در سال ۱۳۸۴ دولت نهم اقدام به واگذاری سهام عدالت به ۴۹ میلیون نفر کرد، این واگذاری ابتدا برای افراد تحت پوشش کمیته امداد و بهزیستی انجام گرفته و در ادامه به کارمندان و کارکنان نهادهای و ارگان های مختلف هم تعلق گرفت.

با گذشت زمان، تعدادی از دارندگان سهام عدالت به دلایل مختلف دار فانی را وداع گفته‌اند و اکنون دیگر امکان مدیریت سهام توسط خود این افراد وجود ندارد؛ انتقال سهام متوفی به وراث موضوعی است که در سال‌های اخیر توجهات زیادی را به سمت خود جلب کرده است.

بازماندگان این افراد به دنبال مشخص شدن تکلیف این سهام هستند، در واقع سؤالشان این است که آیا امکان انتقال سهام متوفی به یکی از وراث یا همه آنها وجود دارد یا خیر؟

طبق گفته مسئولان شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، امکان انتقال این سهام به وراث وجود داشته و بعد از فوت فرد متوفی، بازماندگان می‌توانند از این سهام استفاده کنند.

طبق قوانین موجود، سهام عدالت یکی از دارایی‌های فرد فوت شده محسوب شده و مانند سایر دارایی باید میان وارثین تقسیم شود. قوانین مربوط به آن هم همان قوانین تقسیم ارث و میراث است. البته با توجه به آزادسازی سهام عدالت، انتقال سهام متوفی نیاز به طی کردن برخی مراحل خاص دارد.

موعد آغاز به کار سامانه انتقال سهام عدالت متوفیان

محمد باغستانی، مدیرعامل شرکت سپرده‌گذاری مرکزی، در زمینه سهام عدالت متوفیان می‌گوید: پیش‌بینی‌ها و هماهنگی‌ها نشان می‌دهد که بتوانیم سامانه انتقال سهام عدالت به وراث را تا شهریور ۱۴۰۱ کلید بزنیم.

پیش از این اعلام شده بود که وراث این افراد باید امور مربوط به انحصار ورثه را انجام دهند و پس از آن در انتظار راه‌اندازی سامانه الکترونیکی برای تقسیم سود سهام متوفی به وراث منتظر بمانند. پس از راه‌اندازی این سامانه سود سهام عدالت فرد متوفی، بر اساس انحصار ورثه، به حساب وراث واریز خواهد شد.

چند میلیون سهامدار عدالت فوت کرده‌اند؟

بررسی‌های خبرنگار نشان می‌دهد از میان ۴۹ میلیون نفر مشمول سهام عدالت، حدود سه میلیون نفر فوت شده‌اند؛ اما طی این سال‌ها امکان انتقال سهام متوفیان به وراث وجود نداشته است. البته بارها از سوی مسئولان وعده انتقال این سهام داده شده اما تاکنون این اتفاق رخ نداده است.

مکاتبه سازمان بورس‌ با قوه قضاییه

بر این اساس پیمان حدادی، مشاور رئیس سازمان بورس و اوراق بهادار، در مورد سهام عدالت متوفیان می‌گوید: سازمان بورس و اوراق بهادار و شرکت سپرده‌گذاری مرکزی با قوه قضاییه مکاتبات و جلسات زیادی در این رابطه داشته‌اند. قوه قضاییه اطلاعاتی به شرکت سپرده‌گذاری مرکزی داده اما قابلیت استفاده به صورت فنی را ندارند، زیرا با شاکله مناسبی تهیه نشده است.

وی افزود: به همین دلیل برای حل این مشکل، مجددا جلساتی برگزار شده و بر اساس پیش‌بینی‌ها، شرکت سمات در حال برنامه‌ریزی سامانه‌ای در این خصوص است، از طرفی دیگر اطلاعات لازم که از قوه قضاییه به سمات در حال ارسال است، بر این اساس به نظر می رسد حداکثر تا پایان شهریور سال جاری فرایند نقل و انتقال سهام فوت شده‌ها انجام شود.

طبق بررسی ها، پرداخت سود سالانه سهام عدالت افراد فوت شده که طی این سال‌ها برای مشمولان دیگر واریز شده است، برای متوفیان محفوظ مانده و به محض تعیین تکلیف، به حساب وراث واریز خواهد شد.