پاسخ علمی به چند سوال جنجالی دربار واکسن/ آیا دوز سوم واکسن کرونا ضروری است؟

نتایج به دست آمده از تحقیقات صورت گرفته روی دو واکسن ام آر ان ای مشخص ساخته است که ایمنی واکسینه شدگان پس از دریافت دوز سوم واکسن کرونا بالاتر خواهد رفت؛‌ اما این مسئله که آیا افراد به دوز سوم به طور قطعی احتیاج دارند یا خیر تاکنون مشخص نشده است.
مطابق با اخبار منتشر شده، چنانچه تزریق و تأثیرگذاری دوز سوم واکسن کرونا پس از گذشت چند ماه از دریافت دوز دوم از سوی سازمان غذا و داروی ایالات متحده و مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های آمریکا مورد تأیید قرار گیرد،‌ ایالات واکسینه شدگان را از اواخر همین ماه برای دریافت سومین دوز از واکسن‌های مدرنا و فایزر آماده خواهد کرد.
لازم به ذکر است که اولویت برای دریافت دوز سوم واکسن کرونا با ساکنان خانه سالمندان،‌ کادر درمان و مراکز نگهداری از بیماران خواهد بود و تزریق این دوز پس از گذشت هشت ماه از دریافت دوز دوم انجام خواهد شد. این مسئله در شرایطی مطرح شده است که هنوز شهروندان برخی از کشورها به علت در اختیار نداشتن واکسن نتوانسته‌اند واکسینه شوند و از طرفی دیگر مسائلی مانند بهترین موقع برای دریافت دوز سوم،‌ میزان اثربخشی و افراد واجد شرایط برای دریافت دوز سوم واکسن کرونا همچنان مورد بحث قرار دارد.
علت توصیه به تزریق دوز سوم واکسن کرونا چیست؟
بر اساس تازه‌ترین توصیه مرکز کنترل و پیشگیری بیماری‌های ایالات متحده،‌ تزریق دوز سوم واکسن کرونا به افرادی که سیستم ایمنی بدن آن‌ها ضعیف است می‌تواند ایمنی بیشتری در آن‌ها به وجود بیاورد، چرا که ایمنی این افراد با تزریق واکسن در دو دوز آنچنان قابل قبول نمی‌شود. این اظهارات در صورتی مطرح شده است که همچنان دانشمندان مشغول به تحقیق در رابطه با روند ایمنی‌زایی واکسن‌ها در فاصله چند ماه با تزریق دوم هستند.
رسیدن به این نتیجه که تزریق دوز سوم می‌تواند نتایج خوبی را به همراه داشته باشد از آنجایی نشأت می‌گیرد که نتایج به دست آمده از تازه‌ترین تحقیقات مشخص ساخته، بعد از سپری شدن شش ماه از دریافت دومین دوز اثربخشی واکسن کمتر می‌شود و علاوه بر‌ این مطابق با تحقیقات دیگر، سویه دلتا در برابر واکسن کرونا نسبت به نمونه پیشین کووید-۱۹ از مقاومت بیشتری برخوردار است.
این در صورتی است که مطابق با گفته مراجع مربوطه از جمله سازمان جهانی بهداشت،‌ مناسب‌ترین راه برای مقابله با شدیدترین نوع کرونا و همچنین کاهش مرگ و میرهای ناشی از آن تزریق واکسن در دو دوز است.
تزریق دوز سوم واکسن کرونا در آمریکا با بهانه نگران بودنتاکنون این مسئله که تزریق سومین دوز از واکسن کرونا برای افراد سالم ضروری است از سوی دانشمندان تأیید نشده است. از طرفی دیگر طبق گفته اعلام سازمان جهانی بهداشت،‌ تزریق دوز سوم واکسن کرونا به شهروندان کشورهای قدرتمند در شرایطی که تعداد چشم‌گیری از مردم دنیا تاکنون واکسینه نشده‌اند کار پسندیده‌ای به نظر نمی‌رسد. دولت آمریکا نیز در واکنش به این موضوع اعلام کرده که اولویتش شهروندان آمریکا است و امکان نگرانی برای مردم کشورهای دیگر را ندارد.
حتی در صورت بی‌توجهی به ناپسند بودن این کار،‌ باز هم نمی‌توان اظهارات دولت آمریکا را عقلانی دانست، چرا که طبق گفته تعداد زیادی از متخصصان،‌ تزریق واکسن به اشخاصی که تاکنون واکسینه نشده‌اند در مقایسه با تزریق سومین دوز به افرادی که تا پیش از این در دو دوز واکسینه شده‌اند می‌تواند بیشتر به افزایش سطح ایمنی جامعه کمک کند.
از این رو حتی در صورتی که تمام توجه دولت‌ها به شهروندان کشور خودشان باشد هم لازم است که ابتدا به فکر این باشند که بیش از ۸۰ درصد شهروندان خود را در دو دوز واکسینه کنند. این در صورتی است که ایالات متحده تاکنون واکسن کرونا را تنها به ۵۱ درصد از شهروندان خود تزریق کرده است.
آیا تزریق دوز یادآور واکسن الزامی است؟ مهم‌ترین مسئله موجود در اینجا مشخص شدن افرادی است که تزریق دوز سوم واکسن کرونا برای آن‌ها ضروری به نظر می‌رسد. بر اساس تحقیقات انجام شده، تزریق واکسن کرونا می‌تواند افراد را در برابر ابتلا به گونه شدید کرونا، بستری و فوت ناشی از ابتلا و همچنین با گذشت زمان در برابر ابتلا به جدیدترین سویه‌ها از جمله دلتا محافظت کند. این در صورتی است که طبق شواهد به دست آمده تاکنون نه تنها تزریق واکسن از ابتلا به نوع شدید بیماری و فوت ناشی از آن جلوگیری نمی‌کند، بلکه ایمنی بدن در برابر آلودگی به سویه دلتا کاهش پیدا می‌کند.
تزریق واکسن به افرادی که به علت مصرف دارو دچار نقض سیستم ایمنی هستند اثربخشی کمتری دارد و علاوه بر این ممکن است که ساکنان خانه سالمندان،‌ افراد کم‌توان و ناتوان ویروس را از طریق ملاقات کنندگانی که تاکنون واکسن تزریق نکرده‌اند و کارکنان دریافت کنند. از این رو تزریق دوز سوم واکسن کرونا به این افراد پس از گذشت چند ماه از دریافت دومین دوز ضروری به نظر می‌رسد. گرچه تزریق واکسن به کارکنان این قسمت‌ها می‌تواند کمک بیشتری به ایمن نگه داشتن این بخش‌ها کند.
به غیر از افراد مذکور، تاکنون داده‌هایی مبنی بر این که تزریق دوز سوم به مردم می‌تواند در مقابله با کرونا تأثیرگذار باشد به دست نیامده است.
محافظت ایجاد شده از پاسخ ایمنی واکسن‌ها چقدر است؟واکسن‌هایی که هم‌اکنون در مرحله تزریق قرار دارند، خاطره ایمنی باکیفیتی را به تولید می‌رسانند. به تازگی مقاله‌ای در رابطه با میزان سلول‌های ایمنی خاطره به انتشار رسیده است که در آن ایمنی سلولی افرادی که با واکسن مدرنا در برابر کرونا واکسینه شده بودند بعد از سپری شدن شش ماه از دریافت دومین دوز مورد مطالعه قرار گرفته بود و مشخص شد که کاهش آن بسیار اندک بوده است.
طبق این مقاله، سلول‌های T خاطره بعد از گذشت یک تا شش ماه از تزریق واکسن با تغییر خاصی همراه نشده و به احتمال فراوان مدت دوام آن از یک سال بیشتر خواهد بود. با توجه به داده‌های کشور انگلستان درمی‌یابیم که تزریق واکسن به اکثر افراد با وجود شمار بالای آلودگان به سویه دلتا،‌ توانسته به خوبی افراد را از ابتلا به نوع شدید و فوت ناشی از آن محافظت کند.
در پاسخ به این سوال که آیا سطح ایمنی با تزریق دوز سوم واکسن کرونا بیشتر می‌شود یا خیر،‌ می‌توان عنوان کرد که مطابق با نتایج به دست آمده از تحقیقات صورت گرفته روی دو واکسن ام آر‌ ان ای، سطح ایمنی با تزریق دوز یادآور بالا خواهد رفت؛‌ اما این مسئله که آیا تزریق دوز یادآور ضروری است یا خیر تا به امروز مشخص نشده است.
علت این که رژیم صهیونیستی مدعی کاهش اثر واکسن شده چیست؟
با توجه به گزارش‌های منتشر شده از سوی رژیم صهیونیستی مشخص می‌شود که با گذشت زمان از ایمنی واکسن به شکل چشم‌گیری کاسته می‌شود. آیا این مسئله حقیقت دارد؟ تا به امروز داده‌ای از سوی مسئولان رژیم صهیونیستی در مقالات به انتشار نرسیده است. به عقیده اپیدمولوژیست‌ها چنین مسائلی که در آن‌ها شفافیت وجود ندارد منجر به اختلال در مطالعات واکسن می‌شود و آن‌ها به شدت با این رویه مخالف هستند.
در بهمن و اسفند سال گذشته گزارش‌هایی از سوی رژیم صهیونیستی رسانه‌ای شده بود که در آن در خصوص مشکلات کارایی واکسن‌ها صحبت‌هایی شده بود؛‌ اما سپس مقاله دیگری از طرف آن‌ها منتشر شد که مدعی بود تأثیرگذاری واکسن‌ها به طرز چشم‌گیری زیاد است. در هر صورت متخصصان معتقد هستند داده‌هایی که رژیم صهیونیستی به انتشار رسانده قابل اعتماد نیست.
در داده‌های که از سوی اسرائیلی‌ها منتشر شده عواملی نظیر سن به طور صحیح در نظر گرفته نشده است. نتایج به دست آمده از این مطالعات که ممکن است در نحوه  برخورد و کنترل کرونا تأثیر چشم‌گیری بگذارد، باید ابتدا به منظور تحلیل و بررسی درست یا غلط بودن آن‌ها در اختیار متخصصان قرار گیرد و سپس عموم مردم به آن‌ها دسترسی پیدا کنند.
از طرفی دیگر مطالعاتی که  با تکیه بر روش‌هایی از جمله بررسی میزان آنتی بادی‌های خنثی‌کننده عامل بیماری‌زا در خون انجام شده‌اند نیز نمی‌توانند به این مسئله که بعد از سپری شدن چند ماه ایمنی به وجود آمده از واکسن با کاهش مواجه می‌شود، پاسخ درستی بدهند و خیلی قابل اعتماد نیستند. چرا که سلول‌های خاطره ایمنی ایجاد شده در بدن بعد از گذشت چند ماه ایمنی فرد را همچنان پایدار نگه می‌دارند و آنتی بادی‌ها نقشی در این موضوع ندارند.
اگر تمام آنتی بادی‌های ایجاد شده در بدن از بدو تولد تا به امروز همچنان به قوت خود در بدن شما به کار خود ادامه می‌دادند، اکنون خون شما با مشکل تجمع آنتی‌بادی‌های مختلف مواجه بود. با توجه به این نکته در می‌یابیم که کاهش سطح آنتی بادی خون بعد از سپری شدن چند ماه مسئله عادی است؛‌ اما این بدان معنا نیست که از سطح ایمنی بدن فرد کاسته می‌شود.
مخلوط کردن کدام واکسن‌ها ایمنی قوی‌تر به وجود می‌آورد؟ یکی از رایج‌ترین سوال‌هایی که هم اکنون وجود دارد این است که آیا می‌توان فردی را که در اولین دوز با واکسن ویروس کشته شده واکسینه شده در دوز بعدی با واکسن‌های ام آر ان ای یا پروتئین‌های نوترکیب واکسینه کرد یا خیر؟
بر اساس مطالعات انجام شده، اگر افرادی که در دوز اول با واکسن‌های ناقل ویروسی واکسینه شده‌اند در دوز دوم واکسن ام آر‌ ان ای دریافت کنند،‌ سطح ایمنی آن‌ها در مقایسه با افرادی که به طور کامل با واکسن MRNA واکسینه شده‌اند یا به طور کامل با واکسن آسترازنکا واکسینه شده‌اند بالاتر خواهد بود.
لازم به ذکر است که ترکیب واکسن‌ها با هم تحت عنوان تقویت اولیه (هترولوگ) و از ۲۰ سال پیش کلید خورد. اما این مسئله که دوز اول باید از چه واکسنی و دوز دوم باید از چه واکسن استفاده شود مسئله بسیار مهمی است که احتیاج به بررسی‌های بیشتری دارد. همچنین استفاده از واکسن‌های استنشاقی به عنوان تزریق می‌تواند در کنار مخلوط کردن واکسن‌ها باعث ایجاد ایمنی ‌قوی‌تر شود.
واکسن تقویت کننده باید هرچند وقت تزریق شود؟یکی از سؤالات پر تکرار دیگر این است که آیا ایمنی دائمی با تزریق دوز یادآور در یک مرتبه ایجاد خواهد شد یا این که باید مجددا تزریق صورت گیرد؟ طبق گفته تعدادی از متخصصان،‌ چنانچه دور بهینه شود و در میان تزریق‌ها فاصله باشد دیگر احتیاجی به تزریق هر ساله نخواهد بود. همچنین طبق پیش‌بینی‌های صورت گرفته، کرونا در آینده‌ قدرت کنونی خود را از دست خواهد داد و به یک بیماری عادی مانند سرماخوردگی تبدیل خواهد شد.