آیت‌الله‌ سیدعزالدین حسینی‌زنجانی درگذشت

آیت‌الله سیدمحمدعزالدین حسینی موسوی مجتهد زنجانی متولد 1300 هجری شمسی
در خاندان علم و فقاهت است كه در زنجان دیده به جهان گشود. او به درخواست
جمعی از مؤمنین و فضلاء حوزه علمیه در سال 1354 رساله عملیه خود را با
عنوان «رساله جامع الاحکام» در مشهد مقدس منتشر کرد. پس از رحلت آیت‌الله
اراکی، رساله فعلی با عنوان «رساله توضیح المسائل» در سال 1373 منتشر شد.
دفاتر این مرجع در شهرهای مشهد، زنجان و تبریز فعال هستند و در ایام حج
بعثه وی به منظور پاسخ گویی به استفتائات مقلدین و سایر امور شرعی در مدینه
منوره و مکه مکرمه مستقر است.

این مرجع طی هفته‌های گذشته شرایط جسمی مناسبی نداشته و پزشکان تشخیص
داده بودند که ایشان باید تحت عمل جراحی قرار گیرد. وی پس از طی درمان
دوران نقاهت را سپری می‌کرد که سرانجام صبح امروز با وخامت حال درگذشت.

تفسير سوره مباركه حمد در كلام آيت‌الله سيدعزالدين حسينی زنجانی

كتاب «تفسير سوره مباركه حمد» اثر گرانسنگ آيت‌الله سيدعزالدين حسينی زنجانی از مراجع عظام تقليد در مشهد مقدس است كه در آن به بيان معارف اين سوره عظيم پرداخته شده است.

 كتاب «تفسير سوره مباركه حمد» اثر آيت‌الله سيدعزالدين حسينی زنجانی، نشان‌دهنده احاطه علمی وی در گرايش‌های مختلف علوم قرآنی است كه با قلمی شيوا گوشه‌ای از آموزهای اين سوره عظيم را ارائه می‌كند.

سوره حمد دارای هفت آيه است كه هر يك به مفاهيم بلندی اشاره دارد و در تعبير قرآنی «سبعا من المثانی» نام گرفته. در واقع چكيده تمامی معارف قرآنی است كه تفصيل آن در سوره‌های ديگر قرآن كريم آمده است. از اين رو از روزگاران گذشته تاكنون عالمان و مفسران زيادی به تفسير اين سوره همت گماشته‌اند.

آيت‌الله سيدعزالدين حسينی زنجانی يكی از مراجع و مدرسين عاليقدر حوزه علميه مشهد در اين اثر گرانقدر تفسير سوره حمد را به زبانی روان و ساده نگاشته‌اند، به طوری كه علاوه بر اشتمال بر مطالب عميق و بلند علمی، برای تمامی علاقه‌مندان به معارف علمی قابل استفاده و بهره‌برداری است. وی در ذيل هر آيه به مسائل متعدد مرتبط با آن آيه از ابعاد مختلف اشاره می‌كند كه نشان دهنده احاطه گسترده ايشان به حوزه‌های مختلف علوم اسلامی است كه بر حسب نياز در جای جای مختلف كتاب به چشم می‌خورد.

برای نمونه وی در تفسير عبارت «بسم الله» ابتدا به بررسی واژه‌شناختی «اسم» و «الله» در عربی و فارسی پرداخته و تعاريف و ابعاد مختلف آن را بيان می‌دارد و در ادامه در پاسخ به اشكال يكی از مفسران، مقدمه‌ای از علم منطق مطرح می‌كند و در مقايسه «ايزد» و «الله» به اسفار و جواهر سر می‌زند، رحمت الهی در آيات قرآنی و روايات معصومين(ع) را مورد بررسی قرار داده و هرجا لازم باشد از صحيفه سجاديه و ادعيه نورانی معصومين(ع) استفاده می‌كند. از اشعار حافظ، گلستان سعدی و مثنوی مولوی گرفته تا ديوان عباسقلی خان و ايرج ميرزا بهره می‌برد تا به زيبايی بيان مطالب بيافزايد.

هر چند با بيان موضوع‌محور مطالب ممكن است خطر گسيختگی و پراكنده‌گويی متن را تهديد كند، اما اين مسئله در قالب پرداختن به سؤالات و اشكالات سازمان يافته است. به عنوان نمونه در صفحه 32 كتاب ذيل بحث از رحمانيت خداوند اين سؤال آمده است: چرا خداوند آن جذبه‌های ناگهانی را كه به بعضی می‌دهد،به همه انسان‌ها عطا نمی‌فرمايد؟

پرسش ياد شده در اين جستار، در پرتو آيات قرآن و داستان حضرت سيدالشهداء(ع) جواب كوتاهی می‌يابد سپس در پاسخ به اشكال غزالی اين مسئله دوباره با بيان روايت امام سجاد(ع) پاسخ می‌گيرد. در پی آن سبب اصلی عقب ماندگی بيان می‌شود و دوباره جواب فلاسفه در مورد وجود شر و خير به طور مبسوط مطرح می‌شود و در نهايت نظر اسلام مطرح می‌شود. البته كار بدينجا تمام نمی‌شود و در عنوان «جواب ديگر» ادامه می‌يابد و از نهج‌البلاغه و صحيفه سجاديه استفاده می‌شود و بدين منوال از دل سؤال‌ها، سؤال‌ها و جواب‌های متعددی بيان می‌شود.

 كتاب «تفسير سوره مباركه حمد» به قلم آيت‌الله سيدعزالدين حسينی زنجانی به همت انتشارات بوستان كتاب قم پيش از اين منتشر شده است.