تهران – باکو در مسیر کاهش اختلافات محسن پاک آیین

خوشبختانه با صدور ابلاغیه سازمان راهداری کشور و توصیه موکد به عدم تردد کامیون های ایرانی در منطقه قره باغ کوهستانی و متعاقبا آزادی دو راننده کامیون ایرانی، وضعیت بهتری بر روابط فیمابین حاکم شده است. به اعتقاد بسیاری از کارشناسان مسائل منطقه، چند دور گفتگوهای وزرای امورخارجه دوکشور نیز اقدام مثبت و مفیدی برای کاهش اختلافات و تقویت اشتراکات بوده و می تواند به تقویت مناسبات دوستانه بیانجامد.
روابط ایران و جمهوری آذربایجان در مقاطع مختلف دارای فراز و نشیب بوده اما هیچگاه دچار بحران نشده و اراده مسئولان دوکشور، مبتنی بر کاهش اختلاف نظرها و رفع هوشمندانه سوء تفاهمات بوده است. تلاش مستمر طرفین برای تقویت اعتماد، عدم تأثیرپذیری از کشورها و رسانه‌هایی که مخالف پیشرفت روابط دو کشور هستند و همچنین پیگیری های لازم برای حل و فصل موانع و مشکلات موجود، از جمله راهکارهای مهم برای تقویت همکاری‌های دوجانبه بین ایران و آذربایجان است.

جمهوری اسلامی ایران همواره برای تمامیت ارضی و حاکمیت ملی همسایگان خود احترام قائل بوده و توسعه روابط سیاسی و اقتصادی با  این کشورها را دارای اولویت می داند، طبعا گسترش همکاری‌های تنگاتنگ بین تهران- باکو نیز می‌تواند زمینه‌های تقویت و پیشرفت مناسبات دو کشور را در پی داشته باشد.
در این میان، روابط دوجانبه ایران و ارمنستان در قالب توجه ایران به همکاری با همسایگان بوده و دارای توجیه منطقی می باشد و در عین حال نمی تواند روابط خوب ایران با جمهوری آذربایجان را تحت تاثیر قرار دهد.
یکی از اهداف رژیم صهیونیستی برای حضور در کشورهای آسیای مرکزی و قفقاز، اخلال در روابط ایران با این کشورها بوده و دستگاه های تبلیغاتی اسرائیل همواره سعی در بزرگنمایی روابط خود با کشورهای این منطقه داشته اند. رژیم اشغالگر فلسطین هیچگاه دوست کشورهای مسلمان نبوده و در مقاطع مختلف، نفاق و عدم صداقت خود، نسبت به این کشورها را نشان داده است. مقامات آذربایجان اخبار منتشره مبنی بر استفاده از خاک این کشور توسط رژیم صهیونیستی علیه ایران را بارها تکذیب کرده‌ و انتشار این قبیل اخبار را با هدف ایجاد تنش در روابط ایران و ‌جمهوری آذربایجان دانسته اند. با این وصف کشورهای منطقه باید خصومت دیرینه رژیم اشغالگر قدس علیه مسلمانان را به درستی بشناسند و  نسبت به ماجراجویی‌های این رژیم، حساس باشند.

جمهوری اسلامی ایران نیز با اعتقاد به تقویت اصول سیاست همسایگی و با پرهیز از دخالت در امور داخلی کشورهای دوست، هرگز اجازه فعالیت در خاک این سرزمین علیه همسایگان خود را نداده و نخواهد داد و از هر اقدام سازنده ای برای رفع اختلافات و سوء برداشت ها حمایت می کند.
فعال شدن کمیته مشورتی سیاسی با حضور معاونین وزارت امورخارجه کشور و تداوم مذاکرات آنها نه تنها موجب کاهش اختلافات خواهد شد بلکه مسیر همکاری های اقتصادی، صنعتی، کشاورزی، انرژی، گردشگری و تجارت را هموار خواهد ساخت.
در کنار رایزنی های مسئولین سیاسی، تداوم ارتباطات مجالس ایران و جمهوری اسلامی ایران که همواره موجب تقویت مناسبات دوجانبه شده، موجب انزوای اندک افرادی که به دنبال ایجاد اختلال در تعاملات خوب دو کشور هستند، خواهد شد. از این رو تبادل هیات های پارلمانی و جدیت نمایندگان مجالس برای تقویت مناسبات فیمابین، باید مورد تاکید و توجه باشد.
انتشار اخبار منفی توسط برخی رسانه‌ها در منطقه و خارج از منطقه، با هدف تخریب روابط دو کشور و بزرگنمایی اختلافات صورت می‌گیرد و تشکیل کمیته مشترک رسانه ای که در دستورکار دوکشور قرار دارد، با هدف شناخت ترفند رسانه های مخرب، می تواند در مدیریت وضعیت فعلی موثر باشد. برای هدایت فضای رسانه ای، مناسب است مسئولین رسمی و رسانه های دولتی، علیه یکدیگر صحبت نکرده و با اظهارات مثبت و سازنده، قدرت ابتکار رسانه ای را در دست گیرند.
ملت های ایران و جمهوری آذربایجان با پیشینه تاریخی و فرهنگی مشترک ، برای ایجاد روابط نزدیک، گام های بلندی برداشته و به مثابه یک ملت در دو کشور مستقل، دارای تعاملات مثبت بوده اند. کمک های سیاسی،نظامی و اقتصادی ایران به جمهوری آذربایجان در جنگ قره باغ و حمایت از تمامیت ارضی و آزادسازی تمام مناطق اشغالی این کشور، نماد دوستی و برادری دایمی دو ملت است که باید همواره مورد توجه مقامات دوکشور قرار گیرد