شاید نسل‌های جدید با مفهوم کوپن بیگانه باشند اما دهه شصتی‌ها خوب آن را به یاد می‌آورند؛ کوپن یا کالابرگ برگه کاغذی است که توسط دولت یا سازمان‌ها در اختیار شهروندان قرار می‌گیرد تا با ارائه آن برخی کالاهای اساسی خود را دریافت کنند.

با روی کار آمدن دولت سیزدهم و حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی کالاهای اساسی، تصمیماتی مبنی بر تهیه کردن کالاهای اساسی با قیمت مصوب و ارائه کالابرگ الکترونیک گرفته شد.

حال با گذشت بیش از یک سال از روی کار آمدن دولت سیزدهم محمد سبحان حسنی، معاون سیاسی استانداری ایلام از اجرای آزمایشی پرداخت کالایی یارانه در شهر ایلام خبر داد، ساعتی پس از انتشار این خبر نیز محمدرضا میرتاج الدینی، نماینده تبریز در مجلس از فواید کالایی شدن پرداخت یارانه جدید صحبت کرد و بعد از آن هم اعلام شد طرح کوپن در سه شهر گرمسار، آبیک و ایلام اجرا می‌شود.

در اواخر خردادماه سخنگوی اقتصادی دولت اعلام کرده بود پایان تیرماه میزان پیشرفت تامین زیرساخت‌های کالابرگ الکترونیکی را به آقای رییس‌جمهور اعلام خواهیم کرد و آن زمان در این باره توضیحات کافی داده خواهد شد.

سید احسان خاندوزی در یک نشست خبری در پاسخ به این پرسش که تصمیم نهایی برای بازتوزیع یارانه‌ها چیست و زیرساخت‌های توزیع کالابرگ الکترونیکی چه زمان تکمیل می‌شود، متذکر شده بود: ما در سیاست عادلانه کردن یارانه‌ها، طی دو ماه اول پرداخت نقدی، زمانی را لازم داشتیم که زیرساخت فنی را آماده و حکم قانون بودجه ۱۴۰۱ را اجرا کنیم که مجلس از ما خواسته بود کالابرگ الکترونیکی را برای کاهش فشار به مردم در نظر بگیریم.

کوپن ارتجاع غیر مرسوم

علی قنبری، معاون سابق وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به این پرسش که در شرایط فعلی توزیع کالابرگ الکترونیک چاره کار است یا خیر؛ گفت: متاسفانه بحث کوپن اشتباه است و بازگشت به ده‌ها سال پیش است و ارتجاع غیر مرسومی است. به گمان بنده وضعیت اقتصادی ما هنوز به جایی نرسیده است که به کوپن برگردیم و وضعیت نامطلوبی که ایجاد شد را دوباره تجربه کنیم و بهتر است از توان اقتصادی کشور استفاده کنیم و روش‌های دیگری که باعث بهبود وضعیت اقتصادی کشور و مردم می‌شود را به کار گیریم.

قنبری در ادامه افزود: در حال حاضر وضعیت تورمی برای اقتصاد و مردم مصیبت آور است و در شرف رسیدن به سه رقم است به طوری که برخی از کالاهای اساسی در ماه‌های اخیر بیش از صد در صد افزایش قیمت داشته اند که بیشتر شامل کالاهای خوراکی می‌شوند. در نتیجه مردم انتظار دارند که تورم کنترل شود و اگر تورم کنترل شود و روند آن کاهشی شود مردم حتی حاضر خواهند بود که یارانه نقدی را نیز دریافت نکنند و دولت در حال حاضر در شرایطی قرار دارد که بهترین راه برای آن تثبیت وضعیت اقتصادی کشور و کنترل تورم فزاینده است.

معاون سابق وزیر جهاد کشاورزی در پاسخ به این پرسش که دولت در اجرایی کردن طرح کالابرگ الکترونیک موفق خواهد بود یا خیر؛ گفت: دولت می‌تواند این روش غلط را اجرایی کند همان طور که ارز ۴۲۰۰ تومانی بدون توجه به وضعیت تورمی اقتصاد کشور حذف شد و جهش قیمتی در بازارها اتفاق افتاد و حال توزیع کالابرگ الکترونیک پس از حذف ارز ۴۲۰۰ یکی دیگر از اشتباهات بزرگ دولت است که دارد مرتکب می‌شود و اقتصاد کشور را به عقب خواهد برد.

وی در ادامه افزود: با توزیع کالابرگ الکترونیکی بازارهای مختلفی شکل می‌گیرد و زمینه‌ساز رانت خواهد شد و شرایط را برای سوء استفاده مهیا خواهد کرد.

قنبری در ادامه افزود: همین یارانه‌های نقدی نیز باید در بستر تولید و زیرساخت هزینه می‌شد و به بحث صادرات و بهبود تولید و بهبود درآمد حقوق‌گیران ثابت، کارگران، کشاورزی و بازنشستگان پرداخته می‌شد؛ در حال حاضر دولت در پرداخت یارانه‌ها نیز ناتوان شده است و در روزهای اخیر نتوانسته است آن را پرداخت کند