معاملات گواهی سپرده شمش طلا در حالی از روز پنجشنبه هفته جاری راه‌اندازی می‌شود که همه مشتریان بازار مالی بورس کالای ایران برای مشارکت در این معاملات باید در سامانه جدید پذیرش مشتریان کد بازار مالی دریافت کنند.

پیش‌تر نشست‌های هماهنگی با کارگزاران و نهادهای مالی نیز به میزبانی بورس کالای ایران در همین راستا برگزار شده بود. حتی پیش بینی شده معاملات قراردادهای آتی بر پایه این دارایی اوایل سال ۱۴۰۲ در بازار مشتقه بورس کالای ایران راه اندازی شود.

هر آنچه باید درباره گواهی سپرده کالایی شمش طلا بدانیم:

گواهی سپرده کالایی به عنوان یکی از اوراق بهادار مورد تصویب شورای عالی بورس و اوراق بهادار، ابزار مالی است که از سال ۱۳۹۴ در بورس کالای ایران راه‌اندازی شده و معاملات دارایی‌های پایه مختلفی از جمله سکه طلا، ربع سکه طلا، زعفران، زیره سبز، برنج، پسته، شیشه جام، سیمان و … در این بازار انجام می‌شود.

شمش طلا جدیدترین دارایی پایه بازار گواهی سپرده کالایی است که با توجه به ویژگی‌های خاص طلا همچون نقدشوندگی بالا، به نظر می‌رسد دارایی پایه جذابی برای سرمایه‌گذاران باشد. بازار گواهی سپرده کالایی به‌واسطه اوراق بهادارسازی کالاها، بسیاری از محدودیت‌های مبادلات فیزیکی کالاها را از میان برداشته است.

خزانه بانک ملت که در حال حاضر خزانه سکه طلا نیز هست، برای شمش طلا مورد پذیرش قرار گرفته است. صرفا زمانی‌که شمش طلا با رعایت استانداردهای مورد توافق در خزانه بانک ملت سپرده شده باشد، گواهی سپرده کالایی صادر شده و قابل معامله روی نماد معاملاتی آن خواهد بود.

دارایی پایه، شمش طلای حدوداً یک کیلوگرمی با حداقل عیار ۹۹۵ قسمت در هزار، تولید شرکت زرشوران است. به‌عبارت دیگر، عیار شمش‌های طلای سپرده شده در خزانه قطعا برابر یا بیشتر از ۹۹۵ خواهد بود. هر گواهی سپرده کالایی معادل ۰.۱ گرم یا ۱۰۰ میلی گرم یا ۱۰۰ سوت از شمش طلای ذکر شده است.

سرمایه‌گذاران قادرند در این بازار طلا را در قالب اوراق با پشتوانه ۱۰۰سوت طلا معامله کنند. این موضوع یکی دیگر از مزیت‌های این بازار است که امکان حضور سرمایه‌گذاران خُرد را نیز فراهم کرده است. بنابراین قیمت قابل مشاهده در نماد روی تابلو نیز قیمت ۱۰۰ سوت یا ۱۰۰ میلی گرم طلا خواهد بود.

به طور مثال، شما اگر قیمت هر گرم طلای بورس (با عیار ۹۹۵ قسمت در هزار) را حدود ۳ میلیون تومان (قیمت ظهر ۱۵ اسفند ۱۴۰۱) در نظر بگیرید با ۳۰۰ هزار تومان می‌توانید در بورس کالا ۰.۱ میلی‌گرم طلا بخرید.

تفاوتی که معاملات شمش طلا با سایر اوراق گواهی سپرده کالایی بورس کالا دارد این است که سازوکار پرداخت و دریافت وجه معاملات در اینجا، بر مبنای سازوکار دفتر دارایی است. دفتر دارایی به معنی یک حساب در سامانه‌های معاملات و تسویه است.

گواهی سپرده شمش طلا در هر جلسه معاملاتی، با یک دوره پیش‌گشایش آغاز می‌شود و پس از اتمام دوره پیش‌گشایش به شیوه حراج تک قیمتی، معاملات به صورت حراج پیوسته آغاز می‌شود. البته در این بازار مشابه معاملات قراردادهای مشتقه در بورس کالای ایران، روزهای پنجشنبه نیز روز معاملاتی خواهد بود.

هر شخصی که مالک تعدادی گواهی سپرده شمش باشد، باید هزینه نگهداری دارایی پایه پشتوانه آن در انبار را پرداخت کند. مقدار این هزینه براساس نظر خزانه بانک و تایید بورس کالا تعیین می‌شود و سالانه با تغییرات قیمت دارایی پایه، تعدیل می‌شود.

نکته مهم در بازار این است که معاملات گواهی سپرده شمش طلا در سامانه معاملات ابزارهای نوین مالی بورس کالا انجام می‌شود. به این منظور مشتریان باید اقدام به اخذ کد معاملاتی بازار مالی از بورس کالا کنند.

به این ترتیب همه مشتریان بازار مالی و همچنین همه مشتریانی که قبل از تاریخ ۱۸ اردیبهشت امسال (۱۴۰۱) اقدام به اخذ کد بازار مشتقه کرده‌اند، باید برای ثبت نام در سامانه جدید پذیرش مشتریان بورس کالا و دریافت کد بازار مالی اقدام کنند.

براساس اعلام بورس کالای ایران، سایر نمادهای گواهی سپرده کالایی، معاملات در نماد گواهی سپرده کالایی شمش طلا نیز با محدودیت دامنه نوسان انجام می‌شود که تمامی موارد مربوطه در اطلاعیه گشایش نماد معاملاتی در سایت بورس کالای ایران به نشانی www.ime.co.ir اطلاع‌رسانی می‌شود.