فارس: مقوله مهم سیاست خارجی که این روزها دستاویز برخی نامزدها شده است. نامزدهایی که سابقه‌شان در همراهی با رویکردهای دولت فعلی که منجر به وضع موجود در کشور شده است مشخص و روشن است . . .
افشار: در این باره دو مطلب دارم اول اینکه موضوع مذاکره به طور کلی یکی از روش‌های تأمین منافع ملی است اما مشکل آن است که برخی دولتمردان، مذاکره را در کانون و محوریت مسائل اقتصادی و معیشتی کشور قرار دادند.
**کم‌توجهی دولت روحانی به دیپلماسی عمومی**
در حالی که نباید مشکلات کشور گره بخورد به مذاکراتی که پایان آن مشخص نیست؛ دوم اینکه کم توجهی دولت فعلی به دیپلماسی عمومی بود که یک ظرفیت و فرصت عظیمی برای دولتمردان ما ایجاد می‌کند که در همین مذاکرات چانه‌زنی کنند.
**مذاکرات وین باید در حد یک حاشیه باشد**
ظرفیت عظیم افکار عمومی دنیا پشتوانه خوبی برای مذاکره‌کنندگان کشور ما خواهد بود اما وزارت خارجه ما سازوکار مناسبی برای بهره گیری از ظرفیت دیپلماسی عمومی ندارد. الان وزارت خارجه ما محدود به سخنگویی شده است در حالی که ایرانیان خارج از کشور یکی از مغفول‌مانده‌ترین ظرفیت‌های سیاست خارجی کشورمان هستند. چرا از ظرفیت انجمن دوستی میان ایران و دیگر کشورها استفاده نمی‌شود؟
فارس: شاید به این خاطر که همه تمرکز سیاست خارجی ما روی مذاکره وین است.
افشار: من مذاکره وین را مردود نمی‌دانم اما باید در حد یک حاشیه باقی بماند و نباید به متن اصلی سیاست کشور تبدیل شود به وین باید حداکثر در حد همین مذاکرات کم ثمر چند سال اخیر بها داده شود.
فارس: همان مذاکراتی که به لغو تحریم‌ها منجر نشد و بلکه تحریم‌ها پس از آن افزایش هم یافت.
افشار: بله، و این‌بار به نظر می‌رسد همان تجربیات تکرار خواهد شد حداکثر شاید گشایش‌های مختصری ایجاد کنند اما دوباره تحریم‌ها را برگردانند.
بعد از خروج آمریکا در برجام یک وحدت ملی در کشور ایجاد شد هم اصلاح‌طلبان و هم اصولگرایان و همه مردم نسبت به آمریکا بی‌اعتماد شدند و یکپارچه علیه این کشور موضع می‌گرفتند اما این وحدت با مذاکرات وین خدشه‌دار شد و دوباره گفتمان مذاکره و ضد مذاکره و میدان و دیپلماسی را مطرح کردند که در نتیجه مسائل اصلی مردم از جمله فشارهای معیشتی به حاشیه رفت که هدف این دوگانه‌سازی‌ها صرفاً ایجاد هیجانات انتخاباتی است.
**هدف دوگانه‌سازی‌ها فریب افکار عمومی است**
این دوگانه‌سازی‌ها در آستانه انتخابات هدفی جز فریب افکار عمومی ندارد باید نگاه کرد و دید کاندیداها در مسائل اصلی کشور چه برنامه‌هایی دارند.
فارس: خطاب به نامزدهای جریان انقلاب و مردم اگر مطلبی دارید بفرمایید.
افشار: نامزدهای جبهه انقلاب باید با هم وحدت کنند کسی که کمترین شمّ سیاسی از اوضاع داشته باشد می‌داند که هرگونه اختلاف و تعدد نامزدها سم مهلک است. آن کس که اقبال عمومی بیشتری دارد باید در صحنه بماند و سایرین باید نهایتاً تا پیش از انتخابات به سود او کنار بروند تا شاهد برپایی دولت کارآمد و انقلابی باشیم.
**اگر رأی مردم بی‌تأثیر است، پس دولت فعلی را چه کسی روی کار آورد؟**
نکته دوم خطاب به مردم اینکه این انتخابات آزمون الهی هستند و باید در آن دقت کنیم و کاملاً به این موضوع واقف باشیم که رأی ما در سرنوشت کشور مؤثر است. اگر رأی مردم بی‌تأثیر بود پس دولت هشت سال اخیر را چه کسی بر روی کار آورد؟ همین رأی مردم؛ پس باید دقت کنیم برای چهار سال یا هشت سال آینده به چه کسی رأی بدهیم اگر هم ابهامی در چگونگی انتخاب فرد اصلح را دارید با چند کارشناس مشورت کنید و تحت تأثیر فضای رسانه‌ای انتخاب نکنید هم در خود شرکت در انتخابات و هم درباره انتخاب شخص اصلح مردم مسئولند.
**بابت روسای جمهور گذشته نباید نظام را سرزنش کرد**
بابت انتخاب رؤسای جمهور در ادوار گذشته نباید نظام را سرزنش کرد چرا که نظام به رأی مردم تمکین کرده است. در نتیجه رأی مردم کاملاً در سرنوشت کشور تأثیر دارد و ما باید پاسخگوی رأی خود نیز باشیم و در انتخاب وسواس به خرج دهیم این خواهش من از مردم است.
