بازیگرانی که واتساپ به دادشان رسید

نمایش «سمفونی مرگ» به کارگردانی داریوش رضوانی از امشب، یکم اسفند ماه روی صحنه می‌رود. این نمایش سه بازیگر دارد که دو تن از آنان مقیم لندن هستند و دیگری بین تهران و لهستان در رفت و آمد است. آنان بخشی از تمرین نمایش خود را در واتساپ انجام داده‌اند.

به انگیزه اجرای این نمایش با مژگان معقولی و بردیا جلالی دو تن از بازیگران این نمایش درباره مراحل تمرین و آماده‌سازی آن گپ و گفتی داریم.

نشدنی‌هایی که بالاخره امکان‌پذیر شد

معقولی دانش‌آموخته تئاتر است که از ده سال پیش بیشتر در لهستان زندگی می‌کند و نمایش‌هایی را با بهره‌گیری از ادبیات کلاسیک ایران در این کشور و کشورهای دیگر اجرا می‌کند. او با ستایش همراهی و همکاری هنرمندان ایرانی برای آماده‌سازی نمایش «سمفونی مرگ»، امیدوار است که بهار آینده نمایشی را در ایران و در مقام کارگردان روی صحنه بیاورد.

این هنرمند تئاتر درباره همکاری خود با گروه اجرایی نمایش «سمفونی مرگ» می‌گوید: هم در ایران زندگی می‌کنم و هم لهستان. چند ماه زودتر از همکارانم به ایران آمدم و در آن مرحله روخوانی متن را در واتساپ آغاز کردیم. بعد با همراهی دوست و همکارمان تارا تابان، میزانس‌ها را تمرین کردیم. دو همکار دیگرم، داریوش رضوانی و بردیا جلالی لندن بودند. تارا تابان هم کنار آنان بود و میزانس‌های مرا اجرا می‌کرد و من در حال و هوای میزانسن‌های خود قرار می‌گرفتم. ده روز پایانی تمرین همگی ایران بودیم و کنار هم مراحل آخر را به انجام رساندیم.

این گروه سه نفره در آغاز تصور می‌کردند این شیوه تمرین، نشدنی باشد ولی بعد از سه چهار روز متوجه شدند با تمام سختی‌هایش امکان‌پذیر است.

قصه ما و شبکه‌های اجتماعی در دوران کرونا

اما بردیا جلالی دیگر بازیگر این نمایش نیز تجربیات خود را از مراحل تمرین این اثر این چنین شرح می‌دهد: پیش از کرونا حضور ما در شبکه‌های اجتماعی برای برقراری ارتباط بود و تصور نمی‌کردیم روزی این حضور فراتر از این بشود ولی بعد از همه‌گیری کرونا ارتباط افراد بیشتر به این شبکه‌ها کشیده شد. چراکه انسان موجودی اجتماعی است و ارتباط جزو ملزومات زندگی اوست.

او اولین روزهای همه‌گیری کرونا را یادآوری می‌کند که در آن خانواده‌ها برای خبر دار شدن از حال و روز یکدیگر از تماس‌های تصویری در شبکه‌های اجتماعی بهره جستند.

جلالی به گسترش حضور افراد در شبکه‌های اجتماعی اشاره می‌کند و می‌گوید: کم کم دیدیم این شبکه‌ها می‌توانند کاربردهای دیگری هم داشته باشند تا جایی که مدتی بعد جشنواره آنلاین نمایش عروسکی برگزار شد که اتفاقی است مبارک و منحصر به فرد و جالب است که هنرمندان ایران در بهره‌گیری از این شبکه‌ها سرآمد بودند.

وقتی بدل به کمک بازیگر می‌آید

او از تجربه گروه خودشان در اجرای نمایش «سمفونی مرگ» می‌گوید: اوایل فکرش را نمی‌کردیم که در واتساپ و زوم بخواهیم تمرین تئاتر کنیم ولی چاره‌ای نبود. یکی از بازیگران‌مان ایران بود و با بهره‌گیری از تکنولوژی می‌توانستیم با او ارتباط برقرار کنیم. بعد از رسیدن به میزانسن یکی از همکاران‌مان نقش بدل ایشان را بازی می‌کرد. تجربه عجیبی بود . ما حضور بازیگر بدل را داشتیم و صدای بازیگر اصلی را که از واتساپ به ما می‌رسید و خانم معقولی، بدل خود را در تمرین‌ها می‌دید و از طریق او متوجه میزانسن‌های خود می‌شد.

آنها در ادامه به مدت ده روز به صورت فیزیکی در ایران تمرین کرده‌اند تا نمایش‌شان برای اجرا آماده شده است.

روزگاری که سینماگران از تلویزیون وحشت داشتند

جلالی روزگاری را یادآوری می‌کند که سینماگران از حضور تلویزیون وحشت داشتند و آن را رقیب سینما می‌دانستند ولی در عمل تلویزیون هرگز جای سینما را تنگ نکرد بلکه یک گونه سرگرمی تازه ایجاد کرد.

به گفته او، در قرن ۲۱ هم شکل‌های هنری در حال تغییر است و هرچند حالا در ایران و جهان مقاومت‌هایی درباره این اشکال تازه وجود دارد ولی هنرمندان تئاتر بتدریج مجاب می‌شوند که از آثار نمایشی خود فیلم‌هایی با کیفیت بالا تهیه کنند تا بعد از اتمام اجرایشان از طریق پلتفرم‌ها قابل ارایه باشد.

او که ۲۰ سال پیش دانشجوی تئاتر دانشکده هنرهای زیبا بوده است، مقاومت عکاسان آن دوره را در برابر دوربین دیجیتال یادآوری می‌کند: بعد از چند سال همه عکاسان جهان از دوربین دیجیتال استفاده کردند و کمپانی‌ها هم دوربین‌هایی ساخته‌اند که امکان عکاسی آنالوگ هم دارد. بنابراین در دوره‌های مختلف تاریخی، همیشه در آغاز دگردیسی‌ها، مقاومت وجود دارد ولی بعد از اینکه آن پوست‌اندازی رخ داد، این مقاومت‌ها کمتر می‌شود