سایه روشن کاهش اعضای ثابت شورای عالی انقلاب فرهنگی

آبان سال گذشته، زمانی که رهبر انقلاب حکم اعضای جدید شورای انقلاب فرهنگی را صادر کردند، کاهش اعضای حقیقی این شورا از ۲۴ نفر به ۱۸ نفر مشخص شد. علاوه بر این ایشان در حکم انتصاب اعضای حقوقی از کلمه «فعلاً» استفاده کردند و وظیفه بررسی این موضوع را به کارگروه شورا سپردند تا طی دو ماه سند تحول این شورا آماده شود. اواسط اسفند ۱۴۰۰ نیز سعیدرضا عاملی، دبیر شورای عالی انقلاب فرهنگی، از کاهش تعداد اعضای این شورا تحت عنوان «چابک‌سازی» خبر داد. بر این اساس، ترکیب جدید اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی با حذف ۱۲ نفر از اعضای حقوقی سابق آن، به ۲۸ نفر عضو حقوقی و حقیقی رسید.

عزت‌الله یوسفیان‌ملا، رئیس کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس در دوره دهم، درباره این تغییر گفت: اعضای اصلی شورای انقلاب فرهنگی از جانب رهبری حکم می‌گیرند و بر اساس تصمیم اخیر، شاهد حذف برخی از اعضای آن بودیم.

او الگوی کاهش تعداد اعضای حقوقی شورای عالی انقلاب فرهنگی را بر اساس منطق عملکرد مجمع تشخیص مصلحت نظام و با الگوبرداری از مدل ساختاری این مجمع خواند و گفت: در مجمع تشخیص مصلحت نظام بسیاری از چهره‌های حقوقی بر اساس موضوع در جلسه حاضر می‌شوند. مثلاً رئیس کمیسیون اقتصادی یا قضایی زمانی در جلسه مجمع شرکت می‌کند که موضوع مربوط به کمیسیون اقتصادی مجلس باشد یا از جانب کمیسیون اقتصادی مجلس به مجمع آمده باشد و اگر دستور کار مجمع به عنوان مثال به کمیسیون بهداشت مرتبط است، دلیلی ندارد رئیس کمیسیون اقتصادی در جلسه حاضر باشد.

رئیس کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس در دوره دهم ادامه داد: تعداد اعضای شورای عالی انقلاب فرهنگی بسیار زیاد شده بود و بعضاً حتی در برخی از جلسات نوبت صحبت به اعضای اصلی نمی‌رسید. بر همین اساس چاره‌اندیشی شد که وقتی اعضای اصلی کمیسیون که تصمیم‌گیرنده هستند و حق رأی دارند از صحبت و بیان نظر باز می‌مانند، چرا اعضا و افرادی که موضوع از اساس مرتبط با آنها نیست در ترکیب ثابت باشند.

یوسفیان‌ملا در این باره توضیح داد: در مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز موضوع به هر کمیسیونی مربوط باشد، رئیس کمیسیون با حق رأی به مجمع می‌رود و درباره مساله تصمیم گرفته می‌شود. بنابراین تصمیم گرفته شد تا همین الگوی ساختاری و فعالیت از مجمع به شورای عالی انقلاب فرهنگی تسری یابد.

نماینده ادوار مجلس درباره اعضای حقوقی حذف‌شده از ترکیب ثابت شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: اصل دیدگاه برای چابک‌سازی شورای عالی انقلاب فرهنگی قابل قبول و منطقی است، اما به نظر بنده، حضور وزیر کشور در این ترکیب مهم بود چراکه بسیاری از مسائل به ایشان مرتبط است.

رئیس کمیسیون تدوین آیین‌نامه داخلی مجلس در دوره دهم در نهایت گفت: در حالت کلی این روال در مجمع تشخیص مصلحت نظام آزموده شده و آقایان تصمیم‌شان این بود که اگر این روال کار در شورای عالی انقلاب فرهنگی نیز برقرار باشد، روند کار و چابک‌سازی بهتر و خروجی و کیفیت عملکرد این شورای عالی افزایش می‌یابد